Πού είναι ο Π.Ο.Υ.;

Ο Γιάννης Αντύπας, προβληματισμένος με την καθυστερημένη αντίδραση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας σχετικά με τον κορωνοϊό, γράφει στο blog του στο pagenews.gr πόσο σημαντικό είναι τα κράτη να λειτουργήσουν συλλογικά, δίνοντας ουσιαστικές λύσεις στις σύγχρονες προκλήσεις.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) δέχεται πυρά, εκτιμώ δικαιολογημένα, για καθυστέρηση στην αντίδρασή του σχετικά με τον νέο κορωνοϊό και την ασθένεια που προκαλεί. Μόνο που ο Π.Ο.Υ. δεν άργησε απλά να παρέμβει στο θέμα. Ουσιαστικά και σήμερα αδυνατεί να διαδραματίσει τον συντονιστικό του ρόλο. Τόσο σε ότι αφορά στα πολιτικά μέτρα, όσο και το σημαντικότερο ως προς τον ρόλο της ιατρικής κοινότητας. Στην έρευνα και στην πρώτη γραμμή των νοσοκομείων.

Δυστυχώς εξελίσσεται σε έναν ακόμη παγκόσμιο οργανισμό που δε μπορεί να βρει τον ρόλο του στον 21ο αιώνα, όπως, πολύ φοβάμαι, και ο ίδιος ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ).

Ουσιαστικά η διαχείριση της κατάστασης επαφίεται στα κράτη. Η αρμοδιότητα γυρίζει πίσω εκεί που ήταν πριν δεκαετίες. Βεβαίως, υπάρχουν και αρκετοί οι οποίοι υποστηρίζουν ότι «στην πραγματικότητα η αρμοδιότητα δεν έφυγε ποτέ». Σε κάθε περίπτωση, όπως δείχνει και η αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταλήξει σε μία συντονισμένη απάντηση στην πρόκληση για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και οικονομίες, οι συλλογικοί θεσμοί του διεθνούς συστήματος έχουν ατονήσει.

Και αυτό είναι επικίνδυνο. Γιατί μπορεί να οδηγήσει σε πολλούς νέους ψυχρούς πολέμους. Ήδη, στις σχέσεις Ουάσιγκτον – Πεκίνου υπάρχει ένταση. Η Ρωσία στην πραγματικότητα διεκδικεί νέο ρόλο εμφανιζόμενη ως πηγή βοήθειας στην ανήμπορη Δύση. Και άλλες χώρες με αυταρχικούς ηγέτες κάνουν βήματα οπισθοχώρησης σε ζητήματα Δημοκρατίας, όπως συμβαίνει στην Ουγγαρία.

Οι συλλογικοί θεσμοί είναι οι μόνοι που μπορούν να εξασφαλίσουν ρόλους και στα μικρότερα μέλη της παγκόσμιας κοινότητας, λειτουργώντας και ως παράγοντας εξισορρόπησης στους ανταγωνισμούς των μεγάλων. Οι συλλογικοί θεσμοί είναι οι μόνοι που νομιμοποιούνται να ελέγχουν τα κράτη όταν κάποιοι επιχειρούν να τα εκτρέψουν από τη δημοκρατική πορεία. Αν οι διεθνείς θεσμοί δεν «ξυπνήσουν» σύντομα, τότε η επόμενη μεγάλη κρίση θα είναι απλά ζήτημα χρόνου.

Μόνο μέσα στα πρώτα 20 χρόνια του 21ου αιώνα είχαμε τέσσερις «επισκέψεις» από επικίνδυνους ιούς.

Και μονάχα η σκέψη ότι μπορεί κάποιοι να «επενδύουν» σε βιολογικά όπλα είναι διαλυτική για τις κοινωνίες μας. Οι διεθνείς οργανισμοί έχουν τα μέσα και το κύρος να διασφαλίσουν τη διαφάνεια και να διαλύσουν τα fake news. Αλλιώς η κάθε πρεσβεία, ο κάθε ανώνυμος λογαριασμός στα κοινωνικά δίκτυα θα μπορούν να κάνουν «παιχνίδι». Στις πλάτες όλων μας. Οι διεθνείς οργανισμοί έχουν, επίσης, το κύρος και τα μέσα για να επιβληθούν σε κρατικές αρχές ώστε να εφαρμοστούν παντού στον πλανήτη τα απαραίτητα πρότυπα διατροφής και υγείας. Λεφτά υπάρχουν. Αντί να ρίχνουν οι κυβερνήσεις τους πόρους για να τρέχουν πίσω από τις εξελίξεις μπορούν να διατεθούν προληπτικά.

Πραγματικά είναι κρίμα με τόσα μέσα και δυνατότητες να μη μπορούν τα σύγχρονα κράτη να λειτουργήσουν συλλογικά, δίνοντας ουσιαστικές και αποτελεσματικές απαντήσεις στις προκλήσεις της νέας εποχής. Το προηγούμενο με το μεταναστευτικό είναι απογοητευτικό. Ούτε η διεθνείς κοινότητα, ούτε τα ισχυρά κράτη έκαναν τα αναμενόμενα. Η επόμενη κρίσιμη «συνάντηση» δε θα αργήσει. Η κλιματική αλλαγή μας χτυπά την πόρτα και δεν είναι διατεθειμένη να περιμένει τους ανθρώπους να τα βρουν μεταξύ τους.

Η ώρα για δράση είναι τώρα.