Μακεδονικός Χαλβάς: Το ελληνικό γλυκό που ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο

Η ιστορία της μικρής βιοτεχνίας που έγινε βιομηχανία και ύστερα από ενενήντα και πλέον χρόνια ζωής αποτελεί έναν εξαιρετικό πρεσβευτή των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό.

Το ταξίδι του Μακεδονικού Χαλβά, ξεκινάει πολλά χρόνια πριν. Για την ακρίβεια, σχεδόν ένα αιώνα πίσω, το 1924. Όταν τρία αδέλφια, ο Κωνσταντίνος, ο Ελευθέριος και ο Σάββας Χαΐτογλου αποφάσισαν να συνεχίσουν την παράδοση του παππού τους, Νίκου, που ήταν χαλβαδοποιός στη Μικρά Ασία. Πρόσφυγες από το Ικόνιο, στον απόηχο της Μικρασιατικής Καταστροφής, η οικογένεια Χαΐτογλου εγκαθίσταται στη Θεσσαλονίκη και αποφασίζει να ανοίξει μια μικρή βιοτεχνία στην πλατεία Άθωνος στο κέντρο της πόλης, με οδηγό το όραμα και την αφοσίωση στην παράδοση της οικογένειας.

Οι μηχανές έχουν πάρει μπρος και πολύ σύντομα εξαιτίας της νοστιμιάς και της ποιότητάς του ο χαλβάς διαδίδεται πολύ γρήγορα, ενώ η αγορά του αποδίδει το όνομα “Μακεδονικός Χαλβάς” λόγω της παραγωγής του στην Μακεδονία. Μετά το τέλος του πολέμου και την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Γερμανούς, με ιδιόκτητο φορτηγό η εταιρεία άρχισε να τροφοδοτεί με χαλβά την Αττική.

Το 1950 η εταιρία καινοτομεί, ξεφεύγοντας από τη χύμα πώληση που ήταν ο συνήθης τρόπος διακίνησης προϊόντων εκείνη την εποχή και ξεκινάει μια τολμηρή προσπάθεια τυποποίησης του Μακεδονικού Χαλβά σε μεταλλική συσκευασία. Ο καλλιτέχνης που φιλοτέχνησε το σήμα κατέληξε στη δημιουργία μίας γυναικείας φιγούρας, ντυμένης με την παραδοσιακή στολή της Αλεξάνδρειας Ημαθίας.

Η «Μακεδονοπούλα» έμελλε να διακοσμήσει το πρώτο λιθογραφημένο λευκοσιδηρό κουτί της εταιρίας, το οποίο αποτέλεσε την αρχή μιας νέας εποχής και έγινε το σήμα κατατεθέν της. Αυτός ήταν ίσως και ο σημαντικότερος σταθμός του Μακεδονικού Χαλβά καθώς η μεταλλική συσκευασία έκανε εφικτή τη μεταφορά και εξαγωγή του, αρχικά σε χώρες με έντονο το ελληνικό στοιχείο και σταδιακά σε όλο σχεδόν τον κόσμο. Πρώτες αγορές, πόλεις της Ευρώπης και στη συνέχεια η Αμερική και ο Καναδάς.

Το 1962, τριάντα χρόνια μετά την απόκτηση του πρώτου εργοστασίου, η επιχείρηση μεταφέρεται σε νέες εγκαταστάσεις στη βιομηχανική περιοχή Καλοχωρίου Θεσσαλονίκης, όπου βρίσκεται μέχρι και σήμερα, διευρύνοντας παράλληλα τις δραστηριότητές της. Το 1985, η επιχείρηση μετατρέπεται στη σημερινή ανώνυμη βιομηχανική και εμπορική εταιρεία με την επωνυμία «ΑΦΟΙ ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ ΑΒΕΕ», που αποτελεί τη συνέχεια της «ΑΦΟΙ ΧΑΪΤΟΓΛΟΥ Ο.Ε.». Το 1994, στην επέτειο των 70 χρόνων από την ίδρυση της η εταιρεία θέτει σε λειτουργία την καινούργια υπερσύγχρονη μονάδα παραγωγής χαλβά, η οποία καλύπτει 12.000 τ.μ.

Την ίδια χρονιά η εταιρεία δωρίζει στην Κοινότητα Καλοχωρίου έναν πρότυπο βρεφονηπιακό σταθμό θέλοντας έμπρακτα να αποδείξει το ενδιαφέρον της για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής, που φιλοξενεί τις εγκαταστάσεις της. Την ίδια χρονιά συνδέει τα εργοστάσια παραγωγής της με το δίκτυο φυσικού αερίου και συγκαταλέγεται έτσι ανάμεσα στις 3 πρώτες επιχειρήσεις στην Ελλάδα και πρώτη στη Βόρεια Ελλάδα, που μετατρέπει τις εγκαταστάσεις της.

Το 1995 είναι μια δύσκολη χρονιά αφού ο Αλέξανδρος Χαίτογλου, γενικός διευθυντής της εταιρείας απήχθη και κρατήθηκε όμηρος από τους αδελφούς Παλαιοκώστα, μέχρι που η οικογένειά του πλήρωσε 260.000.000 δραχμές ως λύτρα. Το 1997, η εταιρεία προωθεί στην αγορά ένα νέο προϊόν, το χαλβά με επικάλυψη σοκολάτας. Παράλληλα η εταιρεία πιστοποιείται από τον ΕΛΟΤ σχετικά με την εφαρμογή συστήματος διασφάλισης ποιότητας κατά το πρότυπο EN ISO 9002.

Σήμερα, ύστερα από ενενήντα και πλέον χρόνια ζωής, η Αφοί Χαΐτογλου παραμένει μια αμιγώς ελληνική οικογενειακή επιχείρηση και αποτελεί μία εκ των μεγαλύτερων βιομηχανιών τροφίμων στην Ελλάδα. Ο Μακεδονικός Χαλβάς δε, φτιάχνεται διαχρονικά, σύμφωνα με την ίδια εκείνη συνταγή του παππού Νίκου Χαΐτογλου και των εγγονών του. Παράγεται από ταχίνι, δηλαδή 100% αλεσμένο σουσάμι, που εξακολουθεί να αλέθεται σε πέτρινους μύλους.

Και ο πατροπαράδοτος αυτός τρόπος παραγωγής, σε συνδυασμό με την άριστη ποιότητα των πρώτων υλών, είναι που συνθέτουν την αγαπημένη, αυθεντική γεύση του Μακεδονικού Χαλβά που μέσα από τη μακριά διαδρομή του, συντροφεύει τις Καθαρές Δευτέρες πολλών γενεών, θυμίζοντας πρόσωπα, τόπους και οικογενειακές στιγμές. Σημαντικό κομμάτι της μνήμης και της παράδοσης, άλλωστε, είναι και η γεύση. Και ο Μακεδονικός Χαλβάς, για περισσότερα από 90 χρόνια, συντροφεύει την Καθαρά Δευτέρα, δίνοντας μια ξεχωριστή γλύκα και νοστιμιά στο νηστίσιμο τραπέζι.