O Mίκης αλύγιστος και πάντα εξεγερμένος

Ήταν πραγματική μυσταγωγία η συναυλία στο Παναθηναϊκό Στάδιο με τα τραγούδια του Μίκη. Συγκινητικές οι στιγμές που ο κορυφαίος έλληνας συνθέτης διηύθυνε την ορχήστρα και την χορωδία. Σε κάτι τέτοιες περιπτώσεις είναι που ανοίγει η συζήτηση για το μέχρι που μπορούν να φτάσουν τον άνθρωπο η τέχνη γενικά και η μουσική ειδικότερα. 

Όσοι έχουν μεγαλώσει, ίσως και γαλουχηθεί, με τα τραγούδια του Μίκη τα εντάσσουν μέσα σε ένα ορισμένο πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο και τα αντιλαμβάνονται ως μέρος της δικής του στάσης απέναντι στην πολιτική κατάσταση. Λογικό είναι. Άλλωστε ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης δεν έγραψε τις υπέροχες μουσικές του σε ιστορικό και πολιτικό κενό. Έγραφε και δρούσε πολιτικά. Ταύτισε την δράση του με τα βάσανα και τους πόνους των κατατρεγμένων, πήρε θέση και πλήρωσε το τίμημα. Φυλακίστηκε, εξορίστηκε, λογοκρίθηκε. Τα τραγούδια του έγιναν σύνθημα στα χείλη των διαδηλωτών, των εξεγερμένων, των φυλακισμένων, των εξόριστων. Έφταναν να είναι λόγος για να σε φωνάζουν στην Ασφάλεια επειδή τα τραγουδούσες ή επειδή τα άκουγες.

Σκοπός του σημειώματος δεν είναι να καταδείξει τις πτυχές του μουσικού έργου του Μίκη Θεοδωράκη -δεν υπάρχουν άλλωστε οι γνώσεις- ούτε να αποτιμήσει την πολιτική πορεία του μεγάλου καλλιτέχνη. Η συναυλία με τα τραγούδια του Μίκη στο Παναθηναικό Στάδιο, εκτιμήθηκε από ορισμένους ως μια εικόνα της Ελλάδας που αντιστέκεται και ετοιμάζεται να …επαναστατήσει ενάντια στα μνημόνια την λιτότητα και όσους τα επιβάλλουν. Προφανώς δεν είναι έτσι. Η μουσική δεν μπορεί να δημιουργήσει πολιτικά γεγονότα τέτοιας έκτασης. Η μουσική δεν είναι πολιτικό μανιφέστο ούτε σύνθημα για την κατάληψη χειμερινών ανακτόρων. Είναι ανάταση ψυχής, πηγή έμπνευσης, νοηματοδοτεί καταστάσεις αλλά μέχρι εκεί. Έχει την δική της αυτόνομη αξία, συγκροτεί μαζί με πολλά άλλα στοιχεία την ταυτότητα του καθενός, διευρύνει τους ορίζοντες, δημιουργεί πολιτισμό.

Ο Μίκης είναι ψηλά στη συνείδηση των περισσότερων Ελλήνων γιατί η μουσική του συνδέθηκε με την πολιτική δράση του, με τις απόψεις του και το βαρύ τίμημα που πλήρωσε για αυτές. Κι είναι αλήθεια πως όσο περνούσαν τα χρόνια, τα τραγούδια του έπαψαν να είναι απαγορευμένα, στις συναυλίες του άρχισαν να πηγαίνουν κι εκείνοι που δεν συμφωνούσαν πολιτικά μαζί του. 

Τη Δευτέρα το βράδυ στο Παναθηναικό Στάδιο, βρέθηκαν ο πρόεδρος της Δημοκρατίας και μια σειρά πολιτικοί που με τα έργα και τις ημέρες τους, ο Μίκης Θεοδωράκης διαφωνεί οριζοντίως και καθέτως και έχει μιλήσει με βαριά λόγια εναντίον τους. Κανένας δεν μπορεί να τους στερήσει το δικαίωμα να χειροκροτούν τον Μίκη βλέποντας τον να διευθύνει ακόμα και να συγκινούνται ακούγοντας τα τραγούδια του. Η μουσική από την στιγμή που φεύγει από τις παρτιτούρες του συνθέτη ταξιδεύει παντού και φτάνει στα αυτιά του οποιουδήποτε. Έτσι και τα τραγούδια του Μίκη. Τα τραγούδια και οι συνθέσεις του Μίκη Θεοδωράκη είναι για όλους. Ο Μίκης που συνεχίζει ακατάβλητος να προτρέπει σε αντίσταση κατά των μνημονίων και της υποδούλωσης της χώρας στους εταίρους-δανειστές είναι για αυτούς που θέλουν να τον ακούσουν, να παραδειγματιστούν από την δράση τους και να εμπνευστούν από τις πολιτικές του παρακαταθήκες. Αν συμβεί κάτι τέτοιο τότε και η μουσική του Μίκη θα  τους βοηθήσει …λίγο ακόμα να σηκωθούνε λίγο ψηλότερα.