Η Βαλονία που “αντιστέκεται” και οι κυβιστήσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη CETA

Του Αλέξανδρου Βέλμαχου

Το κρατίδιο της Βαλονίας στο Βέλγιο έχει βρεθεί την τελευταία εβδομάδα στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, καθώς η τοπική βουλή έχει επιμείνει στην άρνηση της για να ψηφίσει την εμπορική συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Ευρωπαϊκής Ένωσης – Καναδά (CETA) και καθώς ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς μεταβαίνει σήμερα στο Βέλγιο για να προχωρήσει στο απαραίτητο “μασάζ” προς τον Πολ Μανιέτ, επικεφαλής του κρατιδίου της Βαλονίας και εκκολαπτόμενου ηγέτη των σοσιαλδημοκρατών στο Βέλγιο.

Η CETA έχει πάρει το “πράσινο φως” από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ , όχι όμως από το Βέλγιο, καθώς δεν υπάρχει ομόφωνη έγκριση από τα 5 τοπικά κοινοβούλια, καθώς η Βαλονία “αντιστέκεται”, όπως ανέφεραν κατά το Σαββατοκύριακο πολλά διεθνή media. Πράγματι, η άρνηση της Βαλονίας έχει φέρει ιδιαίτερους πονοκεφάλους στην ηγεσία της ΕΕ και του Καναδά και έχει καταστήσει την υπογραφή της CETA στην προγραμματισμένη σύνοδο της ερχόμενης Πέμπτης δύσκολη, ωστόσο οι λόγοι που ο Μανιέτ ορθώνει αναχώματα για τη CETA, είναι μάλλον λιγότερο “ηρωικοί” και περισσότερο πολιτικοί.

Είναι τουλάχιστον άστοχο να υποστηρίξει κάποιος πως ο Μανιέτ έπαθε μια κρίση “αντιευρωπαϊσμού”, αφού ο ίδιος έχει δηλώσει τις προηγούμενες μέρες πως δε διαφωνεί με τον πυρήνα των αρχών της CETA, αλλά επιθυμεί “παραπάνω χρόνο για να μπορέσουμε να μελετήσουμε καλύτερα τη συνθήκη και να αλλάξουμε ορισμένα κομμάτια”, όπως ανέφερε ο ίδιος κατά τη διάρκεια της τελευταίας ψηφοφορίας στο κοινοβούλιο της Βαλονίας που έριξε εκ νέου “άκυρο” στη CETA, την περασμένη Παρασκευή. 

Καθώς ο Μανιέτ νιώθει την πίεση από τους πολίτες της Βαλονίας που τάσσονται κατά της συμφωνίας να εντείνονται (το Σαββατοκύριακο εκδηλώθηκαν εκ νέου συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας κατά της CETA, όχι μόνο στη Βαλονία, αλλά και σε άλλες πόλεις του Βελγίου) έχει να αντιμετωπίσει και το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα PTB. Τα ποσοστά του PTB στις δημοσκοπήσεις έχουν ανέβει έως και στο 14,6% για το Σεπτέμβριο (από 5,5% στις εκλογές του 2014), ενώ τα ποσοστά του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος του Μανιέτ έχουν πέσει στο 25,6% έναντι του 32% το 2014.

Έχοντας διατελέσει ο ίδιος σε θέσεις και αξιώματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (έχει γράψει αρκετές διατριβές πάνω στους αποφάσεις που έλαβε το Ευρωκοινοβούλιο καθ’ όλη τη δεκαετία του 2000), ο Μανιέτ επιλέγει τη “συγκρουσιακή” πολιτική με την ΕΕ στο θέμα της CETA για να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους του κόμματος του, ειδικότερα αυτούς που “λοξοδρομούν” προς τα αριστερά. Με αφορμή την απόφαση της αμερικανικής εταίρας Caterpilar τον προηγούμενο μήνα να κλείσει το εργοστάσιο της στο Γκοσελιέ της Σαρλελουά (το “λουκέτο” αφήνει τουλάχιστον 2.200 άτομα χωρίς δουλειά, ενώ θα έχει ως συνέπεια την απώλεια εκατοντάδων ακόμα θέσεων εργασίας), ο Μανιέτ έχει υιοθετήσει πολλά επιχειρήματα κατά των διεθνών εμπορικών συμφωνιών της ΕΕ όπως είναι η CETA και η TTIP.

Το τι ακριβώς πρόκειται να γίνει με την Βαλονία και τη CETA πρόκειται να φανεί τις αμέσως επόμενες μέρες. Ωστόσο, αν λάβουμε υπόψη της δηλώσεις του προέδρου της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, προέδρου της Κομισιόν από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την περασμένη Παρασκευή,το κέντρο λήψεων αποφάσεων της Κομισιόν δε φαίνεται να ανησυχεί ιδιαίτερα για το “αντάρτικο” του Μανιέτ. “Είμαι αισιόδοξος πως θα βρεθεί μια λύση για τη Βαλονία στις επόμενες μέρες” είχε σημειώσει χαρακτηριστικά ο Γιούνκερ.

Οι μεταλλάξεις του ΣΥΡΙΖΑ (και για) τη CETA

Παραμένοντας στο θέμα της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ – Καναδά και στρεφόμενοι προς την Ελλάδα, οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη CETA είναι τουλάχιστον αμφίσημες. Και αυτό χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα όσα έλεγε για την CETA και την TTIP όταν το κυβερνών κόμμα ήταν στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ούτε για τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ μετά από τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Μόλις πριν από μερικούς μήνες (Μάιο -Ιούνιο) το κομματικό ραδιόφωνο του ΣΥΡΙΖΑ “Κόκκινο” είχε “σηκώσει” πολύ υψηλά τις διαφωνίες υψηλόβαθμων μελών του κόμματος σχετικά με τις δύο εμπορικές συμφωνίες, με χαρακτηριστική περίπτωση αυτή του Αντώνη Κοτσακά, τότε μέλος του Πολίτικου Γραφείου του ΣΥΡΙΖΑ, που είχε δηλώσει χαρακτηριστικά πως το νέο αυτό μοντέλο παγκοσμιοποίησης δεν θέλει πολίτες, αλλά καταναλωτές. Οι νεοφιλελεύθερες δυνάμεις θέλουν τα εργασιακά δικαιώματα να διαμορφώνονται σύμφωνα με τις εντολές των πολυεθνικών”.

Πέρα από τον Κοτσακά και ακόμα πιο πρόσφατα, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Στέλιος Κούλογλου είχε συμμετάσχει σε κινητοποίηση κατά των CETA – TTIP στις Βρυξέλλες στις 20 Σεπτεμβρίου, δηλώνοντας, μεταξύ άλλων, πως “αν περάσει η CETA, λέγοντας ότι είναι: “μια μικρή συμφωνία, δεν πειράζει”, είναι στην πραγματικότητα ο δούρειος ίππος, γιατί μετά θα επιβάλλουν και την TTIP, γι’ αυτό όλος ο κόσμος έχει ξεσηκωθεί… Ο κόσμος είναι εξαγριωμένος γιατί θα χαθούν θέσεις εργασίας, θα μειωθεί η απασχόληση και η παραγωγή στην Ευρώπη κι όλα θα μπουν στην υπηρεσία των μεγάλων πολυεθνικών εταιριών κι από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού.” Στην εκδήλωση είχε παρευρεθεί και το μέλος του ΣΥΡΙΖΑ και στέλεχος της Γραμματειακής Εκτελεστικής Επιτροπής του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς, Νατάσα Θεοδωρακοπούλου.

Οι παραπάνω αναφορές πάντως, δε φαίνεται να ενοχλούν την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, αν κρίνουμε από τις κινήσεις του υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιώργου Σταθάκη. Ο κ. Σταθάκης είχε μιλήσει με ιδιαίτερα θετικά λόγια για τη CETA προ εβδομάδων στην παρουσίαση της CETA στη Βουλή, κάνοντας λόγο για “φιλική προς την Ελλάδα συμφωνία”.

Να σημειωθεί πως αν καμφθεί ο “σκόπελος” της Βαλονίας και η CETA υπογραφεί στη σύνοδο ΕΕ – Καναδά της Πέμπτης, η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωκοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών της ΕΕ. Η συγκεκριμένη εξέλιξη θα ήταν ιδιαιτέρα ενδιαφέρουσα για να παρατηρηθεί πως οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ θα αιτιολογήσουν την πρόθεση τους να υποστηρίξουν μια συμφωνία την οποία “έθαβαν” προ λίγων μηνών.