Η δημοκρατία στα χρόνια της χολέρας

Ο πρωθυπουργός επέλεξε μία πολιτική υψηλού ρίσκου για την διαχείριση της κρίσης: Πήρε επάνω του συνολικά την αντιμετώπιση της επιδημίας, κήρυξε την χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και κατάργησε με ένα διάγγελμα και μία Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου τις μισές συνταγματικές διατάξεις.

Δεν συγκάλεσε την ολομέλεια της Βουλής όταν ήταν ακόμη ανοικτή και δεν έκανε συμβούλιο πολιτικών αρχηγών, κινήσεις που καίτοι δεν ισοσταθμίζουν την αναστολή του συντάγματος από άποψη νομιμότητας, θα προσέδιδαν μία κάποια νομιμοποίηση και θα έκαναν συμμέτοχο τον πολιτικό κόσμο. Άλλωστε ακόμη κι έτσι η αντιπολίτευση δεν αντιδρά όπως και η πλειοψηφία της κοινωνίας -πλην των ανεύθυνων- καθώς αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα των περιορισμών. Ούτε καν το υπουργικό του συμβούλιο δεν συγκάλεσε πριν βάλλει την δημοκρατία στον γύψο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Επιπλέον, για την αντιμετώπιση της κρίσης δεν βασίζεται στους υπουργούς του αλλά σε δύο πρόσωπα που επέλεξε ad hoc, τον Σωτήρη Τσιόδρα -με θετικό αποτύπωμα μέχρι τώρα-, και τον Νίκο Χαρδαλιά.

Κάπως έτσι η αντιπολίτευση στο σύνολό της δεν διαφοροποιείται μεν αλλά τον περιμένει στην γωνία. Ο κ. Μητσοτάκης ακολούθησε την γνωστή συνταγή, βασίζεται στα φιλικά του Μέσα Ενημέρωσης που διαμόρφωσαν κλίμα υστερίας σε σχέση με την ατομική ευθύνη και το “Μένουμε σπίτι”, παραγνωρίζοντας ή συγκαλύπτοντας την ευθύνη του κράτους και τις τραγικές ελλείψεις και αποφεύγοντας να θίξουν υπερβολές στελεχών του κυβερνώντος κόμματος όπως η βουλευτής που πήγε να κοινωνήσει ή ο υπουργός που δικαιολογούσε την αισχροκέρδεια ως λειτουργία της αγοράς.

Είναι σαφές ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης βλέπει τον εαυτό του σε ρόλο Τσόρτσιλ και επιδιώκει να βγει από την υγειονομική κρίση με το φωτοστέφανο του αρχιστράτηγου της νίκης, έτσι ώστε να είναι σε θέση μετά να διεκδικήσει την απρόσκοπτη εφαρμογή του οικονομικού του μοντέλου για την αντιμετώπιση και της οικονομικής κρίσης που φυσικά θα διαρκέσει περισσότερο και θα είναι και πιο δύσκολη στην αντιμετώπιση αφού δεν θα αρκούν οι απαγορεύσεις και τα αστυνομικά μέτρα. Έχει όμως ήδη διαμορφώσει το κατάλληλο πλαίσιο καταστολής για τα εργασιακά δικαιώματα και τις κοινωνικές διαμαρτυρίες που αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσουν. Το εάν θα πάει σε εκλογές με το φωτοστέφανο του αρχιστράτηγου της νίκης εφόσον στο υγειονομικό πεδίο τα πράγματα πάνε καλά -όπως ολόψυχα όλοι ευχόμαστε- ή εάν θα συνεχίσει είναι ανοικτό, αν και πιθανότητες είναι με την πρώτη εκδοχή.

Ότι κι αν επιλέξει θα συνεχίσει την ίδια πορεία στην οποία κινείται μέχρι τώρα, καταστολή, επικοινωνία και νεοφιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις όπως επανέλαβε για μία ακόμη φορά χθες στο υπουργικό συμβούλιο. Το ανησυχητικό είναι ότι πριν υπάρξει υποψία κορωνοϊού στο τελευταίο τρίμηνο του 2019 η οικονομία είχε εμφανίσει κάμψη ενώ και το πρώτο δίμηνο του 2020 -πάλι προ κορωνοϊού- ο κρατικός προϋπολογισμός εμφάνισε πρωτογενές έλλειμμα 383 εκατομμύρια ευρώ έναντι πλεονάσματος 832 εκατομμύρια ευρώ πέρυσι.

Είναι βέβαιο ότι ο κ. Σταϊκούρας και ο κ. Σκυλακάκης θα έχουν πολλές εξηγήσεις που όμως δεν αναιρούν την πραγματικότητα.

Εν ολίγοις το μοντέλο του κ. Μητσοτάκη στην οικονομία είχε αποτύχει και πριν ενσκήψει η επιδημία. Θα περίμενε κανείς από μία έξυπνη ηγεσία να το αντιληφθεί και να αξιοποιήσει το νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να διεκδικήσει περισσότερο δημοσιονομικό χώρο, χρήμα και βαθμούς ελευθερίας και να σχεδιάσει μία διαφορετική πολιτική με βασικό τον ρόλο του κράτους. Στην πορεία ίσως το κάνει αφού διαθέτει ένστικτο πολιτικής επιβίωσης. Προς το παρόν πάντως δείχνει, ότι με την ίδια συνταγή που του απέδωσε αρνητικά αποτελέσματα σε καλές συνθήκες το πρώτο οκτάμηνο της διακυβέρνησής του, θα επιδιώξει ένα άλλο αποτέλεσμα σε συνθήκες πολύ πιο δύσκολες. Θα είναι παγκόσμια πρωτοτυπία.