Δύσκολη συναστρία

Ο Λάμπρος Καλαρρύτης γράφει στο blog του στο pagenews.gr για τους λόγους που η Τουρκία θα μπορούσε να επιχειρήσει ένα θερμό επεισόδιο με την Ελλάδα.

Είχαμε γράψει πρόσφατα ότι μία στρατιωτική σύγκρουση Ελλάδας – Τουρκίας μοιάζει αναπόφευκτη. Ο βασικός λόγος είναι ότι η Τουρκία έχει ξεδιπλώσει μια μεγαλοϊδεατική, νεο-οθωμανική ατζέντα από την προσπάθεια υλοποίησης της οποίας δεν πρόκειται να υπαναχωρήσει.

Από εκεί και πέρα συντρέχει μία σειρά από άλλους λόγους οι οποίοι αυξάνουν τον πειρασμό της Άγκυρας να επιχειρήσει ένα θερμό επεισόδιο προκειμένου να εκβιάσει είτε διμερείς διαπραγματεύσεις είτε προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είτε και τα δύο διαδοχικά, αλλά σε όλες τις περιπτώσεις με τη δική της ατζέντα.

• Η αμφίσημη στάση των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες παρά τις δηλώσεις ότι δεν επιθυμούν ένταση μεταξύ των δύο χωρών, δεν έχουν διαμηνύσει πειστικά στην Τουρκία ότι δεν θα επιτρέψουν την πρόκληση επεισοδίου εκ μέρους της. Εξάλλου, ο δυισμός που υπάρχει στο αμερικανικό πολιτικό σκηνικό μεταξύ Κογκρέσου και Γερουσίας από τη μία και Αμερικανού Προέδρου από την άλλη ο οποίος μπλοκάρει τη σκλήρυνση της αμερικανικής στάσης και την επιβολή μέτρων ενισχύουν την αίσθηση των Τούρκων ότι αν κάνουν κάτι, οι Αμερικανοί θα λειτουργήσουν κατόπιν εορτής όταν θα έχουν (όπως πιστεύει η Τουρκία) δημιουργηθεί τετελεσμένα. Επιπλέον, στην Άγκυρα (όπως και στην Αθήνα) αντιλαμβάνονται ότι οι αμερικανικές προσπάθειες να επαναρυμουλκήσουν την Τουρκία στο δυτικό «μαντρί» δεν πρόκειται να σταματήσουν, ακόμα τουλάχιστον, οπότε θεωρεί ότι έχει περιθώριο να τραβάει το σκοινί.
• Η στενή σχέση με την Ρωσία και το γεγονός ότι η Μόσχα λειτουργεί σε αρκετές περιπτώσεις για τους δικούς της λόγους ως σπόνσορας της Τουρκίας ικανοποιώντας ως ένα βαθμό (που συμφέρει και την ίδια) τις τουρκικές επιδιώξεις, σε συνδυασμό με τη διαφαινόμενη αποστασιοποίηση των ΗΠΑ και την αίσθηση ότι ο Τραμπ αφήνει περιθώριο σε ρωσοτουρκικές πρωτοβουλίες στην περιοχή, ενισχύει έτι περαιτέρω την αίσθηση του Ερντογάν ότι έχει διπλό παράθυρο ευκαιρίας: Οι δύο βασικές δυνάμεις, ΗΠΑ και Ρωσία, αφήνουν λάσκα το λουρί στην Τουρκία.

• Η στρατηγική αμηχανία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρώπη μπορεί να έχει συμφέροντα στη Λιβύη και στην περιοχή γενικότερα αλλά δεν έχει άμεσο καταλυτικό τρόπο επιβολής τους και πάντως όχι επιχειρησιακά. Περισσότερο κινούνται κατά μόνας οι ενδιαφερόμενες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Ιταλία, οι οποίες δεν κινούνται στη βάση κάποιας ευρωπαϊκής αλληλεγγύης προς την Ελλάδα που είναι κράτος μέλος, αλλά με γνώμονα στενά εθνικά συμφέροντα τα οποία τους υπαγορεύουν μία μεγαλύτερη ή μικρότερη προσέγγιση με την Τουρκία και πάντως όχι ρήξη μαζί της. Η θέση της Ένωσης κατά της συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης θεωρητική αξία έχει αν δεν συνοδευθεί από οικονομικές κυρώσεις. Ακόμα χειρότερα υπονομεύεται από υπόγειες ή εμφανείς διμερείς διευθετήσεις. Το γεγονός, εξάλλου, ότι η Ελλάδα παρακάμπτεται και αγνοείται από τους υπολοίπους στο πλαίσιο της γενικότερης διπλωματικής κινητικότητας τρέφει την τουρκική αλαζονεία και οπορτουνισμό.
• Αν δε η επόμενη ημέρα στη Λιβύη οδηγήσει σε συνύπαρξη του Σαράζ με τον Χαφτάρ και αποδοχή από τον δεύτερο στο πλαίσιο μίας κυβέρνησης εθνικής ενότητας της συμφωνίας με την Τουρκία τότε θα μιλάμε για τη χειρότερη δυνατή εξέλιξη σε συνδυασμό με όλα τα προηγούμενα.

Αυτά εν ολίγοις. Συμπέρασμα: Ποτέ τα τελευταία χρόνια δεν υπήρχε τόσο ελκτική για τον τουρκικό τυχοδιωκτισμό γεωπολιτική συναστρία. Όπερ σημαίνει ότι οι Έλληνες αρμόδιοι οφείλουν να προετοιμάζουν τη χώρα και για τα χειρότερα σενάρια.