Διακοπές ή εκλογές;

Ενώ διανύουμε το τελευταίο τμήμα των μέτρων του lockdown και έχει αρχίσει η σταδιακή άρση των περιορισμών, πύκνωσαν αίφνης τα σενάρια για πρόωρες εκλογές ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι. Παρά τη (μάλλον χλιαρή) διάψευση από τον πρωθυπουργό η συζήτηση επιμένει, με ορισμένους κυβερνητικούς βουλευτές μάλιστα να δηλώνουν ανοιχτά ότι είναι ένα ενδεχόμενο το οποίο θα μπορούσε να εξεταστεί δεδομένου ότι ο κορωνοϊός άλλαξε την ατζέντα με την οποία είχε εκλεγεί η ΝΔ.

Το ιλαρό της υπόθεσης είναι ότι τις ξορκίζει η αξιωματική αντιπολίτευση, στάση εξηγήσιμη αν ρίξει κάποιος μια ματιά στις δημοσκοπήσεις.

Ποιοι είναι όμως οι λόγοι που θα έκαναν τον πρωθυπουργό να φλερτάρει με την ιδέα της πρόωρης κάλπης; Ο πρώτος λόγος – όχι απαραίτητα κατά σειρά βαρύνουσας σημασίας – είναι ότι η κυβέρνηση σε αυτή τη φάση πιστώνεται την επιτυχή διαχείριση του υγειονομικού σκέλους της πανδημίας. Αυτό αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις με τα συντριπτικά ποσοστά επικρότησης του σχεδίου που εφαρμόστηκε από τους πολίτες, αλλά και στα δημοσιεύματα του ξένου Τύπου, ακόμα και χωρών που δεν μας έχουν συνηθίσει σε αβρότητες.

Τα διθυραμβικά ρεπορτάζ για την Ελλάδα στα οποία αναφέρεται ότι αντιμετώπισε τον κορωνοϊό με μεγάλη επιτυχία, μεγαλύτερη από κράτη που είχαν περισσότερα μέσα και θεωρητικά καλύτερη οργάνωση, και ότι είναι ο ιδανικός και πιο ασφαλής προορισμός για διακοπές όταν αρθούν τα μέτρα, ενισχύουν την εικόνα της κυβέρνησης.

Άλλος ένας λόγος είναι ότι παραμένει νωπή η επιτυχής αντιμετώπιση της απόπειρας εισβολής στον Έβρο και η αποτυχία της Τουρκίας να… μπουκάρει δια αντιπροσώπων. Το ίδιο το γεγονός αλλά και η διαχείριση του συσπείρωσαν την κοινή γνώμη γύρω από την κυβέρνηση η οποία διατηρεί το πολιτικό κεφάλαιο από τον χειρισμό.

Επίσης παρότι όλοι αντιλαμβάνονται ότι το lockdown θα έχει βαριές οικονομικές συνέπειες, τα επαναλαμβανόμενα επιδόματα που έδωσε η κυβέρνησης σε ευρείες επαγγελματικές και κοινωνικές ομάδες εκτιμήθηκαν. Διαμορφώθηκε η εντύπωση ότι όντως εξαντλήθηκαν τα περιθώρια στήριξης για να αντιμετωπιστούν οι άμεσες ανάγκες και ότι η κυβέρνηση δεν οχυρώθηκε πίσω από την έκτακτη κατάσταση για ασχοληθεί προσχηματικά μόνο και στην ουσία να αφήσει στην τύχη τους όσους έμειναν ξαφνικά χωρίς εισόδημα.

Την ίδια ώρα επίκεινται μία σειρά από εξελίξεις οι οποίες, αναλόγως της έντασης τους, θα μπορούσαν από το να ροκανίσουν τη δυναμική της κυβέρνησης, μέχρι να καταστούν μη διαχειρίσιμες και να οδηγήσουν σε αχαρτογράφητες πολιτικές εξελίξεις. Οπότε τίθεται το ερώτημα αν είναι σκόπιμο να υπάρξει εκλογικός αιφνιδιασμός ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι για να κεφαλαιοποιηθεί η θετική εικόνα της κυβέρνησης, πριν εκδηλωθούν οι παρενέργειες της κρίσης αλλά και πριν αναζωπυρωθούν άλλες εστίες όπως το μεταναστευτικό το οποίο αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της χώρας.

Κατ’ αρχάς το βάθος της ύφεσης και οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, έστω και αν εξελιχθεί το βασικό σενάριο της Κομισιόν για μείωση του ΑΕΠ 9,7% και όχι τίποτα ακόμα χειρότερο, είναι από μόνος του σοβαρός λόγος για να σκεφθεί μια κυβέρνηση πρόωρες εκλογές. Ειδικά αν προηγείται στις δημοσκοπήσεις με 20 μονάδες και έχει την ευκαιρία να εκμεταλλευθεί το momentum, πριν αυτό κλονιστεί από την επερχόμενη κατάσταση.

Υπενθυμίζεται ότι σε τρεις μήνες τελειώνει και η παράταση στην προστασία της πρώτης κατοικίας ενώ θα αυξάνονται τα «κόκκινα» δάνεια λόγω της όξυνσης της κρίσης. Εξάλλου τα δεδομένα έχουν αλλάξει συνολικά, έχει ενσκήψει μία πραγματική κρίση πρωτοφανών διαστάσεων η οποία εκ των πραγμάτων μεταβάλλει τον όποιο σχεδιασμό είχε οποιαδήποτε κυβέρνηση σε οποιαδήποτε χώρα. Και αυτό είναι ένα πειστικό επιχείρημα.

Η διαφορά των 20 και πλέον μονάδων στην πρόθεση ψήφου που καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, ανοίγει επίσης παράθυρο ευκαιρίας στη ΝΔ να «κάψει» την απλή αναλογική πηγαίνοντας σε επαναληπτικές εκλογές με τον νέο νόμο και ταυτόχρονα να προκαλέσει σοβαρότατο κλονισμό στον ΣΥΡΙΖΑ αν ο τελευταίος καταγράψει ποσοστό, ας πούμε, δέκα μονάδες χαμηλότερο από αυτό των προηγούμενων εκλογών. Κάτι τέτοιο θα τον έβαζε σε βαθιά περιδίνηση δημιουργώντας ίσως και διασπαστικές καταστάσεις. Όλα τα παραπάνω συνδυαστικά με τον κύριο παράγοντα, το νέο οικονομικό τσουνάμι που έρχεται, προοιωνίζονται, αν μη τι άλλο ένα διόλου βαρετό καλοκαίρι. Δυστυχώς.