Ελληνικό επένδυση: Αυτά τα κτίρια στο Ελληνικό δεν θα κατεδαφιστούν

Η πολυαναμενόμενη επένδυση στο Ελληνικό, που θα αλλάξει το παραλιακό μέτωπο και θα δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας, ξεκίνησε, με τις πρώτες μπουλντόζες να ξεκινούν τις πρώτες κατεδαφίσεις από τα 450 κτίρια που συνολικά θα κατεδαφιστούν, όπως είχε εγκριθεί τον περασμένο Μάρτιο, από το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ).

Σύμφωνα με την απόφαση του ΚΕΣΑ θα κατεδαφιστούν 450 κτίρια από τους 958 κτιριακούς όγκους και όπως είχε δηλώσει ο  ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Δημήτρης Οικονόμου “Η εκκίνηση της επένδυσης στο Μητροπολιτικό Πόλο του Ελληνικού αναμένεται ότι θα σηματοδοτήσει, σε συμβολικό και πραγματικό επίπεδο, την είσοδο της ελληνικής οικονομίας σε μια νέα φάση βιώσιμης ανάπτυξης.

Στη δραματική συγκυρία της πανδημίας, η αναγκαιότητα τέτοιων στρατηγικής σημασίας κινήσεων γίνεται ακόμα μεγαλύτερη. Η  ομόφωνη απόφαση του ΚΕΣΑ, έρχεται, από αυτή την άποψη, στην πιο κατάλληλη στιγμή, γιατί ανοίγει τον δρόμο για την άμεση έναρξη εργασιών στο ακίνητo. Το ΥΠΕΝ έχει συμβάλλει αποφασιστικά, σε αγαστή συνεργασία με τα άλλα εμπλεκόμενα Υπουργεία και φορείς, στην προώθηση της επένδυσης, και το ίδιο θα κάνει και στο επόμενο στάδιο, που αφορά πλέον το πέρασμα από το σχεδιασμό στην υλοποίηση του έργου”.

Nα σημειωθεί ότι η διατήρηση των διατηρητέων κτιρίων στο Ελληνικό, καθώς επίσης και των νεώτερων µνηµείων έχει ήδη κριθεί από σχετικό Π.∆. και µε το Σχέδιο Ολοκληρωµένης Ανάπτυξης της έκτασης δεν αλλοιώνονται και δεν θίγονται τα αρχιτεκτονικά και µορφολογικά τους στοιχεία. Έτσι, στην έκταση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού διατηρούνται:

• τα διατηρητέα Υπόστεγα της Πολεµικής Αεροπορίας
• το διατηρητέο Κτίριο του Πρώην Ανατολικού Αεροδροµίου Αθηνών
• το διατηρητέο Αγγλικό Υπόστεγο (Παγόδα)
• οι Εγκαταστάσεις της ΕΥ∆ΑΠ
• οι Ιεροί Ναοί Αγίου Κοσµά και ∆αµιανού, Αγίας Παρασκευής και Αγίας Τριάδας
• οι εγκαταστάσεις του Σταθµού Μετρό Αργυρούπολης
• το Κέντρο ∆ιανοµής Ελληνικού (∆ΕΗ)
• τα Κτήρια των Αθλητικών Εγκαταστάσεων (Τµήµα, Baseball I, Κανοε Καγιακ)
• τα κτήρια της ΥΠΑ – Υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας Αθηνών
• οι Εγκαταστάσεις του ΤΡΑΜ
• τα Κτήρια της ΕΜΥ.

Όπως επίσης και τα τρία διατηρητέα κτίρια επί της οδού 3ης στο κάτω Ελληνικό, αλλά και το κτίριο επί της συµβολής των οδών Ελ. Βενιζέλου και 27ης (πρώην ΛΕΚ).

Τα υπόλοιπα κτήρια (περί τους 900 κτιριακούς όγκους) καθώς και οι κατασκευές διαµόρφωσης περιβάλλοντος χώρου της έκτασης, θα αποξηλωθούν και θα κατεδαφισθούν στο πλαίσιο του προγράµµατος ανάπτυξης του ακινήτου.

Η ιστορία των ακινήτων που δεν θα κατεδαφιστούν

Η αγγλική “Παγόδα”

Το υπόστεγο “Παγόδα” βρίσκεται στην περιοχή Χασάνι στο πρώην αεροδρόμιο και δίπλα στο αμαξοστάσιο του ΟΑΣΑ. Η κατασκευή του χρονολογείται πριν από το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και χτίστηκε από τους Άγγλους, οι οποίοι το χρησιμοποίησαν ως αποθήκη. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, στο υπόστεγο τοποθετούνταν αεροσκάφη για να προστατεύονται από τις αεροπορικές επιδρομές. Με τη δημιουργία της Ολυμπιακής Αεροπορίας παραχωρήθηκε στην εταιρεία για τη στέγαση εγκαταστάσεών της. Είναι μονόχωρο κτίριο, ο φέρων οργανισμός του οποίου διαμορφώνεται με ξύλινους τοξωτούς φορείς, που θυμίζουν σκαρί βάρκας ανάποδα τοποθετημένης. Εκτιμάται ότι είναι ένα από τα ελάχιστα παραδείγματα αυτού του είδους τεχνικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα.

Το υπόστεγο της Ο.Α

Το υπόστεγο της Ολυμπιακής Αεροπορίας είναι το πρώτο που χρησιμοποιήθηκε για τη συντήρηση αεροσκαφών και χρονολογείται στο 1931. Αρχικά είχε κατασκευαστεί στην Κέρκυρα, στην περιοχή Γουβιές, για να εξυπηρετεί την κίνηση των γαλλικών υδροπλάνων που κινούνταν από την Ευρώπη προς την ανατολική Μεσόγειο. Εκεί διατηρήθηκε μέχρι τον Β ́ Παγκόσμιο Πόλεμο και το 1949 αποσυναρμολογήθηκε και μεταφέρθηκε στο Αεροδρόμιο Ελληνικού. Το υπόστεγο μεταφέρθηκε στο Ελληνικό με πρωτοβουλία του Στέφανου Ζώτου, ιδρυτή της Πολιτικής Αεροπορίας στην Ελλάδα. Όσο για τα αεροπλάνα που έχουν βρεθεί όπως το πρώτο 747, το πρώτο 727 και το πρώτο 737 της Boeing με την αποπεράτωση του έργου υπολογίζεται πως θα κοσμούν τους εξωτερικούς χώρους του συνολικού έκτασης μητροπολιτικού πάρκου των 2.000.000 τ.μ.

Το κεντρικό κτίριο του Αερολιμένα

Tο κεντρικό κτίριο του Αερολιμένα Αθηνών ανήκει στα τελευταία έργα ενός κορυφαίου αρχιτέκτονα της εποχής: του Φινλανδού Eero Saarinen ο οποίος, με έδρα το Birmingham του Michingan, είχε ήδη κερδίσει τη διεθνή αναγνώριση για τον πρωτότυπο και κομψό εξπρεσιονισμό των επιβατικών σταθμών της TWA στη Νέα Υόρκη και του διεθνούς αεροδρομίου του Dulles κοντά στην Washington DC.

Στόχος της μελέτης, σύμφωνα με τον ίδιο τον αρχιτέκτονα, ήταν ο συνδυασμός της καλύτερης λειτουργικής λύσης με τη δημιουργία ενός κτιρίου που να είναι αντιπροσωπευτικό της τεχνικής του 20ού αιώνα και να εκφράζει το ελληνικό πνεύμα. Η επίτευξη αυτού του στόχου, επέτρεψε στο αρχιτεκτόνημα του Saarinen να υπερβεί τον ωφελιμιστικό-τεχνολογικό του χαρακτήρα και να λειτουργήσει συμβολικά ως πύλη εισόδου προς την Αθήνα και την εκσυγχρονιζόμενη Ελλάδα.

Η διάταξη των χώρων του κτιρίου ήταν η εξής: (α) στo επίπεδο της εισόδου βρίσκονταν η αίθουσα των εκδοτηρίων εισιτηρίων, ο τελωνειακός έλεγχος καταστήματα και εξώστης με εστιατόρια ανοικτός προς την αίθουσα transit, (β) ο ενδιάμεσος όροφος στέγαζε τις υπηρεσίες ελέγχου συναλλάγματος, τελωνεία κλπ, (γ) στο επίπεδο των αεροδιαδρόμων βρισκόταν η εντυπωσιακή αίθουσα transit, εσωτερικού ύψους τριών ορόφων, και οι πύλες αναχωρήσεων και (δ) στο υπόγειο γινόταν η διακίνηση αποσκευών και στεγάζονταν υπηρεσίες λειτουργίας του αεροδρομίου.

Οι μεγάλοι πρόβολοι.των ανώτερων ορόφων περιελάμβαναν εστιατόρια και δώμα με θέα προς το αεροδρόμιο και τον Σαρωνικό για χρήση των επιβατών αλλά και επισκεπτών. Σε ενδιάμεσο όροφο υπήρχαν η αίθουσα επισήμων, χώρος διοίκησης κλπ.

Η δυναμική και πλαστική μορφή του κτιρίου χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη καλαισθησία. Η κατασκευή του από προεντεταμένο, ανεπίχριστο μπετόν, επέτρεψε τη δημιουργία μεγάλων ανοιγμάτων και προβόλων. Η όψη προς τον αερολιμένα διαιρείται σε πέντε μέρη με υπερμεγέθη υποστυλώματα και στέφεται με τους δύο παράλληλους έντονους προβόλους των τελευταίων ορόφων. Οι πρόβολοι λειτουργούν και σαν στέγαστρα των μεγάλων υαλοστασίων. Μετά την κατάργηση του Αερολιμένα Ελληνικού, το διατηρητέο αρχιτεκτόνημα του Saarinen προβλέπεται να αξιοποιηθεί, αποκτώντας νέα πολιτιστική χρήση.

Ο πρώην Κρατικός Αερολιμένας Αθηνών αποτέλεσε το πρώτο διεθνές αεροδρόμιο της χώρας και λειτούργησε στη θέση αυτή για περισσότερα από 60 χρόνια. Η πρώτη πολιτική προσγείωση στο αεροδρόμιο έγινε το 1946 και λειτούργησε συστηματικά ως πολιτικό αεροδρόμιο από τη δεκαετία του 1950.