Το ψυχολογικό κόλπο του NETFLIX στις οθόνες μας με το οποίο γράφει εκατομμύρια συνδρομητές

Η καραντίνα λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού έστρεψε τον κόσμο στην τηλεόραση και στο διαδίκτυο. Οι περισσότεροι που είχαν χρόνο παρακολούθησαν σειρές και ταινίες με την συνδρομητική ιντερνετική πλατφόρμα Netflix να κερδίζει τουλάχιστον 16 εκατομμύρια νέους συνδρομητές. Οι αρμόδιοι του Netflix γνωρίζουν ότι τα εκατομμύρια των συνδρομητών τους αποτελούνται από διαφορετικές προσωπικότητες. Και κάθε μια από αυτές έχει τις δικές του προτιμήσεις για το τι θέλει να παρακολουθήσει. Υπάρχουν εκείνοι που προτιμούν τα θρίλερ, άλλοι τις περιπέτειες ή τις κωμωδίες, υπάρχουν εκείνοι που αρέσκονται σε συναισθηματικές κομεντί ή εκείνοι που παρακολουθούν ιστορίες και σειρές βασισμένες σε πραγματικά γεγονότα.

Όλα τα παραπάνω το Netflix τα γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα. Και σίγουρα η παρουσίαση μιας σειράς ή ταινίας έχει σημασία για το ποιοι θα την επιλέξουν. Και τι εννοούμε “παρουσίαση”.  Όπως προαναφέραμε υπάρχουν κωμωδίες, δράματα, επιστημονικής φαντασίας, ταινίες μυστηρίου, δράσης αλλά για να επιλέξει κάποιος να δει κάτι παίζει ρόλο και η γραμματοσειρά στο μενού που έχει τις ονομασίες των ταινιών και σειρών.

Γιατί αν το έχετε συνειδητοποιήσει ένα από τα κύρια εργαλεία που χρησιμοποιεί το Netflix για να τραβήξει την προσοχή των χρηστών είναι η επιλογή γραμματοσειράς. Υπάρχουν δεκάδες διαφορετικές γραμματοσειρές που χρησιμοποιούνται για το τηλεοπτικό υλικό του Netflix και κάθε μια γραμματοσειρά είναι σχεδιασμένη για να δίνει έναν συγκεκριμένο ύφος για την ταινία ή σειρά που πρόκειται να παρακολουθήσει κανείς.

Σύμφωνα με ειδικούς, είτε το συνειδητοποιούμε είτε όχι, ο σχεδιασμός παίζει μεγάλο ρόλο στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την αξία ενός προϊόντος. Από βιβλία, σνακ, προϊόντα ομορφιάς, η ισχύς είναι συχνά στη συσκευασία.  Έτσι, όταν έρθει η ώρα να δείτε μια διαφήμιση, ή μια ετικέτα προϊόντος, ή ένα λογότυπο, σκεφτείτε τις γραμματοσειρές που χρησιμοποιούνται αφού επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται το περιεχόμενο μάρκετινγκ και κάθε προϊόν. Και αυτό είναι που γνωρίζουν καλά στο Netflix.

Όλοι έχουμε ακούσει για την ψυχολογία των χρωμάτων, δηλαδή ότι ορισμένα χρώματα επηρεάζουν τα συναισθήματά μας. Για παράδειγμα το κίτρινο σημαίνει χαρά το μπλε λύπη. Και να έχετε ακούσει για την ψυχολογία των χρωμάτων έχετε ακούσει ή διαβάσει για την ψυχολογία των γραμματοσειρών; Κι όμως υπάρχει και η ψυχολογία των γραμματοσειρών και για το λόγο αυτό το Netflix έχει δημιουργήσει τις δικές του. Διαφορετικές γραμματοσειρές έχουν σχεδιαστεί για διαφορετικούς σκοπούς και διαφορετικές σειρές όπως φαίνεται και στο παρακάτω infographic του pagenews.gr.

Για παράδειγμα, οι σχεδιαστές εργάστηκαν σκληρά για να αναπτύξουν γραμματοσειρές Serif και Sans Serif για μέγιστη αναγνωσιμότητα. Ωστόσο, πολλοί σχεδιαστές έχουν δημιουργήσει επίσης γραμματοσειρές που πρέπει να είναι περίεργες και μόνο για ειδικές χρήσεις.  Μάλιστα μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε το 2006 από το Εργαστήριο Έρευνας Χρησιμότητας Λογισμικού (SURL) στο Wichita State University εξέτασε τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που οι άνθρωποι συνδέουν με διαφορετικές γραμματοσειρές. Ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν την προσωπικότητα  20 γραμματοσειρών χρησιμοποιώντας 15 επίθετα ζεύγη.

Αυτό που βρήκαν ήταν ότι ενώ οι περισσότερες βασικές γραμματοσειρές όπως η Arial ή η Courier New θεωρήθηκαν «σταθερές» και «ώριμες», θεωρήθηκαν  επίσης «μη φανταστικές» και «κομφορμιστές». Εν τω μεταξύ, οι περισσότερο «νεανικές» και «περιστασιακές» γραμματοσειρές όπως οι Kirsten και Comic Sans θεωρήθηκαν επίσης και «χαρούμενες».

Οι γραμματοσειρές μπορεί να έχουν και μια απροσδόκητα φυσική απόκριση σε εμάς. Η σχεδιαστής Sarah Hyndman έδωσε μια ομιλία TED σχετικά με το πώς διαφορετικές γραμματοσειρές μπορούν να επηρεάσουν όχι μόνο τις διαθέσεις μας, αλλά και την αντίληψή μας για τη γεύση και τη μυρωδιά.

Για παράδειγμα, οι στρογγυλεμένες γραμματοσειρές μπορεί να απαιτούν συσχετισμούς που έχουμε με παχουλά, ώριμα φρούτα που είναι γλυκά για φαγητό. Εν τω μεταξύ, οι οδοντωτές, γωνιακές γραμματοσειρές μπορεί να φαίνονται θυμωμένες ή επικίνδυνες και μπορεί να μας δώσουν μια αίσθηση ξινή ή και πίκρας.

Μια μελέτη που ασχολήθηκε με το Netfilx κατηγοριοποίησε τις γραμματοσειρές σε 50 πιο δημοφιλείς σειρές σε έξι τύπους:

• Serif
• Sans Serif
• Headline
• Διακοσμητικός
• Χειρόγραφος
• Μοντέρνος

Στις 50 κορυφαίες σειρές του Netflix χρησιμοποιούνται διαφορετικές γραμματοσειρές ανάλογα και με το είδος της σειράς. Οι περισσότερες γραμματοσειρές ήταν Serif ή  Sans Serif, ενώ ξεχώριζε και η κατηγορία Headline. Ωστόσο, ορισμένες γραμματοσειρές ήταν τόσο πρωτότυπες που μπορούσαν να ταξινομηθούν μόνο ως Διακοσμητικές ή Χειρόγραφες.

Η γραμματοσειρά Serifs είναι αυτά τα μικρά διακοσμητικά γραμματάκια που κάνουν τις γραμματοσειρές να νιώθουν λίγο πιο παραδοσιακές και αξιοσέβαστες. Ενώ οι γραμματοσειρές Sans Serif είναι γενικά πιο μινιμαλιστικές και απλές. Δεν έχουν τα στολίδια, αν και αυτό δεν σημαίνει ότι στερούνται προσωπικότητας.

Η Headline ή Επικεφαλίδα γραμματοσειρά προορίζεται για να τραβήξει την προσοχή του χρήστη δείχνοντας τόλμη αλλά και δράμα.

Οι χειρόγραφες γραμματοσειρές είναι επίσης αρκετά αυτονόητες. Είναι γραμματοσειρές που μοιάζουν με γραμμένες με το χέρι, δίνοντάς τους μια προσωπική και μερικές φορές φανταχτερή πινελιά.

Και υπάρχουν και οι μοντέρνες γραμματοσειρές που σου δείχνουν το μέλλον την αισιοδοξία και την ελπίδα.

Πάμε τώρα να δούμε πως η ψυχολογία των γραμματοσειρών εφαρμόζεται στο Netflix.  Η Sara McGuire , της ιστοσελίδας Venngage , ανέλυσε τη χρήση γραμματοσειρών και πως αυτές επηρεάζουν την ψυχολογία ενός θεατή καθώς περιηγούνται στα μενού. Η McGuire λέει ότι «ο σχεδιασμός παίζει μεγάλο ρόλο στο πώς αντιλαμβανόμαστε την αξία ενός προϊόντος» και αυτό επεκτείνεται στο πώς αυτές οι γραμματοσειρές παραμένουν πιστές σε αυτό που θα βιώσετε όταν παρακολουθείτε κάθε παράσταση.

Το Crown, για παράδειγμα, έχει μια γραμματοσειρά που η McGuire περιγράφει ως τίτλο με στυλ Serif, που του δίνει μια «παραδοσιακή και αξιοσέβαστη» αίσθηση, όπως η ίδια η Βασιλική Οικογένεια.

Η αφίσα για το The Keepers χρησιμοποιεί επίσης γραμματοσειρά Serif. Θεωρώντας ότι το σόου είναι ένα ντοκιμαντέρ για τη δολοφονία μιας καθολικής σχολής καλόγριας, οι παραδοσιακές και αξιοσέβαστες ιδιότητες της γραμματοσειράς Serif αποκτούν ένα απαίσιο τόνο.

Η αφίσα για το Dear White People χρησιμοποιεί στην επικεφαλίδα, Serif γραμματοσειρά. Η γραμματοσειρά συμπληρώνει την τόλμη της παράστασης και τα θέματα της με προκλητικούς και κριτικούς κοινωνικούς κανόνες.

Αφίσες Netflix με γραμματοσειρές Sans Serif

Η γραμματοσειρά που χρησιμοποιήθηκε πιο πολύ στο δείγμα αφισών των τηλεοπτικών σειρών ήταν η Sans Serif σε ποσοστό 52%.  Ενώ ορισμένες αφίσες φάνηκαν να χρησιμοποιούν σκόπιμα γραμματοσειρές Serif για να μεταφέρουν μια αίσθηση παράδοσης ή νοσταλγίας, πολλές από τις μοντέρνες, διακοσμητικές και επικεφαλίδες γραμματοσειρές ήταν επίσης Sans Serif. Αυτό συμβαίνει επειδή οι γραμματοσειρές Sans Serif μπορεί να είναι λεπτές ή να είναι τολμηρές και να τραβούν την προσοχή.

Για παράδειγμα, η αφίσα του Black Mirror χρησιμοποιεί μια προσαρμοσμένη γραμματοσειρά Sans Serif που μεταφέρει την ανατριχιαστική αίσθηση του έργου.

Αφίσες Netflix με γραμματοσειρές Headline

Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλές από τις αφίσες της τηλεοπτικής εκπομπής (34%) χρησιμοποίησαν γραμματοσειρές Headline. Σε τελική ανάλυση, οι γραμματοσειρές Headline έχουν σχεδιαστεί για να τραβήξουν την προσοχή μας.

Μερικές από τις γραμματοσειρές αυτής της κατηγορίας θα μπορούσαν επίσης να είχαν κατηγοριοποιηθεί και ως Διακοσμητικές, καθώς πολλές γραμματοσειρές Headline έχουν κάποιο είδος διακοσμητικού στοιχείου. Για παράδειγμα, η αφίσα για το Ozark διαθέτει το εμπορικό σήμα Z.

Εν τω μεταξύ, η γραμματοσειρά για την αφίσα Luke Cage ενσωματώνει την προσωπικότητα του πρωταγωνιστή της παράστασης. Οι συμπαγείς, ροκ-χαρακτήρες αντικατοπτρίζουν τις αλεξίσφαιρες δυνάμεις του Luke Cage.

Αφίσες Netflix με μοντέρνες γραμματοσειρές

Οι αφίσες των τηλεοπτικών σειρών  με μοντέρνες γραμματοσειρές τείνουν να είναι εκπομπές για τη σύγχρονη ζωή, την καινοτομία ή το έγκλημα. Για παράδειγμα, το Chef’s Table – μια εκπομπή για τους πιο εξειδικευμένους μάγειρες της μοντέρνας κουζίνας  – χρησιμοποιεί μια κομψή, μοντέρνα γραμματοσειρά για να προσελκύσει εκείνους που αρέσκονται να παρακολουθούν μαγειρικά show ή ταινίες.

Η αφίσα για το Friends From College χρησιμοποιεί μια μοντέρνα γραμματοσειρά που όταν την βλέπει ο χρήστης θέλει να δει τι γίνεται στις σύγχρονες σχέσεις.

Στην περίπτωση του  Narcos  χρησιμοποιήθηκαν μοντέρνες γραμματοσειρές έτσι ώστε ο τηλεθεατής να νιώσει ότι είναι κάτι που συμβαίνει στο σήμερα, παρόλο που η σειρά πραγματεύεται την ιστορία του Πάμπλο Εσκομπάρ που έζησε πριν από πολλές δεκαετίες.

Αφίσες Netflix με χειρόγραφες γραμματοσειρές

Οι λιγότερες αφίσες του Netflix χρησιμοποίησαν χειρόγραφες γραμματοσειρές. Όπως για παράδειγμα, το Love που έχει μια προσαρμοσμένη χειρόγραφη γραμματοσειρά στην αφίσα του. Η αφίσα δίνει την εντύπωση μιας ιστορίας με αξιαγάπητους χαρακτήρες αλλά εντελώς διαφορετικούς μεταξύ τους.

Η αφίσα για το Big Mouth χρησιμοποιεί επίσης μια παιδική χειρόγραφη γραμματοσειρά. Αυτό βοηθά στη δημιουργία της προσδοκίας ότι στο έργο θα υπάρξει το συναίσθημα της παιδικής αθωότητας.