Μενέλαος Τζαβέλλας: Στο θέατρο έμαθα να ακούω, να ξεπερνώ το «εγώ» μου και να περνώ στο «εμείς»

Ο Μενέλαος Τζαβέλλας έχει σπουδάσει σκηνοθεσία τηλεόρασης και κινηματογράφου, στην σχολή ΑΝΤ1 όπου ήταν αριστούχος. Έχει παρακολουθήσει παράλληλα σεμινάρια κινηματογράφου και τηλεόρασης δίπλα σε καταξιωμένους σκηνοθέτες. Έχει κάνει ένα μεταπτυχιακό στην Επικοινωνία και στο casting director στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση. Ασχολήθηκε, επίσης, με τη ζωγραφική, την αγιογραφία και την ιστορία της τέχνης.

Έπη Τρίμη 

Στα πλαίσια της παράστασης «Σοφία σε θυμάμαι» της Τάνιας Χαροκόπου στον πολυχώρο Αθηναΐς ζητήσαμε να γνωρίσουμε τον ταλαντούχο αυτόν σκηνοθέτη προκειμένου να τον συγχαρούμε και να κάνουμε στη συνέχεια για λογαριασμό του www.pagenews.gr μια όμορφη και χαλαρή κουβέντα. 

Ο σκηνοθέτης έχει τη δυνατότητα να διαμορφώνει το έργο που ανεβάζει. Μετράει περισσότερο το αισθητικό κριτήριο για σένα ή το εμπορικό στις αποφάσεις που καλείσαι να πάρεις;

Ένας σκηνοθέτης έχει την δυνατότητα να διαμορφώνει ένα σύγχρονο έργο πάντα σε συνεργασία με το συγγραφέα, είναι για εμένα κανόνας αυτό …..Δεν έχει κανένα δικαίωμα κατά τη δική μου πάντα άποψη να παραποιήσει κλασικά κείμενα …είναι μεγάλο λάθος . Το αισθητικό κομμάτι σε μια παράσταση κι όχι το εμπορικό είναι αυτό που έχει αυξημένη βαρύτητα για μένα. Με αφορά κατά κύριο λόγο η δημιουργία ενός έργου που σκοπό έχει να “ψυχαγωγήσει” το θεατή κι όχι ενός προϊόντος μαζικής …εμπορικής και μόνο κατανάλωσης. 

Βλέπεις ένα τερατούργημα φταίει το σενάριο. Βλέπεις ένα έπος, οφείλεται στο σενάριο. Η σκηνοθεσία τί ρόλο παίζει σ’ όλο αυτό και πού είναι η αλήθεια μεταξύ των προαναφερθέντων; 

Η σκηνοθεσία είναι το άλφα και το ωμέγα για να αποδόσεις σωστά ένα κείμενο. Όταν έχεις ένα κακό κείμενο δεν μπορείς να κάνεις πολλά για να το στηρίξεις , όταν όμως το κείμενο είναι μοναδικό τότε μπορείς να κάνεις μία πολύ καλή παράσταση και να προσελκύσεις το ενδιαφέρον και την αγάπη του κόσμου. 

Ποια είναι τα στοιχεία του χαρακτήρα σου που θεωρείς βοηθητικά για τη δουλειά σου;

Στο θέατρο έμαθα να ακούω …να ξεπερνώ το «εγώ» μου και να περνώ στο «εμείς»… αυτό είναι που με πήγε ένα βήμα πιο μπροστά στους στόχους μου …το «εγώ» σε εγκλωβίζει και σε κρατάει πίσω σε όλα !

Η τέχνη κινδυνεύει από την κρίση;

Η οικονομική κρίση στη χώρας μας έχει οδυνηρές συνέπειες στο χώρο της τέχνης και του πολιτισμού. Αν δεν υπάρξει αντίδραση, κινδυνεύει να αλλοιωθεί η εθνική μας φυσιογνωμία και η πνευματική μας ταυτότητα.

Σήμερα, στις θεατρικές σκηνές τα έργα που ανεβαίνουν έχουν πολύ μικρή διάρκεια και κατεβαίνουν μετά το πέρας ενός αριθμού παραστάσεων. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Πολλές παραστάσεις στην Αθήνα …. πάνω από 300 ….κάπου εκεί …Παραστάσεις που αφορούν τον κόσμο και παραστάσεις που είναι αδιάφορες …. ο λόγος που πολλές θεατρικές απόπειρες σταματούν πριν να ολοκληρώσουν τον κύκλο παραστάσεων τους είναι καθαρά γιατί δεν αφορούν τον κόσμο ή γιατί ο κόσμος δεν έδωσε την προσοχή του σε μία καλή παράσταση.

Τι σημαίνει για σένα η Σοφία Βέμπο στην καρδιά και στο μυαλό σου;

Η Σοφία Βέμπο για εμένα είναι ένα μεγάλο σύμβολο ….η τραγουδίστρια της νίκης.

«Τα τραγούδια μου τούτα τα χαρίζω σε σένα, άγνωστε, αγαπημένε ακροατή, μαζί με την ευγνωμοσύνη μου και την αγάπη μου την αλογάριαστη». η Σοφία Βέμπο σε ιδιόχειρο σημείωμά της ευχαριστεί το κοινό της με μια συγκλονιστική απλότητα. Πώς γίνεται μια προσωπικότητα τόσο φωτεινή και με τέτοια ισχυρή προσωπικότητα, να είναι συγχρόνως τόσο απλή και ταπεινή; 

Εδώ νομίζω έρχεται η ευφυΐα αυτής της γυναίκας. Που δεν άφηνε τίποτε στην τύχη, έψαχνε το στίχο, επενέβαινε και ζητούσε αλλαγές, έγραφε πολλές φορές τους στίχους μόνη της και ευλογήθηκε να συμπορευθεί και να μεγαλουργήσει παρέα με το Μίμη Τραϊφόρο. Απλή σαν άνθρωπος γιατί έμαθε μέσα από την ζωή να αγαπά τον κόσμο που την έκανε εθνικό σύμβολο.

Μέσω της σκηνοθετικής σου ματιάς πού θέλησες να εστιάσεις περισσότερο στο ταμπεραμέντο της ή στις αξίες της;

Με την Ανθή Πετρουλάκη λοιπόν, που έχει αναλάβει τον καλλιτεχνικό σχεδιασμό της παράστασης, περιοριστήκαμε σε κάποια έντονα εξωτερικά χαρακτηριστικά της. Με την σκηνοθετική μου ματιά ήθελα να περάσω την απλότητα αυτού του μύθου, να δώσω στο θεατή να δείξω την Σοφία Βέμπο ως απλό άνθρωπο που έδωσε τόσα πολλά στην πατρίδα μας.

Βλέπεις σήμερα μια ανάλογη προσωπικότητα που θα μπορούσε να αλλάξει το ρου της ελληνικής ιστορίας;

Η εποχή μας όσο αφορά την Ελλάδα δεν έχει ούτε θα έχει καμία τόσο μεγάλη προσωπικότητα σαν την Σοφία Βέμπο. Δεν υπάρχει χώρος πια στο πάνθεον τον αθανάτων κατά τη γνώμη μου.

Τι σημαίνει για σένα πατρίδα;

Πατρίδα ονομάζεται η χώρα στην οποία γεννήθηκε κάποιος ή από την οποία κατάγεται ο ίδιος και η οικογένειά του ..Για εμένα η λέξη πατρίδα, η λέξη Ελλάδα είναι κάτι ιερό, είναι ένας άγιος τόπος που βάλθηκαν να τον κάνουν βούρκο ..Η Ελλάδα μας είναι μία χώρα με αγάπη και ελπίδα…. μια χώρα που θα χαμογελάσει ξανά …Αξίζει στους Έλληνες να βρουν πάλι το χαμόγελο τους. 

Η παράσταση «Σοφία σε θυμάμαι» θα περιοδεύσει;

Μέσα στα άμεσα σχέδιά μας για την παράσταση «Σοφία σε θυμάμαι» είναι και μια περιοδεία. Πρώτος μας σταθμός η όμορφη Βέροια στις 28 Μάρτιου και στις 29 στην Λαμία. θα κάνουμε επίσης και πολλές ακόμα παραστάσεις στην Αθήνα , αλλά και σε πολλά φεστιβάλ στην Ελλάδα. Ο κόσμος αγάπησε πολύ την παράστασή μας, οι κριτικές του κόσμου είναι μοναδικές , μάλιστα πήραμε και δεύτερη παράταση στις παραστάσεις μας κι εύχομαι με το καλό να πάμε και για δεύτερη χρονιά στον όμορφο χώρο της Αθηναΐδος.

Τι σε ηρεμεί και τι σου δίνει χαρά αποτελώντας αντίβαρο μιας δύσκολης ημέρας;

Ηρεμία …Το χαμόγελο της μάνας μου και του ανιψιού μου .Η σχέση που έχω εδώ κι αρκετά χρόνια είναι που μού δίνει ηρεμία, γαλήνη και ισορροπία στη ζωή μου…