Ιανός Τυφώνας Κυκλώνας: Αυτές είναι οι διαφορές – Οι κατηγορίες και η ταξινόμησή τους

Κυκλώνας και τυφώνας, αν και οι μετεωρολογικοί όροι είναι συχνοί και οικείοι στα αυτιά των πολλών, λίγοι γνωρίζουν ποια είναι τα χαρακτηριστικά που τους διαφοροποιούν.

Όπως εξηγεί το BBC, «ουσιαστικά πρόκειται για το ίδιο φαινόμενο που αποκαλείται με διαφορετικές ονομασίες, αναλόγως τού πού εμφανίζεται». Συγκεκριμένα, με λίγα λόγια, οι κυκλώνες σχηματίζονται πάνω από Νότιο Ειρηνικό και Ινδικό Ωκεανό ενώ οι τυφώνας πάνω από τον Βορειοδυτικό Ειρηνικό.

Πού σχηματίζονται και πώς αποκαλούνται

Όπως διευκρινίζει το National Geographic, στον Ατλαντικό και το βόρειο Ειρηνικό, οι καταιγίδες αποκαλούνται τυφώνες (hurricanes). Στο βορειοδυτικό Ειρηνικό, τα ίδια ισχυρά φαινόμενα χαρακτηρίζονται «typhoons», τυφώνες δηλαδή, ενώ στο νοτιοανατολικό Ινδικό και το νοτιοδυτικό Ειρηνικό «σοβαροί τροπικοί κυκλώνες».

Στο βόρειο Ινδικό σχηματίζονται οι «σοβαρές κυκλωνικές καταιγίδες (severe cyclonic storms) ενώ στο νοτιοδυτικό Ινδικό απλώς τροπικοί κυκλώνες (tropical cyclones). Για να εμπίπτει στην κατηγορία του τυφώνα ή του κυκλώνα, οι άνεμοι μιας καταιγίδας πρέπει να πνέουν με ισχύ τουλάχιστον 119 χλμ/ώρα. Στην περίπτωση που η δύναμη του ανέμου ξεπερνά τα 179 χλμ/ώρα, τότε αναβαθμίζεται στην κατηγορία τού «έντονου τυφώνα» (intense hurricane). Αν πάλι, οι άνεμοι πνέουν με ένταση μεγαλύτερη των 241 χλμ/ώρα -όπως ο Usagi που έπληξε την Ιαπωνία το 2013 προκαλώντας δεκάδες θανάτους και χάος- τότε πρόκειται για υπέρ-τυφώνα (supertyphoon).

Διαφορετικές εποχές

Ενώ η εποχή των τυφώνων του Ατλαντικού εκδηλώνεται από την 1 Ιουνίου έως τις 30 Νοεμβρίου, άλλοι τυφώνες και κυκλώνες ακολουθούν διαφορετική χρονική τροχιά. Στον βορειοανατολικό Ειρηνικό η επίσημη εποχή των τυφώνων είναι από τις 15 Μαΐου έως τις 30 Νοεμβρίου. Στο βορειοδυτικό ειρηνικό οι τυφώνες είναι πιο κοινοί από τα τέλη Ιουνίου έως τον Δεκέμβρη ενώ ο βόρειος Ινδικός βιώνει κυκλώνες από τον Απρίλη έως τον Δεκέμβρη.

Τα ονόματα

Οι τροπικές αυτές καταιγίδες διαρκούν καιρό και «βαφτίζονται» ώστε να μπορούν να αναγνωριστούν γρήγορα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, στην πρώτη ισχυρή καταιγίδα του έτους θα δοθεί όνομα που αρχίζει από το Α, το πρώτο γράμμα της Αλφαβήτου, στον επόμενο ονομασία από Β και πάει λέγοντας. Οι απανταχού μετεωρολόγοι συναντώνται ώστε να αποφασίσουν τις ονομασίες των τυφώνων του επόμενου έτους. Ονομασίες τυφώνων που προκάλεσαν μεγάλες απώλειες, δεν χρησιμοποιούνται ξανά.

Το medicane

Το medicane (μεσογειακός κυκλώνας) είναι ένα σχετικά σπάνιο φαινόμενο, που εμφανίζεται μία ή δύο φορές τον χρόνο και πρόκειται για ισχυρό βαρομετρικό σύστημα με πολλά κοινά με τους τροπικούς κυκλώνες. Κύριο χαρακτηριστικό των medicanes, είναι οι θυελλώδεις άνεμοι που στροβιλίζονται γύρω από ένα «μάτι», συνοδευόμενοι από καταρρακτώδεις βροχές κοντά στο κέντρο του βαρομετρικού συστήματος και όχι στα θερμά και ψυχρά μέτωπα, όπως συνήθως συμβαίνει με τα κοινά βαρομετρικά χαμηλά της Μεσογείου. Σχηματίζονται κυρίως το φθινόπωρο ή νωρίς τον χειμώνα, πάνω από τα σχετικά θερμά νερά της Μεσογείου, σε συνδυασμό με τον ψυχρότερο υπερκείμενο αέρα και αντλούν ενέργεια από τη δραστηριότητα των καταιγίδων.