Τι σημαίνει η απόφαση της Ευρώπης για τα Σκόπια και την Αλβανία

Με 3 “όχι”, έναντι 25 “ναι”  δεν εκπληρώθηκαν οι ελπίδες της πΓΔΜ και της Αλβανίας να πάρουν τώρα άμεσα τη στροφή στον δρόμο της Ευρωπαικής Ένωσης και να βγούν από το περιθώριο της μοναχικής πορείας. Αλλά, ούτε οι “3” διαφωνούντες,  η Δανία, η Γαλλία και η Ολλανδία, νίκησαν τελικά στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ για τη Διεύρυνση που έλαβε χώρα χθες στο Λουξεμβούργο -πρωτοστατούσης ιδιαίτερα της Γαλλίας και της Ολλανδίας- που επέμεναν στην αναβολή της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των δύο χωρών, χωρίς σαφή διατύπωση για συγκεκριμένη ημερομηνία.

Ωστόσο, δεν έμειναν χωρίς αντίκρισμα οι παρεμβάσεις του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και τα σαφή επιχειρήματά του πως η γεωπολιτική κατάσταση της περιοχής απαιτεί τη βοήθεια προς αυτές τις δύο χώρες και όχι την αναβολή της και πως η εσωτερική τους κατάσταση απαιτεί σταθερότητα και ασφάλεια και όχι δημιουργία καινούριων προβλημάτων. Ο ορισμός της ημερομηνίας για τον Ιούνιο του 2019 ως έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, συνιστά μία “μισή νίκη”, έναν βατό συμβιβασμό, καθώς ήδη από τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αρχίσει τις τεχνικές προετοιμασίες για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις ώστε οι δύο χώρες να είναι έτοιμες τότε να ανταποκριθούν.

Μολονότι είναι θεμιτή η ανησυχία των “3” για την εμβάθυνση των μεταρρυθμίσεων στην ΕΕ η οποία, όπως ισχυρίζονται, προέχει έναντι της διεύρυνσης, όπως επίσης και η ανησυχία για το ζήτημα της διαφθοράς και αντιμετώπισης του οργανωμένου εγκλήματος που δεν έχει επιλύσει η Αλβανία, αλλά και της εφαρμογής του κράτους δικαίου και της διοικητικής ικανότητας των Σκοπίων που έθεσε η Χάγη, εξίσου θεμιτό, όμως, είναι και το επιχείρημα του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών με δεδομένη τη γεωπολιτική σκακιέρα της περιοχής.

Ειδικότερα για τα Σκόπια, γεγονός που διαφαίνεται και από τη χθεσινή παρέμβαση των ΗΠΑ δια του υφυπουργού Εξωτερικών αρμοδίου για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, Γουές Μίτσελ, ο οποίος εξέφρασε την αισιοδοξία του για την ενταξιακή πορεία της πΓΔΜ στην Ε.Ε και τόνισε πως βρίσκεται σε εξέλιξη συνεχής διάλογος ανάμεσα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και την πλευρά των Ευρωπαίων, ιδιαίτερα της Γαλλίας, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι όποιες ανησυχίες και να ανοίξει ο δρόμος για την ευρωατλαντική πορεία των Δυτικών Βαλκανίων.

Είναι σαφές και προφανώς απογοητευτικό το γεγονός ότι τα εύσημα που έλαβαν Σκόπια και Αθήνα από την ΕΕ για τη θετική εξέλιξη στο ονοματολογικό δεν εκπλήρωσαν τις προσδοκίες για άμεση έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Ωστόσο, ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε για αναβολή ενός μόνον έτους και όχι εις το άπειρον είναι διόλου ευκαταφρόνητος, πόσω μάλλον που δεν κερδήθηκε χωρίς μάχη.

Βέβαια το πράσινο φως σε ένα χρόνο δεν είναι το ίδιο υποστηρικτικό προς τη συμφωνία των Πρεσπών και δεν βοηθά το ίδιο τον Ζόραν Ζάεφ, όσο μία απόφαση της ΕΕ για το εδώ και τώρα. Η δυναμική όμως έστω και της “μισής νίκης” στην ΕΕ  και η σαφής ευρωπαϊκή τροχιά δίνουν τη δυνατότητα στα Σκόπια να τη διαχειριστούν με το “χαρτί της ευρωπαϊκής επιτυχίας” στα επόμενα δύσκολα βήματα της ολοκλήρωσής της:

Αρχής γενομένης με το δημοψήφισμα που αναμένεται προς τα τέλη Σεπτεμβρίου, μετά την εύκολη- όπως θεωρείται- εκ νέου υπερψήφισή της στο κοινοβούλιο, στις 5 Ιουλίου, που θα ακυρώσει την άρνηση του προέδρου της δημοκρατίας Ιβάνοφ να τη συνυπογράψει.

Η χθεσινή απόφαση της ΕΕ, παρά τις όποιες ελλείψεις της, με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς τη χρήση που θα μπορούσε να κάνει το εσωτερικό μέτωπο της αντίδρασης στην συμφωνία των Πρεσπών, δεν παύει να είναι ένα τεράστιο βήμα για την ελληνική διπλωματία.

Κανείς δεν αμφιβάλει για τη μάχη που έδωσε και εν πολλοίς κέρδισε ο Ν. Κοτζιάς. Καθώς αποσαφηνίστηκε πέραν πάσης αμφιβολίας, αυτό που επαναλάμβανε σε κάθε ευκαιρία, τόσο στα όργανα της ΕΕ αλλά και σε κάθε επίσκεψή του στις δύο χώρες-  και μπορεί σε κάποιους να ακούγονταν σαν ανέξοδη ρητορική: ότι η Ελλάδα υποστηρίζει σθεναρά την ενταξιακή πορεία των δύο χωρών. Το απέδειξε ο Έλληνας ΥΠΕΞ δίνοντας μάχη υπέρ αυτών, με τη στάση και την επιμονή του, τις δημόσιες εκκλήσεις, τις παρεμβάσεις και τα επιχειρήματά του.

Γεγονός που του αναγνωρίστηκε από τους άμεσα ενδιαφερόμενους, αλλά και από τους παριστάμενους στο χθεσινό Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων. Με χαρακτηριστικό, μεταξύ άλλων, το ευχαριστήριο tweet του Αλβανού ομολόγου του Ντιτμίρ Μπουσάτι, χθες.