Πλαστικά μιας χρήσης – Τέλος σε σακούλες και καλαμάκια

Πλαστικά μιας χρήσης: Τέλος στην χρησιμοποίηση πλαστικού θέλει να βάλει η Κυβέρνηση σε βάθος τριετίας ξεκινώντας εντατικά τις καμπάνιες της από το ερχόμενο καλοκαίρι. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προχωρήσει – λόγω της κλιματικής αλλαγής – στον περιορισμό του πλαστικού μιας χρήσης, με τα μέλη της να είναι υποχρεωμένα σε βάθος χρόνου να συμμορφωθούν πλήρως στις διατάξεις. Έτσι το πλαστικό και στην χώρα μας με τον καιρό πρέπει να εξαλειφθεί, αντικαθιστώντας το με συσκευασίες από γυαλί, αλουμίνιο και χαρτί.

Την πρώτη επίσημη νύξη είχε κάνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τις προγραμματικές του δηλώσεις, λέγοντας χαρακτηριστικά πως από το 2021 θα απαγορευθούν εντελώς στην Ελλάδα τα πλαστικά μιας χρήσης. Την Τετάρτη το υπουργείο Περιβάλλοντος έθεσε έναν ακόμα πιο δύσκολο στόχο, αφού επιχειρεί να τα αποσύρει έναν χρόνο νωρίτερα και συγκεκριμένα το καλοκαίρι του 2020 όπου και θα κατατεθεί σχετικός νόμος. «Κάθε μέρα που περνάει 39 τόνοι πλαστικών σκουπιδιών καταλήγουν στις ελληνικές θάλασσες και από αυτά μεγάλο ποσοστό γίνονται τροφή των ψαριών, που καταλήγουν στο πιάτο μας», σημείωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου για την κυκλική οικονομία και τα πλαστικά μιας χρήσης. Όπως έγινε γνωστό, το ΥΠΕΝ σκέφτεται να επεκτείνει το περιβαλλοντικό τέλος 0,09 λεπτών και σε άλλους τύπους σακούλων που μέχρι σήμερα εξαιρούνταν.

Μέχρι το 2021 θα πρέπει το πλαστικό να έχει εξαλειφθεί

Υπενθυμίζεται ότι στις πλαστικές σακούλες με πάχος μέχρι 50 μm (μικρόμετρα) χρεώνεται περιβαλλοντικό τέλος. Πλαστικές σακούλες με πάχος από 50 μm έως 70 μm δεν επιβαρύνονται αλλά είναι υποχρεωτική η τιμολόγησή τους στον πελάτη. Για πολύ λεπτές σακούλες, μικρότερες των 15 μικρομέτρων δεν χρεώνεται περιβαλλοντικό τέλος μόνο στην περίπτωση που απαιτούνται για λόγους υγιεινής ή παρέχονται ως πρωτογενής συσκευασία χύμα (χύδην) τροφίμων. Παράλληλα, εξαιρούνται από το τέλος οι σακούλες που διατίθενται από περίπτερα και στις λαϊκές.

«Προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η ταχεία υιοθέτηση της οδηγίας της Ε.Ε. για τη σταδιακή μηδενική χρήση των πλαστικών μίας χρήσης (η προθεσμία ενσωμάτωσης της ευρωπαϊκής οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο εκπνέει στις 3/7/2021). Θέλουμε αυτό να το πετύχουμε έναν χρόνο νωρίτερα (δηλαδή, τον Ιούνιο του 2020). Δεν είναι κάτι που πρέπει να γίνει με το στανιό, αλλά ως υποχρέωση στη συνείδησή μας», συμπλήρωσε ο κ. Χατζηδάκης. «Τα απόβλητα μιας βιομηχανίας μπορούν να αποτελέσουν τον θησαυρό μιας άλλης.

Έτσι, ο κύκλος ζωής ενός υλικού συνεχίζεται στη λογική της κυκλικής οικονομίας. Ήδη ορισμένες επιχειρήσεις εκμεταλλεύονται την επανάχρηση σκουπιδιών, ωστόσο, στόχος της κυβέρνησης είναι αντίστοιχες δράσεις να επεκταθούν», είπε ο γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων Κωνσταντίνος Αραβώσης, ενώ γνωστοποίησε πως σύντομα θα βγει πρόσκληση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ) προκειμένου να διατεθούν 40 εκατ. ευρώ σε δράσεις που αφορούν την ανακύκλωση και επανάχρηση αποβλήτων από τις ελληνικές βιομηχανίες. Όσον αφορά στη ρύπανση από πλαστικά, κονδύλια μπορούν να αντληθούν από τον προϋπολογισμό των 16 εκατ. ευρώ του προγράμματος LIFE IP.

Οι βασικές διαπιστώσεις από τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν είναι ότι η Ελλάδα εισάγει περίπου 700.000 τόνους πρώτων υλών πλαστικών, τους καλοκαιρινούς μήνες στις παραθαλάσσιες περιοχές η παραγωγή απορριμμάτων αυξάνεται σημαντικά (π.χ. στην Πάρο ο όγκος των απορριμμάτων αυξάνεται κατά ~ 76% τους μήνες Μάρτιο-Οκτώβριο), ενώ μόνο 8% των πλαστικών απορριμμάτων ανακυκλώνεται. Το μεγαλύτερο μέρος των απορριμμάτων (84%) δε οδηγείται σε ταφή ενώ η ελληνική οικονομία χάνει περίπου 26 εκατ. ευρώ ετησίως εξαιτίας της πλαστικής ρύπανσης, καθώς αυτή επηρεάζει τον τουρισμό, την αλιεία και τη ναυτιλία.

Ποια όμως πλαστικά πρόκειται να αποτελούν σε λίγο παρελθόν;

• Μαχαιροπίρουνα (πιρούνια, μαχαίρια, κουτάλια, ξυλάκια φαγητού), πιάτα,
• Καλαμάκια, Αναδευτήρες ποτών
• Περιέκτες τροφίμων
• Κύπελλα – Ποτήρια
• Περιέκτες ποτών
• Λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς
• Πακέτα και περιτυλίγματα από εύκαμπτο υλικό που περιέχουν τρόφιμα τα οποία προορίζονται για άμεση κατανάλωση

Όπως σημείωσε ο κ. Αραβώσης, «μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου καταλήξαμε με τον υπουργό ότι θα προχωρήσουμε σε εντατικό διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, θα επεξεργαστούμε την πρόταση για τη νομοθετική ρύθμιση για πλαστικά μίας χρήσης και θα ξεκινήσουμε να δίνουμε χρήματα στις επιχειρήσεις του χώρου με εξοπλισμό και κατάρτιση των εργαζομένων. Εως το α’ εξάμηνο του 2020 θα έχουμε το σχέδιο νόμου (ίσως ΚΥΑ)».