Σύνθετη παρτίδα

Η κίνηση της Τουρκίας να ανακοινώσει Συμφωνία με την κυβέρνηση της Λιβύης η οποία περιλαμβάνει και «προσδιορισμό των θαλασσίων δικαιοδοσιών» προκάλεσε αναταραχή και κινητικότητα. Λογικό να υπάρχει αναστάτωση διότι είναι «βαρύ» βήμα εκ μέρους της Άγκυρας, αλλά όπως έχουμε τονίσει ήταν αναμενόμενο καθότι είχε προαναγγελθεί, οπότε δεν έπρεπε να πιάσει εξ απήνης την ελληνική πλευρά.

Η υπόθεση της φερόμενης συμφωνίας όμως έχει αρκετά σκοτεινά σημεία, πέραν των εξωφρενικών ισχυρισμών της Τουρκίας ότι έχει ΑΟΖ με τη Λιβύης και τα ελληνικά νησιά δεν έχουν καθόλου. Το πιο σκοτεινό σημείο είναι η ίδια η συμφωνία η οποία δεν έχει δημοσιοποιηθεί άρα ό,τι γνωρίζουμε για αυτήν είναι αυτά που έχει αφήσει η τουρκική κυβέρνηση να διαρρεύσουν. Γι’ αυτό ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ορθώς, έδωσε προθεσμία στον Λίβυο πρέσβη να γνωστοποιήσει στην ελληνική κυβέρνηση το ακριβές περιεχόμενο της Συμφωνίας μέχρι την Πέμπτη ειδάλλως θα απελαθεί. Να σημειωθεί ότι κατά την υπογραφή της Συμφωνίας μεταξύ του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν και του Λίβυου «ομολόγου» του Φαγιέζ αλ Σάραντζ δεν υπήρχαν κάμερες ούτε κοινές δηλώσεις.

Εντωμεταξύ συνέβη κάτι το οποίο ενισχύει την καχυποψία και τον σκεπτικισμό για το τι πραγματικά έχει συμβεί σχετικά με την υποτιθέμενη Συμφωνία. Λέμε «υποτιθέμενη» διότι ακόμα και να υπάρχει με το περιεχόμενο που επικαλείται η Άγκυρα, είναι τόσο εξόφθαλμα παράνομη και εκτός πλαισίου, που οι αντιδράσεις και των υπολοίπων χωρών της περιοχής, πέραν της Ελλάδας και της Κύπρου, οι οποίες είτε θίγονται άμεσα είτε δεν μένουν αδιάφορες στην αυθαιρεσία της Τουρκίας, όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ, καθιστούν αμφίβολη την πρακτική εφαρμογή της.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά το ταξίδι αστραπή του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στην Αίγυπτο όπου συναντήθηκε με τον ομόλογό του, αποφασίστηκε η επίσπευση της οριοθέτησης ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου η οποία κολλάει εδώ και περισσότερο από μία δεκαετία. Η τουρκική πειρατική δραστηριότητα στην περιοχή πυροδοτεί αντανακλαστικά και ωθεί ενδεχομένως σε υπέρβαση χρονιζουσών επιφυλάξεων και επιτάχυνση διαδικασιών προκειμένου να αποκρουστεί η προσπάθεια δημιουργίας νέων τετελεσμένων.

Αυτό που συνέβη λοιπόν είναι ότι ο αντιπρόεδρος του Προεδρικού Συμβουλίου του Κογκρέσου της λιβυκής κυβέρνησης Φατχί αλ Ματζμπαρί αμφισβήτησε τη νομιμότητα του Συμφωνίας (Μνημόνιο είναι η ακριβής έκφραση διότι περί αυτού πρόκειται), απορρίπτει δηλαδή την απόφαση του Προέδρου της κυβέρνησης στην οποία συμμετέχει! Που σημαίνει ότι υπάρχουν σοβαρές διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό της, προφανώς από αυτούς που αντιλαμβάνονται ότι ίσως να μην είναι προς το συμφέρον τους να λειτουργούν ως μαριονέτα της Τουρκίας. Εξάλλου στη Λιβύη διεξάγεται εμφύλιος τον οποίο δεν είναι διόλου βέβαιο ότι θα τον κερδίσει ο Σάραντζ και όχι ο αντίπαλος του Χαλίφα Χάφταρ.

Αν πάντως η Τουρκία τραβήξει και άλλο τα πράγματα στα άκρα ίσως η Ελλάδα πρέπει να προβεί σε μία κίνηση που θα έπρεπε να έχει κάνει εδώ καιρό. Οριοθέτηση ΑΟΖ με την Κύπρο (και Αίγυπτο είτε ταυτόχρονα είτε αμέσως μετά εφόσον ξεπεραστούν οι ενστάσεις της αιγυπτιακής διπλωματικής γραφειοκρατίας για το Καστελόριζο) και συνεννόηση για τα περαιτέρω και με Ισραήλ. Και από εκεί και πέρα φίλοι, εχθροί, εταίροι και σύμμαχοι ας πράξουν αναλόγως.