Αλλάζουν όλα στη νομοθεσία για τα αυθαίρετα – Έρχονται μπουλντόζες

Αυθαίρετα:Αντίστροφα μετρά πλέον η κλεψύδρα για την υπαγωγή αυθαιρέτων, δεδομένου ότι απομένουν 6 μήνες για να μπει τέλος στις μεγάλες παραβάσεις και να τεθεί σε εφαρμογή η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου για τις υπόλοιπες κατηγορίες σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο.

Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση δίνει τελευταία ευκαιρία στους ιδιοκτήτες ώστε να δηλώσουν τα ακίνητά τους με… διευκολύνσεις. Πρόσφατα, μάλιστα, ψηφίστηκε νέα ευνοϊκή διάταξη, με την οποία επιτρέπεται μέχρι τις 31-3-2020 η δήλωση όλων των αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων στους δήμους χωρίς καμία αναδρομική επιβάρυνση με δημοτικούς φόρους και δημοτικά τέλη για τα χρονικά διαστήματα μέχρι τις 31-12-2019.

Ειδικότερα, οι αυθαιρετούχοι με παραβάσεις κατηγορίας 1-4 μπορούν μέχρι τις 30 Ιουνίου να τακτοποιήσουν τις ιδιοκτησίες τους με τις υπάρχουσες ευνοϊκές διατάξεις του Ν. 4495/17 και οι υπόλοιποι (5η κατηγορία) έχουν μόλις έξι μήνες ώστε να μπουν στην ρύθμιση γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα ακολουθήσουν μπουλντόζες.

Συγκεκριμένα, οι πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες αφορούν σε υπέρβαση τουλάχιστον κατά 40% στην κάλυψη και στη δόμηση ή καθ’ ύψος πάνω από 20%.

Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, από τον Ιούλιο και μετά, οπότε και θα τεθεί σε εφαρμογή η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, οι πολίτες θα έχουν αύξηση του προστίμου κατά 20% την πρώτη χρονιά και για κάθε επόμενη θα επιβαρύνονται με επιπλέον 5%.

Όπως διαμηνύει η κυβέρνηση, οι πολίτες θα πρέπει να ανταποκριθούν άμεσα στις νέες ημερομηνίες, οι οποίες είναι και τελευταίες, και να αποφασίσουν αν επιθυμούν να είναι νόμιμοι ή θα βρίσκονται σε καθεστώς παρανομίας αντιμέτωποι με καταγγελίες, δικαστήρια, πολεοδομικά πρόστιμα, αναδρομικό ΕΝΦΙΑ, κατεδαφίσεις και «μπλοκάρισμα» του ακινήτου τους κατά τη μεταβίβασή τους, εξηγεί στον Ελεύθερο Τύπο η αγρονόμος-τοπογράφος-μηχανικός Γραμματή Μπακλατσή, απαντώντας παράλληλα σε καίρια ερωτήματα ιδιοκτητών.

Τι πρέπει να κάνω για δηλώσω σωστά το ακίνητό μου και να μην πληρώσω στο μέλλον επιπλέον πρόστιμα;

1ον) Εκμεταλλευτείτε τη σιωπηρή παράταση που έδωσε η κυβέρνηση και δηλώστε μέχρι τέλους Δεκεμβρίου του 2019 τα ακίνητά σας στο Κτηματολόγιο, χωρίς πρόστιμα.

2ον) Συντάξτε σύγχρονα τοπογραφικά διαγράμματα για τα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια, για τα οποία δεν υπάρχει ακριβής μέτρηση στα συμβόλαιά σας, αλλά γράφονται «περίπου», και δηλώστε το σωστό εμβαδόν της έκτασης στο Ε9 και στο Κτηματολόγιο.

3ον) Ελέγξτε και διορθώστε τα τετραγωνικά μέτρα της οικοδομής που δηλώνετε στο Ε9 και στη ΔΕΗ, ώστε να ταυτίζονται με τα τετραγωνικά που αναγράφονται στο έντυπο της Οικοδομικής Αδειας και στο Κτηματολόγιο.

4ον) Εντοπίστε τα αγροτεμάχια που δεν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας, αλλά δηλώνονται στο Ε9, και ελέγξτε αν φαίνονται ως δασικά στον δασικό χάρτη.

5ον) Δηλώστε και τακτοποιήστε τα αυθαίρετά σας μέχρι 31 Ιουνίου του 2020 και κάντε χρήση των ευνοϊκών ρυθμίσεων που ισχύουν μέχρι αυτή την ημερομηνία.

6ον) Δηλώστε τα επιπλέον «αδήλωτα» τετραγωνικά μέτρα των κτισμάτων στον δήμο μέχρι τις 31 Μαρτίου του 2020 με απαλλαγή δημοτικών φόρων και τελών.

Γιατί πρέπει να δηλώσω άμεσα το αυθαίρετό μου;

Με την καινούργια χρονιά δίνεται η δυνατότητα να δηλωθούν τα αυθαίρετα έως τις 30 Ιουνίου 2020 και να έχετε τις παρακάτω διευκολύνσεις:

• -100 δόσεις για την εξόφληση των προστίμων.
• -Μείωση 20% σε όσους πληρώσουν εφάπαξ το πρόστιμο.
• -Μείωση 10% σε όσους καταβάλουν το 30% του προστίμου.
• -Δόσεις με 50 ευρώ το μήνα.
• -Παράταση επιπλέον δύο ετών στην τακτοποίηση αυθαίρετων σε όσους αδυνατούν οικονομικά να πληρώσουν τα πρόστιμα.
• -Μειωμένα παράβολα.
• -Δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαιρέτου σε εξ αδιαιρέτου οικόπεδο χωρίς τη συμφωνία όλων των συνιδιοκτητών.
• -Νομιμοποίηση στα αυθαίρετα που ανεγέρθηκαν μεταξύ 1955 και 1975 με την καταβολή παραβόλου 250 ευρώ χωρίς την πληρωμή προστίμου.
• -Πληρωμή του 15% του προστίμου για τα αυθαίρετα που έχουν κτιστεί από το 1975 έως το 1982.
• -Πληρωμή του 60% του προστίμου για τα αυθαίρετα που έχουν κτιστεί από την 1η/1/1983 έως την 1η/1/1993.
• -Πληρωμή του 80% του προστίμου για αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετη αλλαγή χρήσης από την 1η/1/1993 έως την 31η/12/2003.
• -Επιπλέον μείωση σε όσους έχουν μία και μοναδική κατοικία.

Παράλληλα, εάν δηλώσετε το αυθαίρετό σας μέχρι 31 Μαρτίου 2020 και ταυτόχρονα κάνετε τις διορθώσεις στο Ε9, τότε θα έχετε τη φοροαπαλλαγή από δημοτικούς φόρους και τέλη για τη δεκαετία 2010 έως 2019.Επομένως, σας συμφέρει να δηλώσετε το αυθαίρετό σας μέχρι τις 31 Μαρτίου 2020.

Τι απαλλαγές έχω από τα πρόστιμα στον δήμο;

Σύμφωνα με πρόσφατη νομοθετική διάταξη που ψηφίστηκε στη Βουλή, παρέχεται το δικαίωμα σε κάθε ιδιοκτήτη κτίσματος ή οικοπέδου που δεν το έχει δηλωμένο στον οικείο δήμο, καθώς και σε κάθε ιδιοκτήτη που έχει δηλωμένο το ακίνητό του στον δήμο με μικρότερο εμβαδόν από το πραγματικό, να υποβάλει δήλωση με διορθωμένο Ε9, με τα πλήρη και ορθά στοιχεία των επιφανειών όλων των ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων χωρίς την επιβολή προστίμων για το παρελθόν και χωρίς αναδρομικές χρεώσεις πολλών ετών, όπως προέβλεπε η σχετική νομοθεσία για τη δήλωση τακτοποιημένων αυθαιρέτων.Έτσι όσοι προσέλθουν οικειοθελώς στους δήμους μέχρι τις 31 Μαρτίου του 2020 και δηλώσουν τα επιπλέον τετραγωνικά μέτρα των κτισμάτων τους, δεν θα επιβαρυνθούν με αναδρομικές επιβαρύνσεις και δημοτικά τέλη για τη δεκαετία 2010-2019.

Τι ισχύει με τα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα;

Η ρύθμιση που ισχύει σήμερα αφορά και την υποβολή- δήλωση αδήλωτων επιφανειών μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων, προκειμένου η απαλλαγή από τους δημοτικούς φόρους και τέλη να ισχύσει και για τα επιπλέον τετραγωνικά που θα δηλωθούν. Ομως για να ισχύσει η φοροαπαλλαγή θα πρέπει να δηλωθεί το κτίσμα ως μη ηλεκτροδοτούμενο στον δήμο μέχρι τις 31-12-2019.

Τι γίνεται με τα αυθαίρετα τετραγωνικά που δηλώθηκαν στους δήμους πριν από τον Δεκέμβρη του 2019 και πληρώνουν δόσεις ύστερα από διακανονισμό;

Όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Εσωτερικών, σε ό,τι αφορά οφειλές από διαφορές δηλωμένων επιφανειών ακινήτων, που βεβαιώθηκαν με οικειοθελή προσέλευση των ενδιαφερομένων, σύμφωνα με τη ρύθμιση της προϊσχύουσας νομοθεσίας, για λόγους ισονομίας των πολιτών και ιδιαίτερα των συνεπών εκείνων που έσπευσαν οικειοθελώς να τις δηλώσουν, με ερμηνευτική εγκύκλιο που θα εκδοθεί άμεσα από το υπουργείο Εσωτερικών δεν θα ζητηθεί η είσπραξη των συγκεκριμένων οφειλών, εφόσον δεν έχουν ήδη καταβληθεί στους δήμους.

Οι φοροαπαλλαγές εκτός από τον δήμο αφορούν και την εφορία;

Όχι. Με τη διόρθωση των στοιχείων των ακινήτων που έχουν δηλωθεί στο Ε9 προκύπτει υποχρέωση καταβολής επιπλέον ΕΝΦΙΑ (π.χ. λόγω αύξησης των τετραγωνικών μέτρων της επιφάνειας ενός ή περισσότερων ακινήτων). Ο φορολογούμενος υποχρεούται να καταβάλει αναδρομικά ΕΝΦΙΑ από το έτος 2014 και μετά.

Γιατί πρέπει να δηλώσω τα επιπλέον αυθαίρετα τετραγωνικά στο Κτηματολόγιο;

Γιατί ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία σύνδεσης του Κτηματολογίου με το taxisnet, μετά την υπογραφή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργών Περιβάλλοντος και Οικονομικών. Με την απόφαση αυτή, οι ελεγκτές της Υπηρεσίας Εσόδων αποκτούν άμεση πρόσβαση στα αρχεία του Εθνικού Κτηματολογίου και έτσι θα υπάρχει δυνατότητα να εντοπίζονται άμεσα όλα τα ακίνητα και εμπράγματα δικαιώματα (πλήρη ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία κ.λπ.) που υπάρχουν σε αυτά, τόσο στις εντός όσο και στις εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές, και τα οποία δεν είναι δηλωμένα στην εφορία, για να αποφύγουν την πληρωµή φόρων ακινήτων.

Τι θα ισχύσει για όσους δεν δηλώσουν τα πραγματικά τετραγωνικά σε Ε9 και κτηματολόγιο;

Όσοι φορολογούμενοι δεν υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 για να διορθώσουν τα στοιχεία των ακινήτων τους, ώστε τα στοιχεία αυτά να ταυτίζονται πλήρως με αυτά του Εθνικού Κτηματολογίου, θα εντοπιστούν από μελλοντικές διασταυρώσεις στοιχείων που θα γίνουν μεταξύ των δύο αρχείων και στις περιπτώσεις που θα διαπιστωθεί ότι εξαιτίας της μη διόρθωσης των στοιχείων πλήρωναν για ένα ή περισσότερα έτη ΕΝΦΙΑ λιγότερο από αυτόν που όφειλαν κανονικά, θα καλούνται να καταβάλουν τα διαφυγόντα ποσά αναδρομικά μαζί με προσαυξήσεις της τάξεως του 10%-50% και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής υπολογιζόμενους με 0,73% ανά μήνα εκπρόθεσμης καταβολής.

Πώς μπορούν να εντοπιστούν τα αυθαίρετα που δεν δηλώνονται;

Με το Κτηματολόγιο γίνεται και ο εντοπισμός του στο χάρτη ηλεκτρονικά. Αυτή λοιπόν η ηλεκτρονική καταγραφή του ακινήτου από το λογισμικό σύστημα του Κτηματολογίου επιτρέπει πολύ εύκολα για παράδειγμα τον εντοπισμό ενός αυθαιρέτου που δηλώνεται ως αδόμητο οικόπεδο ή μιας αποθήκης 15 τετραγωνικών η οποία έχει μετατραπεί σε κατοικία 50 τετραγωνικών. Ετσι με μια απλή εντολή μπορεί να εμφανιστούν όλα τα ακίνητα που δηλώνονται ως αδόμητα και να διασταυρωθούν με τους σύγχρονους χάρτες του Κτηματολογίου, που αποτυπώνουν με ακρίβεια όλους τους δομημένους χώρους. Επομένως, με μια αντιστοίχιση πληροφοριών των δύο συστημάτων καταγραφών, μπορεί εύκολα να εντοπιστεί ποιο κτίσμα δεν έχει δηλωθεί και επομένως είναι αυθαίρετο.

«e-άδειες» για κάθε νέα οικοδομική εργασία Πώς γίνεται η διασταύρωση των τετραγωνικών μέτρων των ακινήτων;

Ήδη από τα τέλη του 2018 μπήκε σε εφαρμογή ένα νέο πληροφοριακό σύστημα, το «e-άδειες», για την ηλεκτρονική έκδοση των οικοδομικών αδειών. Το ψηφιακό αυτό σύστημα θα καταγράφει κάθε νέα οικοδομική εργασία και θα είναι συνδεδεμένο με το σύστημα αυθαιρέτων, με το σύστημα έκδοσης Ενεργειακών Πιστοποιητικών (Buildingcert), καθώς και την ηλεκτρονική καταγραφή των παλιών οικοδομών που θα γίνει μέσω της ταυτότητας του κτιρίου. Τα κεντρικά υπολογιστικά συστήματα της ταυτότητας του κτιρίου και των αδειών δόμησης του υπουργείου Περιβάλλοντος θα είναι άμεσα συνδεδεμένα και θα λειτουργούν ενιαία με τις αντίστοιχες βάσεις καταχώρισης και αποθήκευσης δεδομένων των ακινήτων.

Δηλαδή αρχίζει να λειτουργεί ένα ενιαίο ηλεκτρονικό δίκτυο, που θα δείχνει την πραγματική εικόνα για όλα τα ακίνητα της χώρας και το οποίο θα μπορεί πλέον να αξιοποιήσει η Πολιτεία με το περιουσιολόγιο. Επίσης, είναι έτοιμο και θα μπει σε εφαρμογή ακόμα μία ηλεκτρονική υπηρεσία στην Πολεοδομία, με την οποία θα είναι διαθέσιμα όλα τα στοιχεία των παλιών οικοδομών, αφού σκαναριστούν οι φάκελοι των οικοδομικών αδειών που βρίσκονται στα υπόγεια των πολεοδομικών γραφείων.