Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Η νέα πρόεδρος της Κομισιόν θα προχωρήσει με μια προοδευτική ατζέντα για την ΕΕ

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν:  Ως μια πολιτικό που “δεν ήταν τόσο γνωστή στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όσο στη γενέτειρά της Γερμανία“, πολιτικό όμως που σε κάθε περίπτωση αναμένεται να ξεπεράσει το αρχικό “handicap” -όπως το χαρακτήρισε- της στενής πολιτικής της βάσης και να προχωρήσει μπροστά με μια προοδευτική ατζέντα για ΕΕ τα επόμενα πέντε χρόνια περιέγραψε τη νέα πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Ιωάννης Παπαδόπουλος, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ- ΜΠΕ, “Πρακτορείο 104,9 FM”.

Ο κ.Παπαδόπουλος, ειδικός στο ευρωπαϊκό πολιτικό σύστημα και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, επισήμανε ακόμη ότι “η κα Φον Ντερ Λάιεν έγινε γνωστή ουσιαστικά μέσα σε δυο εβδομάδες, από τότε που την πρότεινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αιφνιδιαστικά, παρακάμπτοντας τη διαδικασία (επιλογής) των πρώτων υποψηφίων κάθε ευρωπαϊκού πολιτικού κόμματος”, ενώ ανέτρεξε στο παρελθόν της Γερμανίδας πολιτικού. Θυμίζουμε ότι η Γερμανίδα πολιτικός έγινε επίσημα πρόεδρος της Κομισιόν την Τρίτη 16/7.

Ποια είναι η πολιτικός Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν

«Από την έρευνα που κάναμε μετά όλοι μας, είδαμε ότι έχει σχέση με υποψίες σκανδάλων στη διάρκεια της τελευταίας πολιτικής θητείας της ως υπουργού άμυνας. Αξιοσημείωτο πάντως είναι ότι είναι η μόνη υπουργός που έχει “συνοδέψει” την Καγκελαρία της Μέρκελ από την αρχή, από το 2005, είναι δε η πιο μακρόβια υπουργός στη Γερμανία, από το 2005 ως το 2019 αδιάλειπτα, μέχρι και πριν μια δυο μέρες όταν και παραιτήθηκε για να πάει για πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής» σημειώνει ο κ.Παπαδόπουλος και προσθέτει: “Έχει αλλάξει τρία πόστα ενώ αξιοσημείωτη είναι επίσης η ανορθόδοξη πολιτική της τοποθέτηση μέσα στην Χριστιανοδημοκρατία, μέσα στη γερμανική και την ευρωπαϊκή βεβαίως κεντροδεξιά. Αυτό που δεν είναι ευρύτερα γνωστό είναι ότι ως υπουργός αρχικά Οικογενειακών Υποθέσεων είχε πάρει αρκετά προοδευτικά μέτρα σε μια πολύ συντηρητική χώρα σαν τη Γερμανία, ανέπτυξε τους παιδικούς σταθμούς, έδωσε δυνατότητα γονικής άδειας και στους πατέρες και αυτά προκάλεσαν μια έκπληξη στη βάση του κόμματος. Κατόπιν ως υπουργός Εργασίας, το 2009 και εκεί πήγε κόντρα στο δεξιό ρεύμα, εγκαθιδρύοντας ποσοστώσεις υπέρ των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των μεγάλων επιχειρήσεων, εξαιρετικά παρεμβατικό μέτρο” εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής του ΠΑΜΑΚ.

Τα κύρια σημεία που περιλαμβάνουν οι προγραμματικές της δηλώσεις για την επόμενη πενταετία

Αναφερόμενος στις προγραμματικές της δηλώσεις ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, βάσει των οποίων ζήτησε και έλαβε την ψήφο εμπιστοσύνης η κα Φον Ντερ Λάιεν, ο κ.Παπαδόπουλος διατύπωσε την εκτίμηση πως δεν πρόκειται “για ένα πρόσωπο κλασικά δεξιό συντηρητικό”: “Φυσικά είναι μια συντηρητική πολιτικός, έχει μια οικογένεια πολυμελή, επτά παιδιά, αλλά η τοποθέτησή της στα μεγάλα θέματα κυρίως ενέργεια, κλίμα, οικονομία, ασφάλεια μεταναστευτικό, μπορεί να πει κανείς πάρα πολύ εύκολα, αν ξεχάσει ποιος τα λέει αυτά, ότι είναι ένα μείγμα προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, αλλά και των Σοσιαλδημοκρατών και Φιλελευθέρων” εξηγεί ο ειδικός σε θέματα που σχετίζονται με το ευρωπαϊκό πολιτικό σύστημα και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών του ΠΑΜΑΚ. “Προσπάθησε να κάνει επίθεση γοητείας στις δύο εβδομάδες που είχε για να πείσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κάνοντας μια πολύ ισχυρή τοποθέτηση προς το κέντρο και την κεντροαριστερά και εν μέρει το πέτυχε. Είναι πολύ κοντά εντέλει στο κοινωνικό προφίλ του Γιουνκέρ που κι αυτός είναι βεβαίως επιφανής εκπρόσωπος της Σοσιαλδημοκρατίας, όμως σαφέστατα ανήκει στον κοινωνικό φιλελευθερισμό και την κεντρώα και πιο κεντροαριστερά φράξια του, κάπως έτσι τοποθετείται και η φον ντερ Λάιεν και το έκανε για να μπορέσει να αποκτήσει ευρύτερες συναινέσεις, κάτι που εν μέρει πέτυχε”, τόνισε χαρακτηριστικά ο κ.Παπαδόπουλος.

Είναι μια πολιτικός που θα κρατήσει ενωμένη και θα καταστήσει πιο ισχυρή την ΕΕ;

“Η πλειοψηφία που απέσπασε είναι στενή, καμία σχέση με την πλειοψηφία που είχε αποσπάσει ο Γιουνκέρ το 2014, που ήταν ευρύτατη, είχε τότε πάρει 422 ψήφους υπέρ και 250 κατά, η φον ντερ Λάιεν πήρε μόνο εννέα ψήφους πάνω από την απόλυτη πλειοψηφία, το 50% συν ένα των μελών του κοινοβουλίου. Αρα ήδη η πολιτική της βάση φαίνεται πολύ πιο στενή”, σημειώνει ο κ.Παπαδόπουλος. “Γιατί έγινε αυτό; Γιατί οι Σοσιαλδημοκράτες διασπάστηκαν”, προσθέτει, και τονίζει πως η αριστερά – “όπως ήταν αναμενόμενο” – αλλά και οι πράσινοι την καταψήφισαν ανοιχτά, δημόσια, κάτι που συνέβη και με το μεγαλύτερο μέρος τη ακροδεξιάς, ενώ την ίδια ώρα και κατά την ψηφοφορία, “οι Σοσιαλδημοκράτες διασπάστηκαν”. Περιγράφοντας τη διαδικασία της 16ης Ιουλίου ο κ.Παπαδόπουλος μεταφέρει μια ατμόσφαιρα με στοιχεία κρισιμότητας: “ενώ λίγο πριν από την ψηφοφορία οι τρεις αρχηγοί -πρόεδροι των κοινοβουλευτικών ομάδων των Χριστιανοδημοκρατών, των Σοσιαλδημοκρατών και των Φιλελεύθερων του Renew Europe, μέσα σε αυτούς και ευρωβουλευτές του Μακρόν- δήλωσαν ότι θα στηρίξουν την υποψηφιότητα, τελικά αποσκίρτησαν αρκετοί Σοσιαλδημοκράτες”, σημειώνει ο κ.Παπαδόπουλος. “Είναι μυστική η ψήφος, οπότε δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσοι και ποιοι εκτός από αυτούς που το ανακοίνωσαν, αλλά φαίνεται ότι και οι αντιπροσωπείες, π.χ., η ελληνική, η γερμανική η ίδια -κυρίως για μικροπολιτικούς λόγους που έχουν να κάνουμε με εσωτερική κατάσταση στη Γερμανία– η ολλανδική, η βελγική, η αυστριακή ίσως και η ιταλική, αποσκίρτησαν, δηλαδή ένα σημαντικό μέρος έφυγε κατά” περιγράφει.

Τι πρέπει να κρατήσουμε από το πρόγραμμα της νέας προέδρου της Κομισιόν

Κατά τον κ.Παπαδόπουλο, η νέα πρόεδρος της Κομισιόν έχει τα φόντα “να ξεπεράσει αυτό το αρχικό handicap της στενής πολιτικής της βάσης και να προχωρήσει μπροστά με μια προοδευτική ατζέντα για ΕΕ τα επόμενα πέντε χρόνια”. Στον τομέα του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, ο κ.Παπαδόπουλος περιγράφει πως η ατζέντα της είναι σαφέστατα προοδευτική: “δεσμεύτηκε ότι θα προχωρήσει η ΕΕ σε περικοπή 55% των εκπομπών CO2 μέχρι το 2030 και δέχτηκε τον πιο αμφιλεγόμενο και πιο δύσκολο, κυρίως για το δεξιό μέρος του φάσματος στόχο της απόλυτης ουδετερότητας άνθρακα το 2050 δηλαδή ότι δεν θα εκπέμπει ΕΕ περισσότερο CO2 από όσο μπορεί να απορροφήσει, θα έχουμε δηλαδή zero net εκπομπές CO2, εξαιρετικά προοδευτικός στόχος, που σημαίνει προφανώς πλέγμα πολιτικών” τονίζει. Σε ό,τι αφορά την οικονομία, ο κ.Παπαδόπουλος μιλά επίσης για μια πολύ προοδευτική ατζέντα, “προφανώς λόγω συναλλαγής που έκανε με τον Μακρόν”. “(Η κα.Φον Ντερ Λάιεν) δέχεται ένα έμβρυο, ένα πρόπλασμα, μια αρχική μορφή, ενός προϋπολογισμού της ευρωζώνης και κυρίως την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης με την κοινή εγγύηση καταθέσεων σε όλες τις συστημικές τράπεζες της ευρωζώνης, αυτό που οι Γερμανοί μέχρι τώρα έχουν πολεμήσει εναντίον του και έχουν παλέψει με νύχια και με δόντια να μη γίνει, η φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της το δέχεται και θα το προωθήσει”, εξηγεί ο κ.Παπαδόπουλος που διατυπώνει την εκτίμηση πως και στα εργασιακά είχαν ενδιαφέρον οι προγραμματικές δηλώσεις της Γερμανίδας πολιτικού. “Επίσης είπε ότι θέλει -εξίσου παραστατικό και αριστερό κεντροαριστερό στην πολιτική του ουσία- και τη νομική εξασφάλιση, ένα νομικό εργαλείο, για όλους τους Ευρωπαίους εργαζομένους, να έχουν έναν ελάχιστο εγγυημένο μισθό σε όλη την ΕΕ, ο οποίος θα συμπληρώνει τον οποιονδήποτε -αν υπάρχει- κατώτερο μισθό σε εθνικό επίπεδο”, σημειώνει.

Θέματα ασφάλειας και μετανάστευσης στην ΕΕ και προώθηση της δημοκρατίας

“Σε θέματα ασφάλισης και μετανάστευσης επίσης για Γερμανίδα ήταν προοδευτική. Ζήτησε εμπιστοσύνη με βάση ένα πρόγραμμα μιας νέας συμφωνίας για τη μετανάστευση και το άσυλο, η οποία θα επιτρέπει πρωτίστως να βοηθηθούν περισσότερες χώρες όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, που γεωγραφικά είναι στην πρώτη γραμμή και δέχονται το μεγαλύτερο μέρος τους βάρους και επίσης ζήτησε πολύ μεγάλη ενίσχυση της Frontex, της ευρωπαϊκής υπηρεσίας συνόρων και ακτοφυλακής, με τουλάχιστον 10.000 υπαλλήλους πρόσωπα, στελέχη μέχρι το 2024 κι αυτό είναι σημαντικό”, αναφέρει στην ανάλυσή του ο κ.Παπαδόπουλος που εξηγεί μάλιστα πως αυτό προβλεπόταν να γίνει μέχρι το 2027, συνεπώς πρόκειται για ένα νέο χρονικό σημείο “που σημαίνει ότι θα πέσει μικρότερο βάρος στην Ελλάδα και την Ιταλία πρωτίστως, δηλαδή στις δικές τους λιμενικές υπηρεσίες”. “(Η κα Φον Ντερ Λάιεν) τοποθετήθηκε σαφέστατα για τις περιπτώσεις Πολωνίας και Ουγγαρίας. Είπε ότι στη δική της πολιτική ατζέντα δεν υπάρχει καμία περίπτωση αυτές οι χώρες να συνεχίσουν να παραβιάζουν τις αρχές του κράτους δικαίου και της ανεξαρτησίας δικαιοσύνης πρωτίστως και να εισπράττουν ταυτόχρονα πλουσιοπάροχα όλα τα κονδύλια των ταμείων συνοχής, των διαρθρωτικών ταμείων και επενδυτικών ταμείων, κάτι που σημαίνει ότι δέχτηκε αυτό που η προηγούμενη Επιτροπή Γιουνκέρ πρότεινε, δηλαδή τη σύνδεση μεταξύ του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των αρχών του κράτους δικαίου και ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων που αυτό και αν είναι επανάσταση”, σημειώνει με έμφαση ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του ΠΑΜΑΚ καθώς ολοκληρώνει την ανάλυσή του. “Αυτό δείχνει ακόμη μια φορά πόσο κεντρομόλο είναι το ευρωπαϊκό πολιτικό σύστημα. Ακόμη και αν κανείς τοποθετείται αρχικά τις παρυφές του ή πιο πολύ προς τα άκρα του, τελικά συγκλίνει προς το κέντρο” καταλήγει.