Βουλγαρία: Στα 5 δισ. ευρώ ετησίως οι πωλήσεις εταιρειών ελληνικών συμφερόντων

Η Βουλγαρία κατέχει την πέμπτη θέση στην κατάταξη των αγορών μας, απορροφώντας ένα 4,7% το συνόλου των ελληνικών εξαγωγών το οποίο χαρακτηρίζεται μάλιστα από ευρεία διαφοροποίηση, ενώ το ύψος των ελληνικών άμεσων επενδύσεων ύψους 2,2 δισ. ευρώ καταλαμβάνουν, πλέον, την έκτη θέση στο σύνολο των ξένων επενδύσεων στη χώρα, καλύπτοντας ένα ευρύτατο φάσμα οικονομικής δραστηριότητας.

Αυτά αναφέρονται σε ενημερωτικό έγγραφο του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Πρεσβείας της Ελλάδας στη Σόφια και στη γενική κατάταξη των ξένων επενδυτών στην Βουλγαρία, η Ελλάδα υποχώρησε για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια στην έκτη θέση (από την τρίτη που παραδοσιακά κατείχε), μετά την Ολλανδία, την Αυστρία, τη Γερμανία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο με συνολικές επενδύσεις στο τέλος του 2017 ύψους 2,22 δισ. ευρώ.

Οι ελληνικές επενδύσεις παρουσιάζουν ευρεία κλαδική και γεωγραφική διασπορά με σημαντικότερο κλάδο τον χρηματοπιστωτικό (2 τραπεζικοί όμιλοι το 2017). Μεγάλες επενδύσεις έχουν πραγματοποιηθεί, επίσης, στη βιομηχανία, την ενέργεια, τις κατασκευές, τα τρόφιμα, τις υπηρεσίες κ.ά.

Σημειώνεται ότι, συνολικά, μεγάλο ποσοστό της τάξεως του 65% των ροών ΑΞΕ που καταγράφηκαν το 2017 στη Βουλγαρία, κατευθύνθηκε στους τομείς της μεταποίησης και του χονδρικού και λιανικού εμπορίου.

Την ίδια χρονιά, στη γενική κατάταξη των ξένων αγοραστών ελληνικών προϊόντων η Βουλγαρία κατέλαβε την πέμπτη θέση μετά την Ιταλία, τη Γερμανία, την Τουρκία και την Κύπρο. Στην κατάταξη των προμηθευτών της Ελλάδας η Βουλγαρία κατέλαβε το 2017 την ενδέκατη θέση με το εμπορικό ισοζύγιο να εμφανίζει έλλειμμα για τη χώρα μας σχεδόν 314 εκατ. ευρώ.

Το εμπορικό ισοζύγιο εμφανίζει μικρό – αλλά δυστυχώς διευρυνόμενο – έλλειμμα για τη χώρα μας, το οποίο το 2017 διευρύνθηκε ελαφρά, καθώς οι βουλγαρικές εξαγωγές προς τη χώρα μας παρουσίασαν (για τρίτη συνεχόμενη χρονιά) αύξηση. Αντιθέτως, οι ελληνικές εξαγωγές προς τη Βουλγαρία, ναι μεν κατέγραψαν αύξηση κατά το έτος 2017, αυτή όμως υπήρξε ανεπαίσθητη και χωρίς ουσιαστική συνεισφορά στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται, κυρίως, στην άνοδο της τιμής τους πετρελαίου, καθώς, επίσης, στις συνθήκες οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και τις ανταγωνιστικές τιμές των βουλγαρικών προϊόντων, αλλά και στην παραγωγή προϊόντων από επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων στη Βουλγαρία, τα οποία εν συνεχεία εξάγονται προς την Ελλάδα.

Τη δυναμική τους διατήρησαν και τη διετία 2016 – 2017 οι τουριστικές ροές ανάμεσα στις δύο χώρες. Ειδικότερα, κατά το έτος 2016 1.200.576 βούλγαροι πολίτες επισκέφθηκαν την Ελλάδα, ενώ κατά το έτος 2017 ο αριθμός αυξήθηκε σε 1.341.192 βούλγαρους πολίτες. Αντίστοιχα, κατά το έτος 2016, 1.116.000 έλληνες πολίτες επισκέφθηκαν τη Βουλγαρία, ενώ κατά το έτος 2017 ο αριθμός αυξήθηκε σε 1.158.000 έλληνες πολίτες, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην πρώτη θέση μεταξύ των χωρών προέλευσης εισερχόμενων τουριστών προς τη Βουλγαρία (στοιχεία Υπουργείου Τουρισμού της Βουλγαρίας).

Εξέλιξη ΑΞΕ

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας Βουλγαρίας το 2017 σημειώθηκαν καθαρές εκροές ελληνικών κεφαλαίων αξίας – 64,5 εκατ. ευρώ.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, στη γενική κατάταξη των ξένων επενδυτών στην Βουλγαρία, η Ελλάδα υποχώρησε για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια στην έκτη θέση (από την τρίτη που παραδοσιακά κατείχε για πολλά χρόνια), μετά την Ολλανδία, την Αυστρία, τη Γερμανία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο με συνολικές επενδύσεις στο τέλος του 2017 ύψους 2,22 δισ. ευρώ (έναντι σχεδόν 2,39 δισ. ευρώ το 2015, 2,49 δισ. το 2014, 2,58 δισ. το 2013 και 2,75 δισ. το 2012).

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Invest Bulgaria (βουλγαρικής κρατικής υπηρεσίας προσέλκυσης επενδύσεων), οι ελληνικές ΑΞΕ στη Βουλγαρία είναι στην πραγματικότητα μεγαλύτερες, καθώς σημαντικό μέρος των εισροών επενδυτικών κεφαλαίων ελληνικών επιχειρήσεων προέρχεται κυρίως από το Λουξεμβούργο και την Κύπρο, καθώς επίσης και από την Ολλανδία.

Κύριοι λόγοι της ελκυστικότητας της Βουλγαρίας ως επενδυτικού προορισμού για τους Έλληνες είναι η γεωγραφική γειτνίαση, η χαμηλή φορολογία, το φθηνότερο σε ορισμένες περιπτώσεις εργατικό κόστος και τα χαμηλότερα κόστη λειτουργίας.

Η επενδυτική δραστηριότητα των ελληνικών επιχειρήσεων στην Βουλγαρία γνώρισε μεγάλη ώθηση από το 2000 και, ύστερα από μία προσωρινή υποχώρηση κατά την διετία 2002 – 2004, έφθασε σε ύψος ρεκόρ το 2007. Η τελευταία τριετία (2015-2017) χαρακτηρίζεται από σημαντικό κύμα αποεπένδυσης, το οποίο συνδέεται αναπόφευκτα με τη μείωση της παρουσίας των τραπεζών μας στη Βουλγαρία, ως απόρροια της υλοποίησης του σχεδίου αναδιάρθρωσης (κανόνες του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), το οποίο έχει εγκριθεί από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ.

Στο χαμηλότερο σημείο της έφτασε το 2017, έτος αποεπένδυσης – 469,9 εκατ. ευρώ, το οποίο οφείλεται κυρίως στην αποχώρηση από τη Βουλγαρία του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας (πώληση του 99.91% της θυγατρικής της τράπεζας στη Βουλγαρία, United Bulgarian BankA.D.) και του 100% της θυγατρικής της εταιρίας Interlease E.A.D. στη βελγική τράπεζα KBC (KBC Group). Τίμημα αγοραπωλησίας 610 εκατ. ευρώ.