Υπόθεση Novartis: Η κατάθεση προστατευόμενου μάρτυρα για τη μίζα των 40 εκατομμυρίων ευρώ

Νέες στοιχεία έρχονται στη δημοσιότητα σχετικά με την υπόθεση Novartis. Τα τρία ονόματα των προστατευόμενων μαρτύρων αποκαλύπτει η πρώτη σελίδα της δικογραφίας: Μάξιμος Σαράφης, Ιωάννης Αναστασίου και Αικατερίνη Κελέση είναι τα ψευδώνυμα με τα οποία κατέθεσαν οι πρώην εργαζόμενοι της φαρμακοβιομηχανίας.

Όπως προκύπτει από τη δικογραφία την Παρασκευή 12 Ιανουαρίου ο προστατευόμενος μάρτυρας με κωδική ονομασία «Μάξιμος Σαράφης» περνά ξανά την πόρτα του γραφείου της εισαγγελέως διαφθοράς Ελένης Τουλουπάκη.

Στην ερώτηση «τι γνωρίζετε για τις παράνομες πρακτικές της Novartis Ελλάς και των λοιπών φαρμακευτικών εταιρειών στην Ελλάδα», ο μάρτυρας αναφέρει μεταξύ άλλων: «Κατά το έτος 2008 επί υπουργίας Αβραμόπουλου έτρεχε το πρόγραμμα Παγκόσμιες ημέρες υγείας το οποίο εκπονούσε η εταιρεία επικοινωνίας communication in practices (CIP) συμφερόντων Κυριάκου Γριβέα έπειτα από σχετική ανάθεση του υπουργείου Υγείας. 

Στο εν λόγω πρόγραμμα ο γενικός διευθυντής της εταιρείας Αναστάσιος Γκοτσόπουλος με την έγκριση του Διευθυντή Στρατηγικού Σχεδιασμού του υπουργείου Υγείας Αλέξη Ζορμπά, ζητούσε υπέρογκες χορηγίες επικοινωνίας από τις φαρμακευτικές εταιρείες που δεν αντιστοιχούσαν στις πραγματικές υπηρεσίες που τους παρείχαν. Για παράδειγμα η χορηγία μιας παγκόσμιας ημέρας υγείας έφτανε τις 50.000 ευρώ ανά εταιρεία. 

Η Novartis Ελλάς χορήγησε την παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου υπό την αιγίδα του υπουργείου Υγείας με το ποσό των 50.000 ευρώ για τις κάτωθι υπηρεσίες: α) Συνέντευξη τύπου στο ξενοδοχείο King George παρουσία του κ. Ζορμπά β) Εκθεσιακό περίπτερο ενημέρωσης στην πλατεία Κολωνακίου το οποίο ουδέποτε στήθηκε γ) ολοσέλιδη διαφημιστική καταχώρηση στην εφημερίδα Μετρόπολις η οποία ουδέποτε δημοσιεύτηκε και δ) εκτύπωση και διανομή διαφημιστικών φυλλαδίων τα οποία ουδέποτε παρήχθησαν.

Δηλαδή για μια συνέντευξη τύπου αξίας 5.000 ευρώ η εταιρεία χορήγησε στην CIP για λογαριασμό του υπουργείου Υγείας 50.000 ευρώ. Ο Φρουζής τότε αντιπρόεδρος της Νοβάρτις Ελλάς επικοινώνησε σε ανώτατα στελέχη της εταιρείας ότι ο λόγος που υπερτιμολογήθηκε το ποσό της χορηγίας ήταν η εξόφληση ευνοϊκής μεταχείρισης της Νοβάρτις από τον κ. Αβραμόπουλο, τότε υπουργό Υγείας.

Η εξυπηρέτηση αυτή πραγματοποιήθηκε για την ταχύτερη έγκριση και υψηλότερη τιμολόγηση ογκολογικών φαρμάκων όπως πχ το φάρμακο AFFINITOR. Επίσης επί υπουργίας του υπήρξε στενή συνεργασία της Νοβάρτις και του Υπουργείου μέσω ΚΕΕΛΠΝΟ και του Γενικού Διευθυντή Παπαδημητρίου Θεόδωρου που σε συνεργασία με τον Φρουζή διαχειρίστηκαν το ζήτημα της πανδημίας H1N1. Η Νοβάρτις την περίοδο 2008-2009 είχε εμβόλια για το H1N1 τα οποία παραγγέλθηκαν από το υπουργείο Υγείας μετά την αναβάθμιση από το ΚΕΕΛΠΝΟ του κινδύνου της πανδημίας στην μέγιστη βαθμίδα πέντε. Με τον ανωτέρο τρόπο ο τότε υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος παρέσυρε τον τότε πρωθυπουργό (Κ. Καραμανλή) ο οποίος τελούσε εν αγνοία να εξαγγείλει ότι η Ελλάδα έπρεπε να παραγγείλει πανδημικά εμβόλια για το σύνολο του πληθυσμού της. Το ποσοστό κάλυψης του πληθυσμού ήταν στην συγκεκριμένη περιπτωση αναντίστοιχα υψηλό (υπερπολλαπλάσιο) σε σχέση με άλλες ευρωπαίκές χώρες με αντίστοιχο πληθυσμό.

Η ζημία του κράτους στην συγκεκριμένη περίπτωση ήταν διττή:

1) Αφενός δια της παραγγελίας υπερβολικά υψηλού αριθμού εμβολίων2) Αφετέρου δια της καταβολής υψηλών ποσών που διοχετεύτηκαν από το ΚΕΕΛΠΝΟ σε ΜΜΕ για την εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού.

Χαρακτηριστικά εκείνη την εποχή ο Φρουζής έλεγε ότι ο ίδιος, ο οποίος είχε αναλάβει τη διαπραγμάτευση και έκλεισε την συμφωνία εκ μέρους της Novartis Vaccines SRL, δωροδόκησε: 1) Θ. Παπαδημητρίου 2) τον τότε γενικό γραμματέα του Υπουργείου Υγείας Αριστείδη Καλογερόπουλο και 3) τον τότε υπουργό Υγείας Δημήτρη Αβραμόπουλο.

Για το ξέπλυμα των χρημάτων που δόθηκαν στους ανωτέρο χρησιμοποιήθηκε – μεταξύ άλλων – ο μηχανισμός της υπερτιμολόγησης εκδηλώσεων και φαρμακοοικονομικών μελετών της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, εκπροσωπούμενης από τον τότε κοσμήτορα Ιωάννη Κυριόπουλο, ο οποίος ήταν γνώστης και της όλης υπόθεσης και χρησιμοποιήθηκε και ο ίδιος για την προσέγγιση του υπουργού Υγείας του οποίου ήταν σύμβουλος. Ομοίως το ξέπλυμα των χρημάτων έγινε και μέσω του ομίλου Γριβέα ο οποίος αναλάμβανε συνέδρια για λογαριασμό της ΕΣΔΥ και υπερτιμολογημένες δραστηριότητες επικοινωνίας της Νοβάρτις και του ΚΕΕΛΠΝΟ. Θεωρώ αντίθετο στην λογική των πραγμάτων και στα μεγέθη της εταιρείας όσο και της συγκεκριμένης παραγγελίας, ο υπουργός Υγείας Δημήτρης Αβραμόπουλος να έλαβε δώρο ποσό κάτω των 200.000 ευρώ.

Το σκάνδαλο με τον μοριακό έλεγχο του αίματος

«Το μεγαλύτερο σκάνδαλο κατά την γνώμη μου στο χώρο της υγείας» αναφέρει στην κατάθεσή του ο προστατευόμενος μάρτυρας Μάξιμος Σαράφης «αφορούσε το διαγωνισμό του υπουργείου Υγείας για το μοριακό έλεγχο αίματος για τον ιό HIV επί υπουργίας Αβραμόπουλου. Πιο συγκεκριμένα από ότι θυμάμαι κατόπιν δημοσιεύματος της εφημερίδας το Βήμα το Δεκέμβριο του 2006 που αφορούσε ατυχές περιστατικό θανάτου από μόλυνση ασθενούς κατόπιν μετάγγισης ο τότε υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος εξήγγειλε το μεγαλύτερο διαγωνισμό που έγινε πότε στο χώρο της υγείας ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ αναφορικά με την προμήθεια διαγνωστικών τεστ μοριακού ελέγχου.

Τα συγκεκριμένα διαγνωστικά τεστ τα διαθέτουν μόνο οι εταιρείες α) Roche και β) Chiron που ανήκει στον όμιλο Novartis.

Σημειώνεται ότι η Novartis κατέχει το 30% των μετοχών της Roche και γα την συγκεκριμένη περίπτωση δωροδοκήθηκε ο τότε υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος» υποστηρίζει στην κατάθεσή του ο προστατευόμενος μάρτυρας ενώ σε άλλο σημείο υποστηρίζει πως «θεωρώ αδύνατο στη συγκεκριμένη περίπτωση να δόθηκε μίζα κάτω του ποσού των 40 εκατ. ευρώ».

Τη μίζα μοιράστηκαν οι 1. τότε υπουργός Υγείας Αβραμόπουλος 2. ο τότε Γενικός Γραμματέας του ίδιου υπουργείου Αριστείδης Καλογερόπουλος 3. ο τότε Γενικός Διευθυντής του ΚΕΕΛΠΝΟ Θ. Παπαδημητρίου.

Ειδικότερα, τα τρία αρμόδια υπουργεία για την πολιτική του φαρμάκου ήταν τα κάτωθι: 1. Το υπουργείο Υγείας αρμόδιο για την έγκριση φαρμάκων μέσω του ΕΟΦ και για την προμήθεια φαρμάκων στα κρατικά νοσοκομεία. 2. Το Υπουργείο Ανάπτυξης αρμόδιο για θέματα τιμολόγησης φαρμάκων 3. Το υπουργείο Εργασίας. Εκεί φρόντιζε ώστε να δίνεται πλήρης αποζημίωση σε φάρμακα της Νοβάρτις, σίγουρα ογκολογικά, αιματολογικά και φάρμακα σπανίων παθήσεων.

Σε νέα του κατάθεση στις 15 Ιανουαρίου και ώρα 10:40 ο «Μάξιμος Σαράφης» δίνει νέα κατάθεση για τον Ανδρέα Λοβέρδο. «Σε συνέχεια της προηγούμενης κατάθεσής μου σας γνωρίζω ότι ο Ανδρέας Λοβέρδος και οι Κωνσταντίνος Φρουζής είχαν απευθείας επικοινωνία μεταξύ τους μέσω των προσωπικών τους emails» αναφέρει.

«Από την στιγμή που είχαν τέτοια επικοινωνία στα προσωπικά τους emails αυτό μεταφράζεται στο ότι είχαν να πουν κάτι μεταξύ τους που δεν ακολουθούσε την επίσημη υπηρεσιακή οδό. Είχαν τακτική επαφή και δια ζώσης. Χαρακτηριστική περίπτωση διακριτικής μεταχείρισης της Novartis Ελλάς ήταν η εκ μέρους του άνω υπουργού όταν πήγε στο υπουργείο Υγείας έκδοση δελτίου τιμών τον Αύγουστο του 2011 οπότε τιμολογήθηκε το GILENYA και το TASIGNA 150. Για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν είχε κυκλοφορήσει και δεν είχε τιμολογηθεί κανένα άλλο φάρμακο κατά σύσταση της τρόικας προκειμένου να μην αυξηθεί η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη. Για να επιταχυνθεί η τιμολόγηση των ανωτέρω φαρμάκων χρησιμοποιήθηκαν μεταξύ άλλων οι δημοσιογράφοι της εφημερίδας ΒΗΜΑ 1) Νίκος Χασαπόπουλος, κουμπάρος του Ανδρέα Λοβέρδου και 2) Ελενα Φυντανίδου. Συγκεκριμένα κατόπιν εντολής της Novartis Ελλάς συστάθηκε τον Ιούλιο του έτους 2011 ένα μήνα πριν την έκδοση ΦΕΚ για τα ανωτέρω προϊόντα η εταιρεία PRESTIGE με αντικείμενο δημόσιες σχέσεις και διαφήμιση. Η συγκεκριμένη εταιρεία έλαβε από την Novartis Ελλάς έργα συνολικού ύψους 200.000 ευρώ σε διάρκεια μιας διετίας προκειμένου μεταξύ άλλων α) να προωθηθεί σε επίπεδο δημοσιότητας η κατ εξαίρεση τιμολόγηση των ανωτέρω προϊόντων μέσα στον Αύγουστο του 2011 β) καλλιεργηθεί η θετική πολιτική εικόνα του Α. Λοβέρδου γ) να καλλιεργηθεί ομοίως η θετική εικόνα του Κων. Φρουζή ως υποψήφιου για την προεδρία του ΣΦΕΕ (έγινε πρόεδρος τον Μάρτιο 2012).

Όταν ο Φρουζής εκλέχθηκε πρόεδρος του ΣΦΕΕ η Prestige ανέλαβε τις δημόσιες σχέσεις του ΣΦΕΕ. Η Prestige άνηκε στην ουσία στους Χασαπόπουλο και Φυντανίδου» ενώ σε άλλο σημείο υποστηρίζεται: «πιθανολογώ ότι η δωροδοκία μεθοδεύτηκε ως εξής: Στις 21.7.2011 και ώρα 20:52 μμ εστάλη μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από τον αντιπρόεδρο Κων Φρουζή προς τον τότε πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της Νοβάρτις Ελλάς Arnout Miguel van Amstel και τον τότε Οικονομικό Διευθυντή της Νοβάρτις Ελλάς Miguel Freire με τίτλο «Please take into account» (παρακαλώ λάβατε υπόψη). Πιθανολογώ δεδομένης της ώρας ότι το μήνυμα εστάλη από το κινητό τηλέφωνο του Φρουζή λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτός δεν γνώριζε να χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό υπολογιστή. Στο συγκεκριμένο μήνυμα αναφερόταν τα εξής: Ο αντιπρόεδρος ζητούσε έκτακτη αύξηση του προϋπολογισμού του τμήματός του ύψους 200.000 ευρώ (100.000 ευρώ σε δύο συγκεκριμένα κέντρα κόστους τμήματος) για τον προϋπολογισμό του 2012. Ο Φρουζής ζητά με επιμονή αυτή την αύξηση του προϋπολογισμού έτσι ώστε η εταιρεία να πετύχει τους φιλόδοξους στόχους της. Σημειώνεται ότι αναφέρει ότι το συγκεκριμένο ποσό θα έχει πολύ μεγαλύτερη ανταποδοτικότητα με βάση τον οικονομικό δείκτη ROI. Ο Φρουζής επίσης αναφέρει ότι χρειάζεται συμμαχίες από όλα τα πολιτικά κόμματα και τους σχετικούς τομεάρχες υγείας διότι διέβλεπε ότι η επόμενη κυβέρνηση θα ήταν κυβέρνηση συνεργασίας. Ένας επιπλέον λόγος που ζητά επιπλέον χρηματοδότηση είναι οι εκλογές του ΣΦΕΕ που θα ελάμβαναν χώρα το πρώτο τρίμηνο του 2012». Ωστόσο αν και το περιεχόμενο της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας δεν φαίνεται να περιλαμβάνει αναφορές για χρηματισμό συγκεκριμένων προσώπων ο μάρτυρας καταλήγει στο συμπέρασμα : «… θεωρώ ότι το ύψος του δώρου που έλαβε για τη συγκεκριμένη περίπτωση ο Λοβέρδος δεν είναι κάτω του ποσού των 200.000 ευρώ συνολικά».