Σκοπιανό: Πολιτική κρίση στην Αθήνα και η παγίδα του εθνικισμού

«Στην Αθήνα η συμφωνία στη διένεξη για το Σκοπιανό προκαλεί μια βαθιά πολιτική κρίση», γράφει η γερμανική εφημερίδα Suddeutsche Zeitung. «Η Νέα Δημοκρατία προχώρησε στη συλλογή υπογραφών για άσκηση πρότασης μομφής κατά του Αλ. Τσίπρα. Ο επικεφαλής της, Κ. Μητσοτάκης, αποκάλεσε τη συμφωνία “ βαθιά προβληματική”, λέγοντας ότι αντιτίθεται στην πλειοψηφική βούληση του λαού», προσθέτει.

«Στα Σκόπια, ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης Χρίστιαν Μίκοσκι κατηγόρησε τον Ζόραν Ζάεφ για “ συνθηκολόγηση” και για “ επιδειξιομανία εις βάρος του λαού” και από το εξωτερικό ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας δυναμιτίζει τη διένεξη, καλώντας τους εθνικιστές της ”Μακεδονίας” να μην ενδώσουν “ στις πιέσεις ξένων κέντρων εξουσίας”»,σημειώνει η SZ.

Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα, «ο ΣΥΡΙΖΑ εξαρτάται από τους εννέα βουλευτές των Ανεξάρτητων Ελλήνων, καθότι η κυβερνητική πλειοψηφία είναι ισχνή και διαθέτει 153 σε σύνολο 300 βουλευτών. Όμως ο Τσίπρας μπορεί να υπολογίζει ότι και αριστεροί πολιτικοί κομμάτων της αντιπολίτευσης θα στηρίξουν την κυβέρνηση, εάν χρειαστεί να διεξαχθεί τώρα ψηφοφορία- κι όχι μετά από ένα επικείμενο δημοψήφισμα στη γειτονική χώρα».

«Για τη Νέα Δημοκρατία (76 βουλευτές) το ζήτημα της ονομασίας είναι καυτό. Το κόμμα έχει στη Βόρεια Ελλάδα μία πολύ συντηρητική εκλογική πελατεία και ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, πρώην αρχηγός της Ν.Δ. και άλλοτε υπουργός Εξωτερικών, είχε διαδραματίσει στις απαρχές της διένεξης για την ονομασία κρίσιμο ρόλο, μιλώντας, τότε, για έναν “ ορθόδοξο άξονα” στα Βαλκάνια. Λόγω της σκληρής γραμμής του στο ζήτημα της “Μακεδονίας” ο Σαμαράς υποχρεώθηκε μάλιστα να εγκαταλείψει το 1992 τη Νέα Δημοκρατία, στην οποία και ξαναγύρισε το 2004», τονίζει η Suddeutsche Zeitung.

«Λύση με τέσσερα γράμματα»

Σε σχόλιο του Πέτερ Μουντς στην ίδια εφημερίδα με τίτλο «”Μακεδονία”-Λύση με τέσσερα γράμματα-Nord» σημειώνεται χαρακτηριστικά: «Τώρα μπορεί ίσως ο Μέγας Αλέξανδρος να ησυχάσει. 2.300 χρόνια μετά την παρακμή του βασιλείου του, το ”μακεδονικό” ζήτημα δεν είναι πλέον ανοιχτό.

Στο τέλος μιας διένεξης που έμοιαζε με διασκεδαστική “ οπερέτα”, αλλά στην πράξη είχε πολλές συνέπειες κι επιπτώσεις, οι κληρονόμοι από την Αθήνα και τα Σκόπια συμφώνησαν σε ένα συμβιβασμό: Προκειμένου να οριοθετηθεί η διαφοροποίηση από την ελληνική περιφέρεια της Μακεδονίας στο μέλλον το σλαβικό γειτονικό της Ελλάδας κράτος δεν θα λέγεται πια απλώς Μακεδονία, αλλά επισήμως και παντού Βόρεια Μακεδονία. Και για αυτόν τον επιθετικό προσδιορισμό των τεσσάρων γραμμάτων (Nord) δόθηκε για 27 χρόνια σκληρή μάχη.

Τώρα όμως όλα αυτά φαίνεται να περνούν στην ιστορία. Επιτέλους», γράφει η SZ.

«Βέβαια, η λύση τελεί ακόμη υπό επιφύλαξη, επειδή οι εθνικιστές και των δύο πλευρών αρχίζουν και πάλι να απειλούν. Τα κοινοβούλια των δύο χωρών θα πρέπει να ψηφίσουν επί της συμφωνίας και στη ”Μακεδονία” πρέπει να κερδηθεί και ένα δημοψήφισμα. Όμως η ελπίδα βασίζεται στο ότι στο τέλος για όλους θα βαρύνει ως σημαντικότερο το μέλλον από ό,τι ένα θέατρο σκιών από το παρελθόν. Οι επικεφαλής των διαπραγματεύσεων των δύο πλευρών, Τσίπρας και Ζάεφ πέτυχαν πράγματι κάτι ιστορικό, κόβοντας, για να επανέλθουμε στον Μέγα Αλέξανδρο, ένα γόρδιο δεσμό.

Για τη Βόρεια Μακεδονία ο συμβιβασμός αυτός ανοίγει τον δρόμο, τον οποίο ως τώρα μπλόκαρε η Αθήνα, για το ΝΑΤΟ και αργότερα για την Ε.Ε. Αλλά και η Αθήνα επωφελείται, επειδή σαφώς και την συμφέρει η επειγόντως αναγκαία σταθεροποίηση της γειτονικής χώρας.

Για πάρα πολύ καιρό η διένεξη αυτή προκαλούσε τη δημιουργία καταστρεπτικών δυνάμεων και γινόταν αντικείμενο εκμετάλλευσης διαφόρων συμφερόντων εξουσίας. Η διεκδίκηση κατ’ αποκλειστικότητα της ελληνιστικής κληρονομιάς χρησίμευε στους πολιτικούς στην Ελλάδα ως ενός είδους όπιο για τον (ελληνικό) λαό, ο οποίος, ταλαιπωρημένος από την οικονομική κρίση, βίωνε μια εθνικιστική πολεμική παράσταση θεάτρου, όπου προβαλλόταν η μάχη ενάντια στο ιστορικό ξεπούλημα. Αυτό το “ κακό πνεύμα” ο Τσίπρας πρέπει τώρα να το ξαναβάλει στο μπουκάλι».

Όπως επισημαίνει η εφημερίδα, παρότι η «Μακεδονία» έλαβε καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας ήδη το 2005, το ελληνικό βέτο οδήγησε τα επόμενα χρόνια σε στασιμότητα, αν όχι σε υποχώρηση στην πρόοδο της χώρας.

Ο κυβερνών τα έτη 2006- 2016 Νίκολα Γκρούεφσκι εκμεταλλεύτηκε την απογοήτευση για την «μπλοκαρισμένη σύνδεση» με τη Δύση, δίνοντας έναν εθνικιστικό και αυταρχικό προσανατολισμό στην πολιτική του. Στη σχέση με την Ελλάδα προέβη σε προκλήσεις όπως το να δώσει σε αυτοκινητόδρομο και στο διεθνές αεροδρόμιο της χώρας το όνομα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Εσωπολιτικά κέρδισε έτσι το παρατσούκλι «Πούτιν των Σκοπίων», ενώ στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής καλλιεργούσε τις σχέσεις με τη Ρωσία.

Με τη λήξη της διένεξης για την ονομασία δεν επιλύονται σίγουρα και τα σοβαρά προβλήματα της χώρας, σημειώνει η SZ. «Η φτώχεια, η ανεργία και οι υφέρπουσες διενέξεις με την αλβανική μειονότητα παραμένουν. Όμως αντί για την Ανατολή η χώρα μπορεί να στραφεί και πάλι προς την κατεύθυνση της Δύσης. Και η Δύση έχει την ευκαιρία να ξανακερδίσει χαμένο έδαφος στα Βαλκάνια», καταλήγει η Suddeutsche Zeitung.