Χάνεται το ορόσημο της 5ης Δεκεμβρίου;

Του Αλέξη Ρωμανού 

Στην κυβέρνηση υπήρχε η εκτίμηση ότι η δεύτερη αξιολόγηση μπορούσε να κλείσει πολύ γρήγορα από την πρώτη, που ήταν επεισοδιακή, καθώς σε αυτή τη φάση γίνεται διαπραγμάτευση για λιγότερο σημαντικές ή επώδυνες μεταρρυθμίσεις. Έτσι τουλάχιστον εκτιμούσε η Αριστερά.

Όμως, πλέον ο κίνδυνος να εκτροχιαστούν τα χρονοδιαγράμματα “καραδοκεί”, η αξιολόγηση ενδέχεται να “τραβήξει” πολύ πέρα από τα τέλη Νοεμβρίου, γεγονός που χαμηλώνει κατά πολύ τον πήχη των προσδοκιών του πρωθυπουργού για ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, τυο λεγόμενο QE.

Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση για άλλη μια φορά βρίσκεται μπροστά σε μια πιεστική και δύσκολη διαπραγμάτευση, καθώς τα χρονικά όρια είναι περιορισμένα, οι διαπραγματεύσεις σε εξέλιξη και οι εκπρόσωποι των θεσμών συνεχίζουν να ζητούν και να απαιτούν παράλογα πράγματα, κάνοντας δύσκολο το κλείσιμο της αξιολόγησης. 

Ανησυχία προκαλεί κυβέρνηση η διαφαινόμενη νέα καθυστέρηση στο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, καθώς πιθανότατα χάνεται ένα ακόμη ορόσημο, αυτό της 5ης Δεκεμβρίου.

Μία επιπρόσθετη πηγή ανησυχίας είναι και το γεγονός ότι σοβαροί αναλυτές έχουν αρχίσει να μιλούν και να γράφουν στις εκθέσεις για το ενδεχόμενο ενός τετάρτου Μνημονίου.

Και όλα αυτά χωρίς το ΔΝΤ να έχει βάλει πάνω στο τραπέζι τα δικά του «όπλα», βάσει των οποίων θα πάρει μέρος στο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης στην περίπτωση που οι εταίροι μας αποφασίσουν ότι σύντομα πρέπει να προχωρήσει ένα σχέδιο απομείωσης του χρέους.

Οι συνομιλίες με τους επικεφαλής των Θεσμών στην Αθήνα κατέδειξαν ότι δεν είναι επαρκής ο βαθμός ωριμότητας των διαπραγματεύσεων για να κλείσει η αξιολόγηση έως τα τέλη Νοεμβρίου.

Η επίτευξη κατ’ αρχήν συμφωνίας για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης πριν από το Euro Working Group της ερχόμενης Δευτέρας 28 Νοεμβρίου ή, το αργότερο, μέχρι το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου αποτελεί εξαιρετικά φιλόδοξο στόχο, λόγω της μεγάλης απόστασης που εξακολουθεί να χωρίζει κυβέρνηση και πιστωτές. 

Το εγχείρημα αυτό φαίνεται ακόμα δυσκολότερο, αν ληφθεί υπόψη ότι οι επικεφαλής του κουαρτέτου αναμένεται να ολοκληρώσουν σήμερα, Τρίτη την παραμονή τους στην Αθήνα και, άρα, η συμφωνία θα πρέπει να επιτευχθεί εξ αποστάσεως.

Τα εργασιακά “καίνε” την κυβέρνηση, καθώς η σκληρή στάση των πιστωτών δεν αφήνει πολλά περιθώρια αλλαγών στο θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των ομαδικών απολύσεων.

Στα δημοσιονομικά, οι δανειστές ενέκριναν τον προϋπολογισμό του 2017, ωστόσο άνοιξαν… τρύπα 600 εκατ. ευρώ για το 2018.

Η πολύ-αναμενόμενη ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας υπόκειται στη θετική ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους από το ΔΝΤ, το οποίο με τη σειρά του αποτελεί αντικείμενο της περαιτέρω (και σημαντικής) προόδου υλοποίησης των δεσμεύσεων εκ μέρους των δανειστών για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. 

Με τη σειρά του αυτό εξαρτάται από την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, η οποία έχει μόλις αρχίσει να περιλαμβάνει ορισμένες πολιτικά δύσκολες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας.

Τώρα το θετικό σενάριο είναι μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και οι συνομιλίες ελάφρυνση του χρέους.