Κόκκινα στεγαστικά δάνεια: Αυτό είναι το σχέδιο

Κόκκινα στεγαστικά δάνεια: Δύσκολη φαίνεται πως είναι η εξίσωση για το νέο πλαίσιο γύρω από τα κόκκινα δάνεια, που θα προβλέπει ακόµα και πτώχευση φυσικών προσώπων. Είναι χαρακτηριστικό ότι το σχέδιο γράφεται και σβήνεται συνεχώς, ενώ δεν έχει φτάσει ακόµα στα χέρια των αρµόδιων υπουργών, ώστε να µπει στη διαδικασία της διαβούλευσης. Πρακτικά, οι ρυθµίσεις θα κινούνται στο πλαίσιο του αµερικανικού πτωχευτικού δικαίου, ενώ θα βασίζεται και στην ευρωπαϊκή οδηγία για την αφερεγγυότητα των φυσικών προσώπων.

Σύµφωνα µε το ethnos.gr, οι διαδικασίες δεν θα τελειώνουν σε µια µέρα, αλλά θα χρειάζεται χρόνος. ∆ηλαδή, ο οφειλέτης δεν θα φτάνει απευθείας στην πτώχευση, ακόµα κι αν ζητήσει ο ίδιος αυτή την επιλογή. Εκτός από την προειδοποίηση εκ µέρους των τραπεζών ότι θα πρέπει να ρυθµίσει το δάνειό του, αλλά και το ποιες επιλογές έχει για να µπει σε αυτήν τη διαδικασία, οι τράπεζες θα εξετάζουν αν, τελικά, ο δανειολήπτης µπορεί να είναι βιώσιµος. Στόχος είναι να αφήσουν σε δεύτερη φάση την πτώχευση, καθώς υπάρχει ο φόβος να βρεθούν µε ένα τεράστιο «στοκ» ακινήτων, ακόµα και χωραφιών, σε µέρη της χώρας που δεν θα µπορέσουν ποτέ να τα αξιοποιήσουν επενδυτικά.

Τα βήµατα ώστε να χαρακτηριστεί ο δανειολήπτης µη βιώσιµος 

Σε περίπτωση που ο δανειολήπτης χαρακτηριστεί ως µη βιώσιµος ή ζητήσει ο ίδιος την πτώχευση, οι πιστωτές του θα πρέπει να µάθουν ποια είναι ακριβώς η περιουσία του, καθώς θα πρέπει να ρευστοποιηθεί πλήρως. Ετσι, θα πρέπει να γίνει η αποτίµηση της συνολικής περιουσίας του, κάτι που θα πραγµατοποιηθεί από πιστοποιηµένους εκτιµητές. Μεγάλο ερωτηµατικό σε αυτό το σηµείο είναι οι αντικειµενικές αξίες, καθώς δεν έχει διευκρινιστεί αν η αρχή θα γίνει µε τις παλιές ή τις νέες αντικειµενικές, που ακόµα (αν και µνηµονιακή υποχρέωση) δεν έχουν εξορθολογιστεί.

Στις ΗΠΑ, για παράδειγµα, σύµφωνα µε νοµικούς που ειδικεύονται στα κόκκινα δάνεια, αν ένας οφειλέτης ζητήσει πτώχευση, θα πρέπει να παρουσιάσει µια πλήρη λίστα των πιστωτών και των χρεών του, ενώ θα πρέπει να οριστεί και διαχειριστής της περιουσίας του. Μέχρι να γίνει η αποτίµηση της περιουσίας του, όµως, υπάρχει ακόµα ένα στάδιο. Στο µικροσκόπιο θα µπουν τα εισοδήµατα και τα περιουσιακά του στοιχεία, ώστε στη συνέχεια να αποφασιστεί από τους διαχειριστές αν µπορεί να πληρώσει µέρος του χρέους του. Επίσης, από «τσεκάρισµα» θα περάσουν και οι συγγενείς και τα µέλη της οικογένειάς του, για να διαπιστωθεί αν ο οφειλέτης τούς έχει «γράψει» περιουσιακά στοιχεία, ώστε να τα γλιτώσει από την πτώχευσή του.

Στο στόχαστρο οι εγγυητές

Κρίσιµο στάδιο για τις τράπεζες είναι και το µέλλον των εγγυητών. Φαίνεται πως για να «καθαρίσει» από τα χρέη ένας οφειλέτης, δεν θα πρέπει να ρευστοποιηθεί µόνο η δική του περιουσία, αλλά και τα περιουσιακά στοιχεία του εγγυητή του. Με άλλα λόγια, για να προχωρήσει µια πτώχευση ενός δανειολήπτη -εφόσον η περιουσία του δεν καλύπτει το χρέος του- θα πρέπει να δηλώσει πτώχευση και ο εγγυητής του. Αυτό που δεν έχει διευκρινιστεί µέχρι στιγµής είναι αν µετά την πτώχευση του οφειλέτη αποµένουν, π.χ., 40.000 ευρώ, τι µπορεί να ρευστοποιήσει ο εγγυητής του.

Και αυτό γιατί µπορεί να διαθέτει πολύ µεγαλύτερη περιουσία και να µην απαιτείται να χάσει τα πάντα, αλλά να µπορεί να ρευστοποιήσει περιουσιακά στοιχεία που θα αποτιµηθούν στο υπόλοιπο του χρέους που δεν έχει «σβήσει». Με αυτόν τον τρόπο υπάρχει κίνδυνος να χάσει την πρώτη κατοικία τόσο ο δανειολήπτης όσο και ο εγγυητής του, από τη στιγµή που θα κληθούν και οι δύο να δηλώσουν «πτώχευση». Το µόνο σίγουρο είναι πως µετά τη διαδικασία της πτώχευσης τα χρέη δεν θα περνούν στους κληρονόµους.

Το νέο πτωχευτικό θα πρέπει να παρουσιαστεί, ως προσχέδιο, στο επόµενο Eurogroup

Το σχέδιο για τα κόκκινα δάνεια και το νέο πτωχευτικό θα πρέπει να παρουσιαστεί, ως προσχέδιο, στο επόµενο Eurogroup του Μαρτίου, προκειµένου να έχει ψηφιστεί µέχρι το τέλος Απριλίου, για να τεθεί σε εφαρµογή από την Πρωτοµαγιά. Αυτό σηµαίνει ότι τις επόµενες εβδοµάδες θα πρέπει να ξεκινήσει ένας αγώνας δρόµου του οικονοµικού επιτελείου µε τις τράπεζες και τα funds, ώστε να τους ενηµερώσουν για τις διατάξεις του σχεδίου.

Πρέσινγκ από τους θεσμούς

Οι πιέσεις των θεσµών, πάντως, για εντατικοποίηση των πλειστηριασµών έχει θορυβήσει το υπουργείο Οικονοµικών, όπως άλλωστε και τους δανειολήπτες, που συνεχίζουν να απαντούν στα καλέσµατα των τραπεζών για ρυθµίσεις. «Πονοκέφαλος» των τραπεζών, όµως, είναι οι συνεχείς αλλαγές στην οικονοµική κατάσταση των Ελλήνων. Ακόµα κι αν ένας δανειολήπτης έχει κάνει µια ρύθµιση του χρέους του, δεν σηµαίνει ότι θα µπορέσει να πληρώσει όλες τις δόσεις του. Τα πρώτα αποτελέσµατα από το νέο πλαίσιο, που δεν θα περιλαµβάνει καµία προστασία α’ κατοικίας, αναµένονται -όπως εκτιµούν νοµικοί- στην καλύτερη περίπτωση µέσα στο καλοκαίρι.