Πολιτισμός

Κριτική παράστασης: Το βαλς των δέντρων και του ουρανού

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ

Έπη Τρίμη 06.12.2018 | 13:55 ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ 7 '

Pagenews.gr / Πολιτισμός / Κριτική παράστασης: Το βαλς των δέντρων και του ουρανού

"Το βαλς των δέντρων και του ουρανού" είναι μια παράσταση βασισμένη στο βιβλίο του Jean-Michel Guenassia για τον μυστηριώδη θάνατο του Βίνσεντ Βαν Γκογκ.

Το βαλς των δέντρων και του ουρανού – Τι πραγματεύεται: Η παράσταση, πραγματεύεται τις τελευταίες μέρες ενός από τους σημαντικότερους ζωγράφους όλων των εποχών, του Βίνσεντ Βαν Γκογκ. Μια παράσταση βασισμένη στο βιβλίο του Jean-Michel Guenassia για τον μυστηριώδη θάνατο του μεγάλου καλλιτέχνη μέσα από τον έρωτα μιας γυναίκας που τόλμησε να δει τον ήλιο χωρίς να τυφλωθεί.

Το βαλς των δέντρων και του ουρανού: Υπόθεση

Καλοκαίρι 1890. Ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ φτάνει σε ένα απομονωμένο χωριό με εκπληκτική θέα και ιδιαίτερους ανθρώπους. Μέσα σε σαράντα μέρες θα ζωγραφίσει εβδομήντα από τους κορυφαίους πίνακές του, αριστουργήματα που θα αλλάξουν την πορεία της ζωγραφικής, της τέχνης, της φιλοσοφίας και της λογοτεχνίας.

Η Μαργκερίτ Γκασέ, η κόρη του περίφημου θεράποντα ιατρού του Βαν Γκογκ, είναι μια νέα κοπέλα που ασφυκτιά στα στενά πλαίσια τα επιβεβλημένα στις γυναίκες και τους καλλιτέχνες από την ορθολογική κοινωνία. Η Μαργκερίτ θα είναι ο τελευταίος έρωτας της ζωής του Βαν Γκογκ. Η συνεύρεση τους θα χαράξει τις ζωές και των δύο ανεξίτηλα για πάντα.

Ο Jean-Michel Guenassia, συγγραφέας της τεράστιας επιτυχίας «Η λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων», μας αποκαλύπτει μια ανατρεπτική εκδοχή για αυτές τις τελευταίες μέρες. Αξιοποιεί τις πιο πρόσφατες ανακαλύψεις για τη ζωή του μεγαλοφυούς ζωγράφου, λούζοντας με νέο φως τα μυστήρια του έργου, της δημιουργικότητας και του θανάτου του.

Μήπως ο γιατρός Γκασέ δεν ήταν πραγματικά πιστός φίλος όλων των ιμπρεσιονιστών ζωγράφων αλλά ένας καιροσκόπος και ματαιόδοξος έμπορος; Η κόρη του σε τι σημεία μπορούσε να φτάσει για το πάθος και τον έρωτα; Οι πίνακες του Βαν Γκογκ που δημοπρατούνται για εκατομμύρια και εκθέτονται στα μεγαλύτερα μουσεία παγκοσμίως είναι πράγματι όλοι αυθεντικοί; Και το πιο σημαντικό ίσως, η αλήθεια για τον θάνατο του Βαν Γκογκ είναι όντως αυτή που γνωρίζουμε;

Κριτική:

Είναι πραγματικά υπέροχο να μπορείς να «διαβάσεις» ένα λογοτεχνικό βιβλίο, όχι δεν εννοώ αυτό καθεαυτό το κείμενο, το δεμένο αντίτυπο, εννοώ αυτό το κείμενο που αποφασίζει κάποιος ηθοποιός ή σκηνοθέτης να στο παρουσιάσει στη σκηνή ενός θεάτρου. Δεν μιλάμε για το ούτως ή άλλως, λοιπόν, έντυπο υλικό. Αυτό υπάρχει. Όλα άλλωστε το θεατρικά έργα κυκλοφορούν σε έντυπη μορφή. Εδώ όμως μιλάμε για καθαρή λογοτεχνική γραφή. Χωρίς τη δομή και τον σκελετό που απαιτεί ένα θεατρικό κείμενο. Δραματοποιημένη λογοτεχνία λοιπόν στο θέατρο ΓΚΛΟΡΙΑ όπως μας το συστήνουν και οι συντελεστές αυτής της παράστασης.

Οι τελευταίες ημέρες του Ολλανδού ζωγράφου Βίνσεντ Βαν Γκογκ, στην Οβέρ, λίγο έξω από το Παρίσι, και ο εκεί θάνατός του είναι αυτό που μας παρουσιάζεται στο θέατρο ΓΚΛΟΡΙΑ.

Αυτοκτόνησε, όπως όλοι ξέρουμε ή μήπως κάτι άλλο συνέβη; Και η οικογένεια του γιατρού Πολ Γκασέ που τον κουράριζε και του οποίου το πορτρέτοέφτιαξε ο ζωγράφος, το μόνο έργο που μάλλον κατάφερε να φτιάξει όσο έμεινε υπό την επίβλεψή του, τι ρόλο έπαιξε στον θάνατό του; Και η κόρη του γιατρού, η όμορφη Μαργκερίτ Γκασέ πόσο τον επηρέασε και πόσο η ίδια βυθίστηκε μέσα στον ήδη «θολό» αλλά τόσο λαμπερό κόσμο του Βίνσεντ Βαν Γκογκ;

Μια άλλη λοιπόν προσέγγιση μας παρουσιάζει με αυτήν την επί σκηνής δουλειά της η σπουδαία κυρία του θεάτρου μας Ελένη Ερήμου. Θα μπορούσε να είναι ένα καλοδουλεμένο θρίλερ αγωνίας, αν προσεγγιζόταν με αυτό το σκεπτικό.

Έχει όλα τα συστατικά για μία τέτοια εκδοχή, αλλά η θεατρική απόδοση της Ελένης Ερήμου και του Κώστα Παπαπέτρου, η δραματουργική επεξεργασία του Κώστα Γαλέου και κυρίως ο σκηνοθετική ματιά τουMichael Seibel θέλησαν να μας δώσουν έναν τόνο διαφορετικό. Λυρικότερο, ποιητικότερο. Όλη η παράσταση είναι μια έκρηξη χρωμάτων και συναισθημάτων.

Ο σκηνοθέτης πρέπει ειλικρινά να υπερέβαλλε εαυτόν για να δημιουργήσει μία τόσο όμορφη εικαστική πρωτίστως παράσταση-πρόταση. Του αξίζουν πολλά συγχαρητήρια τόσο για τη σύλληψη όσο και για την καθοδήγηση των ηθοποιών του.

Το εκπληκτικό σκηνικό της Λαμπρινής Καρδαρά, που έχει βάλει την υπογραφή της και στα πολύ όμορφα και προσεγμένα κουστούμια, παραπέμπει σε αίθουσα μουσείου, με το τεράστιο ταμπλό που πάνω του ζωντανεύει η υπέροχη δουλειά στα motion graphics του Βαγγέλη Καλαϊτζή, κάνοντας σπουδαίους πίνακες του Βίνσεντ Βαν Γκογκ, όπως Ο ΣΠΟΡΕΑΣ, ΤΟ ΒΑΖΟ ΜΕ ΤΑ ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΑ, ΤΟ ΥΠΝΟΔΩΜΑΤΙΟ ΣΤΗΝ ΑΡΛ, ΕΝΑΣΤΡΗ ΝΥΧΤΑ, SIESTA,DR. GACHET, όπως και άλλοι, να γίνονται αληθινοί αρωγοί μας προκειμένου να εντρυφήσουμε καλύτερα μέσα στη μαγεία του ζωγράφου.Οδηγός σε όλο αυτό το ομολογουμένως δύσκολο εγχείρημα, η Ελένη Ερήμου που ως Μαργκερίτ Γκασέ, με την ευαισθησία και την αισθαντικότητα της μας παρασέρνει σε ένα ταξίδι γεμάτο ερωτήματα για τη ζωή και το τέλος του καλλιτέχνη. Ο Δημήτρης Καλαντζής μία αποκάλυψη στον ρόλο του. Απόλυτα εναρμονισμένος με την εσωτερικότητα που απαιτούσε ο ρόλος του, ξεδίπλωσε έναν θαυμάσιο Βίνσεντ Βαν Γκογκ.

Ο Αντώνης Ραμπαούνης ως γιατρός Γκασέ ήταν εξαιρετικός. Μας έκανε να τον αγαπήσουμε αλλά και να τον μισήσουμε ταυτοχρόνως. Η Ελένη Δαφνή στο ρόλο της νεαρής Μαργκερίτ Γκασέ με τη δροσερή της παρουσία και τις ερμηνευτικές της προσπάθειες έκλεινε το πολύπαθο τρίγωνο Μαργκερίτ – Βίνσεντ – γιατρός Γκασέ. Ο δε Γιάννης Μπόγρης κρατώντας διπλό ρόλο αφηγητή συμπλήρωνε τις όποιες ερμηνευτικές δυσκολίες προέκυπταν επί σκηνής λόγω κειμένου. Η καίρια μουσική του Κώστα Χαριτάτου και η αέρινη διδασκαλία της κίνησης της Έλενας Κουρκούλη και οι εξαίσιοι φωτισμοί του Αντώνη Παναγιωτόπουλου στα συν της παράστασης.

Ίσως βλέποντας αυτήν την παράσταση φύγετε με μία απορία. Μια απορία του τύπου «τι το διαφορετικό τώρα είδα; Ή είναι αυτή η παράσταση μια από αυτές που θα μου μείνουν χαραγμένες μέσα μου;». Το κυριότερο, πιστεύω ότι, είναι η τόλμη μερικών ανθρώπων να ονειρεύονται. Να μας δείχνουν ότι υπάρχουν λύσεις και προσεγγίσεις σε πράγματα που δεν φανταζόμαστε. Αν αυτό που μας παρουσιάζουν θα είναι στην κορυφή μιας λίστας επιλογών μας ή λίγο χαμηλότερα, δεν παίζει και μεγάλη σημασία. Η ειλικρίνεια, η αμεσότητα και η πρόθεση να οδηγήσουν κάποιοι, κάποιους άλλους σε έναν ομορφότερο κόσμο, είναι αυτό που θα κάνει τη Γη πάντα να γυρίζει.