Σόκρατες: H ημέρα που «έφυγε» ο γιατρός του παγκοσμίου ποδοσφαίρου [pics&vid]

Οκτώ χρόνια συμπληρώνονται από το θάνατο του Σόκρατες. Μία ημέρα σαν σήμερα, στις 4 Δεκεμβρίου 2011, σε ηλικία 57 ετών, πέθανε ο αρχηγός της εθνικής ομάδας της Βραζιλίας στα Παγκόσμια Κύπελλα του 1982 και του 1986, ένας από τους καλύτερους παίκτες στην Ιστορία του ποδοσφαίρου. Είχε πτυχίο ιατρικής και γι αυτό έφερε το προσωνύμιο «ο γιατρός».

Ο Σόκρατες, γεννήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 1954 στο Μπέλεμ. Υιός της Γκουιομάρ και του Ραιμούντο, πρώτος από τα έξι παιδιά της οικογένειας, οφείλει το όνομά του στο πάθος του πατέρα του για το έργο του Έλληνα φιλόσοφου. Η φιγούρα του, πάντα αναγνωρίσιμη, διαφορετική και βαθύτερη από το πρωτότυπο του κλασικού ποδοσφαιριστή. Στην πραγματικότητα, ήταν ένας πραγματικός στοχαστής. Μέσος με όραμα στο παιχνίδι του, την εποχή της Κορίνθιανς, χάρη στο χάρισμα και τον πολιτικό ακτιβισμό του, κατάφερε να πείσει τους συντρόφους του για την αυτοδιαχείριση.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι η λεγόμενη «δημοκρατία της Κορίνθιανς» ήταν μια μοναδική περίπτωση στον κόσμο, όπου η ομάδα αρνήθηκε την εξουσία του προπονητή. Μια περίπτωση που αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία και προκάλεσε αίσθηση, δεδομένου ότι την εποχή εκείνη η Βραζιλία ήταν υπό δικτατορία.  Στόχος του ήταν να αποκατασταθεί η αξιοπρέπεια σε μια χώρα για πολύ καιρό σκλαβωμένη σε μια βίαιη δικτατορία από καταστολές και καταχρήσεις, στέλνοντας ένα μήνυμα δημοκρατίας και κάνοντας το, μέσω του ισχυρότερου οχήματος στη Νότια Αμερική, του ποδοσφαίρου.

Σόκρατες: «Το μεγαλύτερο επίτευγμά μου»

Όλα αυτά φυσικά είχαν ρίσκο, σε μία εποχή όπου η χώρα κυβερνούταν από αυταρχικά καθεστώτα, τα οποία δεν αντέχουν την κριτική. Αργότερα ο ίδιος δήλωνε ότι το να κατακτήσει το Πρωτάθλημα της Βραζιλίας φορώντας ένα μπλουζάκι που με την λέξη Δημοκρατία τυπωμένη πάνω του, ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμά του. «Το ποδόσφαιρο δεν αφορά μόνο το παιχνίδι. Πριν από όλα αυτά, το ποδόσφαιρο είναι μια ψυχολογική μάχη. Ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει σημαντικό ρόλο», είχε δηλώσει. Η διάσημη κορδέλα του, άλλοτε έγραφε «Ελευθερία και Δικαιοσύνη» και άλλοτε «Οι άνθρωποι χρειάζονται δικαιοσύνη».

Τον απέκτησε η Φιορεντίνα το 1984, η άφιξή του έγινε δεκτή με τεράστιο ενθουσιασμό, ώστε οι φίλαθλοι εξάντλησαν μέσα σε λίγες ώρες όλα τα εισιτήρια των αγώνων της ιταλικής ομάδας.

Ωστόσο, η προσαρμογή του Σόκρατες ήταν πάρα πολύ δύσκολη και ο διάσημος Βραζιλιάνος αγωνίστηκε για να προσαρμοστεί στο ιταλικό ποδόσφαιρο, στον ρυθμό της Serie A, αλλά και στους κανόνες του πρωταθλήματός και της σκληρής προετοιμασίας για το καλοκαίρι. Πέτυχε έξι γκολ σε 25 αγώνες του καμπιονάτο, πριν επιστρέψει στη χώρα του.

Όμως ο αλκοολισμός, τού είχε δημιουργήσει αρκετά προβλήματα, ακόμη και κατά την περίοδο της Φιορεντίνας, μέχρι το θάνατό του, λόγω ενός σηπτικού σοκ, στο νοσοκομείο «Αλμπερτ Αϊνστάιν» στο Σαο Πάολο. Την ημέρα που η Κορίνθιανς κέρδισε ξανά τον τίτλο, την τελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος. Κατά ειρωνικό τρόπο ο Σόκρατες είχε προβλέψει τα πάντα, χρόνια πριν: «Θα ήθελα να πεθάνω την Κυριακή, την ημέρα που η Κορίνθιανς θα κερδίσει τον τίτλο», είχε πει. Και έτσι έγινε…

Αγωνίστηκε σε Μποταφόγκο, Κορίνθιανς, Φιορεντίνα, Φλαμένγκο, Σάντος και Γκάρφοθ Τάουν και φυσικά στην εθνική ομάδα της Βραζιλίας από το 1976 έως το 1986 (60 συμμετοχές-20 γκολ). Αφού σταμάτησε το ποδόσφαιρο αποτέλεσε… αιρετικό αρθρογράφο σε εφημερίδες. Οι παιδικοί του ήρωες, Φιντέλ Κάστρο, Τσε Γκεβάρα και Τζον Λένον θα ήταν περήφανοι.

Σόκρατες: Ο θάνατος τη μέρα της κατάκτησης του πρωταθλήματος από την Κορίνθιανς

Όταν άρχισαν να αναδύονται προβλήματα υγείας, η υπόθεση έπαψε να είναι αστεία. Ο οργανισμός του Σόκρατες είχε αποδυναμωθεί και μέσα σε 4 μήνες το 2011 μπήκε 3 φορές στην εντατική. Οι 2 πρώτες αφορούσαν στομαχική αιμορραγία εξαιτίας υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ. Ο 57χρονος Βραζιλιάνος βγήκε ζωντανός από αυτές τις μάχες και δήλωσε πως έχει σταματήσει να πίνει μετά τις 2 πολύ σοβαρές περιπέτειες, που τον καθήλωσαν για αρκετές μέρες στο νοσοκομείο και παραλίγο να μην του επιτρέψουν να δει την αγαπημένη του Κορίνθιανς για 6η φορά πρωταθλήτρια.

Η μοίρα, όμως, είχε ακόμα πιο τραγικά σχέδια. Τα ξημερώματα της 4ης Δεκεμβρίου του 2011, μία Κυριακή όπου και πάλι η ομάδα του χρειαζόταν μία ισοπαλία για να πανηγυρίσει (η «τιμάο» χριζόταν και μαθηματικά πρωταθλήτρια Βραζιλίας με νίκη ή ισοπαλία), ο Σόκρατες διεκομίσθη εσπευσμένα στην εντατική του νοσοκομείου «Άλμπερτ Άινσταϊν». Αιτία δεν ήταν η κατανάλωση αλκοόλ, αλλά το φαγητό. Και συγκεκριμένα, ένα φιλέτο στρογγανόφ, στο οποίο οφείλεται η τροφική δηλητηρίαση που υπέστη.

Ο εξουθενωμένος οργανισμός του δεν κατάφερε να ξεπεράσει ήπια την κρίση, με συνέπεια να βρεθεί ξανά στο κρεβάτι του νοσοκομείου, με μηχανική υποστήριξη. Το σηπτικό σοκ αποδείχθηκε πολύ ισχυρό και οι συνάδελφοι του «γιατρού» ανακοίνωσαν τον θάνατό του τις πρωινές ώρες. Λίγες ώρες πριν η Κορίνθιανς κατακτήσει, εν τέλει, τον τίτλο, στιγματισμένο από τα πιο ανάμικτα συναισθήματα που θα μπορούσαν να νιώσουν οι φίλοι της «τιμάο», την ώρα που φώναζαν «obrigado» στον πιο σπουδαίο παίκτη που φόρεσε τη φανέλα της ομάδας τους.

Jogador Sócrates, do Corinthians.

Σόκρατες: «Δεν μπορώ να κόψω το κάπνισμα. Θα πεθάνω από καρκίνο του πνεύμονα»

Ο Σόκρατες ποτέ δεν έκρυψε την αγάπη του για 3 πρόσωπα: τον φιλειρηνιστή Τζον Λένον και τους επαναστάτες της Κούβας, Τσε Γκεβάρα και Φιντέλ Κάστρο. Μάλιστα, ονόμασε το μικρότερο από τα 6 παιδιά του, ένα 3 ετών αγοράκι, Φιντέλ, από τον διαχρονικό ηγέτη της Κούβας. «Όταν το έκανα, η μητέρα μου είπε ‘είναι λίγο δυνατό όνομα για να το δώσει σε ένα παιδί’. Της απάντησα ‘μητέρα, κοίτα τι έκανες με μένα’», είχε δηλώσει αστειευόμενος.

Υπήρξαν, όμως, 2 ακόμα πιο δυνατές αγάπες στην ζωή του, οι οποίες υπέταξαν κάθε λογική του γιατρού, κάθε κριτική ικανότητα του φιλοσόφου που είχαν δημιουργήσει τον Σόκρατες. Ήταν 2 ανθρώπινες αδυναμίες που έχουν επιβληθεί ακόμα και στους πιο σπουδαίους ανθρώπους, ο καπνός και το αλκοόλ. «Έχω προσπαθήσει να κόψω το κάπνισμα 50.000 φορές. Το προσπάθησα και σήμερα, αλλά αντιστάθηκα μέχρι τις 11 το πρωί.

Είμαι αυτός που είμαι. Καπνίζω από τα 13 μου. Μόνο ένα φιλοσοφικό θέμα υπάρχει για εμένα. Γιατί να υποκριθώ ότι είμαι κάτι που δεν είμαι; Ναι καπνίζω. Θα πεθάνω από καρκίνο του πνεύμονα ή από εμφύσημα. Δεν μπορώ να το κόψω», εξομολογήθηκε σε μία από τις συνεντεύξεις του, αποκαλύπτοντας πως κάπνιζε 2 πακέτα τσιγάρα την ημέρα, ακόμα και τον καιρό που αγωνιζόταν στο υψηλότερο επίπεδο.

Όσο για το ποτό, δεν του ήταν δύσκολο να παραδεχθεί πως ήταν αλκοολικός και το έδειχνε σε κάθε περίσταση. Σε μία συνάντηση σε μπαρ με τον κορυφαίο Αγγλόφωνο σχολιαστή του ποδοσφαίρου της Νότιας Αμερικής, Τιμ Βίκερι, το τέλος της βραδιάς βρήκε τον Άγγλο δημοσιογράφο να αποχωρεί υποβασταζόμενος από 2 ανθρώπους, τον δε Βραζιλιάνο να χαμογελά και να συνεχίζει να πίνει αμέριμνος. Το 2001 κατέπληξε την απεσταλμένη του BBC στη Βραζιλία, Κίρστι Λανγκ, με τις ποσότητες μπύρας που μπορούσε να καταναλώσει σε μία βραδιά.

Σόκρατες: Το ελληνικό όνομα

Ο πατέρας του ήταν δημόσιος υπάλληλος, με αγάπη για τα κλασσικά γράμματα. Την περίοδο που γεννήθηκε ο Σόκρατες, διάβαζε την Πολιτεία του Πλάτωνα και αποφάσισε να δώσει το όνομα του σπουδαίου Έλληνα φιλοσόφου στον μεγάλο γιο του. Δύο από τα αδέλφια του φέρουν, επίσης, αρχαιοελληνικά ονόματα: Σωσθένης και Σοφοκλής, ενώ ο τέταρτος γιος ονομάστηκε Ραΐ, ο πρώην διεθνής Βραζιλιάνος μέσος της Παρί Σεν Ζερμέν.