Μέγαρο Μουσικής: Χριστούγεννα με τον “Μαγικό Αυλό” του Μότσαρτ

Μέγαρο Μουσικής: Τα μπαλέτα Bejart, μετά από τις sold out εμφανίσεις του Σεπτεμβρίου στο Ηρώδειο, επιστρέφουν με νέα χορογραφία στην Αθήνα και παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα την αξεπέραστη όπερα του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ «Ο Μαγικός Αυλός» με την αυθεντική χορογραφία του Μωρίς Μπεζάρ.

Ένα έργο πλούσιο σε συμβολισμούς για το καλό και το κακό, την αλήθεια και το ψέμα, την αγάπη για τον άνθρωπο και την αξία της αρετής, στο οποίο ο Μότσαρτ δίνει τη υπέροχη μελωδία του και ο Μπεζάρ τη δημιουργική και μαγική χορογραφία του. Ο χορός και η μουσική ενώνονται αρμονικά σε ένα παραμύθι γεμάτο φως και μαγεία με 50 χορευτές επί σκηνής! Ο «Μαγικός Αυλός» είναι έτοιμος να αρχίσει την περιπέτειά του αποθεώνοντας το μπαλέτο!

Λίγα λόγια για την παγκοσμίου φήμης παράσταση

Η βασίλισσα της νύχτας και ο βασιλιάς της μέρας, η πριγκίπισσα Παμίνα και ο πρίγκιπας Ταμίνο, ο Παπαγκένο, νεράιδες και πνεύματα θα βρεθούν στη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής για να μας διηγηθούν την ιστορία τους!

Η μεγαλοπρεπής μουσική του Μότσαρτ συνοδεύει τις περιπέτειες των ηρώων, ενώ ο Παπαγκένο προκαλεί το γέλιο με το χαρακτήρα και τα παθήματά του. Η μακρινή Αίγυπτος γίνεται το ιδανικό σκηνικό ενός μαγικού παραμυθιού όπου όλα ανατρέπονται, αλλά στο τέλος το φως νικάει το σκοτάδι και το καλό θριαμβεύει.

Ο Μότσαρτ συνέθεσε τον «Μαγικό Αυλό» το 1791 κατά το τελευταίο έτος της ζωής του και η πρεμιέρα του πραγματοποιήθηκε στο θέατρο του Βάιντεν, στη Βιέννη (Theater auf der Weiden), στις 30 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους. Παρά την εξασθενημένη υγεία του, ο Μότσαρτ κατάφερε να διευθύνει την πρεμιέρα και κάποιες παραστάσεις του αριστουργηματικού αυτού έργου, που σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Πρόκειται για μία όπερα σε δύο πράξεις, γραμμένη στη μορφή του γερμανικού singspiel, πάνω σε λιμπρέτο του Εμανουέλ Σικανέντερ.

Ο Μαγικός Αυλός με την χορογραφία του Μωρίς Μπεζάρ, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 10 Μαρτίου 1981 στο Cirque Royal στις Βρυξέλλες και αναβίωσε στο Beaulieu Theatre της Λωζάνης στις 14 Ιουνίου 2017.

«Όταν χορογράφησα τον Μαγικό Αυλό δεν είχα πρόθεση να τραβήξω την παραμικρή προσοχή ή να προσθέσω κάποιο νόημα σε ένα ήδη τέλειο έργο. Ήθελα μόνο να αναζητήσω την μουσική και με αγάπη και διαβάσω και να μεταφράσω το λιμπρέτο». Maurice Béjart

«Ο τρόπος με τον οποίο ο Μαγικός Αυλός ξετυλίγεται μπροστά μας είναι διπλός: πρώτα ένα παραμύθι το οποίο μας μεταφέρει στην καθαρή ποιητικότητα της παιδικής ηλικίας ή την ιδιοφυία κι έπειτα- και περισσότερο από όλα-σε μια ακριβή, αυστηρή και εμπνευσμένη τελετουργία. Ο συνδυασμός αυτός μπορεί να φαίνεται παράξενος. Παρατηρούμε όμως πως λειτουργεί τέλεια και η εναλλαγή των σκηνών- είτε μαγικών είτε ειλικρινά κωμικών, με το φιλοσοφικό μήνυμα μιας υψηλής σκέψης- μας κάνει περισσότερο δεκτικούς στον συμβολισμό, όχι μόνο με το μυαλό μας αλλά με όλο μας το είναι.

Οι άνθρωποι συχνά με ρωτάνε ποιο είναι το θέμα του Μαγικού Αυλού. Θα απαντήσω με την ανάλυση του Jacques Chailley: Το βασικό θέμα, όπως τώρα το αντιλαμβανόμαστε, είναι η σύγκρουση των φύλων. Μια σύγκρουση η οποία βρίσκει την λύση της στο μυστήριο του ζευγαριού. Άντρας και γυναίκα πρέπει πρώτα να ψάξουν ο ένας τον άλλο. Μετά, έχοντας βρει ο ένας τον άλλο να κάνουν την υπέρβαση με μια σειρά δοκιμασιών που θα τους κάνει άξιους της νέας τους κατάστασης».

Ο Χορός είναι πρώτα από όλα μια τελετουργία. Σε κάθε πολιτισμό, χορός και τελετουργία είναι άρρητα συνδεδεμένα. Ο ιερέας χορεύει, ο σαμάνος χορεύει, ο μάγος χορεύει, ο Φαραώ και ο Δαυίδ, ο βασιλιάς και ο προφήτης χορεύουν μπροστά από την εικόνα της θεότητάς τους. Μέσα από την σωματικότητα λειτουργεί και το τελετουργικό.

Το μπαλέτο γεννήθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα και απέκτησε τον χαρακτήρα του όταν ενσωμάτωσε το παραμυθιακό στοιχείο, την αλληγορία, το υπερφυσικό. Και η λίστα με τα μπαλέτα που οι τίτλοι τους υπερκαλύπτουν αυτούς των παραμυθιών θα ήταν μακροσκελής. Ήταν προφανές πως οι χορευτές θα μπορούσαν να εκφράσουν την ευφυία του Μότσαρτ και πως μια χορογραφία λεπτοδουλεμένη ανάμεσα στις γραμμές της μουσικής θα κουβαλούσε λιγότερο βάρος από ένα απλό mise en scène, μεταφράζοντας την δυαδικότητα του παραμυθιού και της τελετουργίας.

Μπορεί να φαίνεται παράξενο να χορογραφείται μια ολόκληρη όπερα αλλά από την μια μεριά η ανθρώπινη φωνή είναι το πιο υπέροχο στήριγμα για τον χορό και από την άλλη η χορογραφία υπερβαίνει τον ρεαλισμό και παρατείνει την ευφυή σκέψη της μουσικής φράσης.