Πόσο κοντά είναι μία πολεμική αναμέτρηση Ελλάδας – Τουρκίας;

Το χθεσινοβραδινό τηλεφώνημα του Ντόναλντ Τραμπ στον Κυριάκο Μητσοτάκη, εν μέσω της δικής του προεκλογικής αντιπαράθεσης που δεν πηγαίνει ιδιαίτερα καλά, δίνει δραματικό τόνο στις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, που είναι πιο κοντά από ποτέ σε μία πολεμική αναμέτρηση.

Έχει προηγηθεί η αποτυχημένη διαμεσολάβηση του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών που επισκέφθηκε Αθήνα και Άγκυρα για να προωθήσει τον απευθείας διάλογο αφού όμως πέσουν οι τόνοι, ρητορικοί και στρατιωτικοί, μεταξύ των δύο χωρών. Η προσπάθεια του Βερολίνου απέτυχε, όπως φάνηκε από τις δηλώσεις Τσαβούσογλου, που δήλωσε λίγο μετά τη συνάντησή του με τον Χέικο Μάας ότι «αν κάνετε τα λάθος βήματα, θα κάνουμε ότι χρειαστεί χωρίς να διστάσουμε. Και δεν θα είναι ατύχημα».

Πόσο ανοικτό είναι το ενδεχόμενο πολέμου;

Όλες οι κινήσεις της Άγκυρας και οι δηλώσεις δείχνουν ότι κινείται σε μία τροχιά κλιμάκωσης που έχει μέσα και το ενδεχόμενο πολέμου. Η τουρκική στρατηγική δεν αποβλέπει μόνο στον περιορισμό της ελληνικής υφαλοκρηπίδας ή της ΑΟΖ ή ακόμη και των χωρικών υδάτων, άλλωστε με τις εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα πολύ πιθανό σε μερικά χρόνια θα είναι οικονομικά ασύμφορα. Η Τουρκία επιδιώκει να γίνει περιφερειακή δύναμη και θέλει να κάνει την Ελλάδα δορυφόρο της. Είναι κάτι που πρώτα το πολιτικό σύστημα και στην συνέχεια η ελληνική κοινωνία με τακτική στρουθοκαμήλου αρνείται να δει και αναζητά συνεχώς προσχήματα για να μην το αντιμετωπίσει.

Εδώ και δεκαετίες η λέξη «πόλεμος» είναι απαγορευμένη στον δημόσιο διάλογο, κι ας είναι διαρκώς υπό απειλή η χώρα από έναν προκλητικό και πολεμοχαρή γείτονα. Λες και το σύστημα που διαχειρίζεται την κοινή γνώμη, ξορκίζοντας την έννοια του πολέμου από τον δημόσιο διάλογο και την αντίστοιχη προετοιμασία της κοινωνίας και των Ενόπλων Δυνάμεων, θα ξορκίσει και την πραγματική απειλή. Δυστυχώς η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με αυτό που προειδοποιούσε ο Παναγιώτης Κονδύλης από το 1990: «Η κάμψη της ελληνικής αντίστασης κάτω από την πίεση του υπέρτερου τουρκικού δυναμικού θα ονομάζεται, πολιτισμένη συμπεριφορά, υπέρβαση του εθνικισμού, εξευρωπαϊσμός».

Η Ελλάδα δέχεται πιέσεις από ΗΠΑ και Γερμανία ώστε να κάνει διάλογο με την Τουρκία 

Ήδη υπό την πίεση της Τουρκίας, η Ελλάδα υπέγραψε δύο Συμφωνίες με Ιταλία και Αίγυπτο που εκχωρεί κυριαρχικά δικαιώματα και συμφέροντα. Αυτός άλλωστε είναι ο λόγος που δεν το έκανε παλαιότερα. Άφησε εκτός της επέκτασης των χωρικών υδάτων της ακόμη και την Κρήτη, προς το Λιβυκό Πέλαγος, ενώ έχει αφήσει ανοικτή την οριοθέτηση ανατολικά του 28ου μεσημβρινού, τη μισή Ρόδο και έχει αναγνωρίσει την περιορισμένη επήρεια των νησιών. Παράλληλα δέχεται πιέσεις από τις ΗΠΑ και τη Γερμανική Ευρώπη να πάει σε έναν δίχως προϋποθέσεις διάλογο μόλις αποσυρθεί για μερικές ημέρες ο τουρκικός στόλος. Και το πιθανότερο είναι ότι θα το δεχθεί. Εν τέλει η ελληνική κοινωνία, και όχι μόνο το πολιτικό σύστημα μπροστά στο αφόρητο ψυχολογικό δίλημμα δορυφοροποίηση ή πόλεμος, επιλέγει τη δορυφοροποίηση.

Το συμπέρασμα δεν είναι κατ’ ανάγκη απαισιόδοξο, η Ελλάδα έχει περιθώρια αντίδρασης, από το να ενισχύσει μία συμμαχία στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο με τις χώρες που δεν θέλουν την Τουρκία επικυρίαρχο, Γαλλία, Ισραήλ, Αίγυπτο, Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, μέχρι να προετοιμαστεί στρατιωτικά. Μία σύγκρουση θα διαλύσει το ΝΑΤΟ και θα δημιουργήσει πραγματικά προβλήματα στις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ. Όλα αυτά είναι όπλα που διαθέτει η χώρα. Θα πρέπει όμως πρώτα να αποδεχθεί ότι ο πόλεμος είναι ένα ενδεχόμενο που όσο το αρνείται τόσο πλησιάζει με τους χειρότερους όρους.

Υ.Γ. Όπως έχει εξηγήσει ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Κωνσταντίνος Φλώρος εφόσον υπάρξει στρατιωτική σύγκρουση δεν θα είναι θερμό επεισόδιο περιορισμένης έκτασης αλλά γενικευμένος πόλεμος. Τουλάχιστον μέχρι να παρέμβουν οι καλοθελητές.