ΟΗΕ: Πρωτοκολλήθηκε το τουρκολιβυκό μνημόνιο – Η αντίδραση της Αθήνας

Ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη μια μαραθώνια συνεδρίαση στις Βρυξέλλες, όπου η Ελλάδα, η Κύπρος η Γαλλία και άλλες χώρες ζητούν  στο προσχέδιο της Συνόδου Κορυφής, να γίνει σαφές ότι αν συνεχίστει στην ανατολική Μεσόγειο η τουρκική προκλητικότητα θα τεθεί θέμα κυρώσεων, ο ΟΗΕ επέλεξε την ίδια στιγμή και ενω είχε καθυστερήσει  για μήνες από τον περασμένο Φεβρουάριο να προχβρήσει στην πρωτοκόληση του τουρκολιβυκού μνημονίου.

Η Τουρκία είχε επίσημα ζητήσει στις 27 Φεβρουαρίου από τον Γ.Γ. την πρωτοκόλληση της Συμφωνίας στον ΟΗΕ και την δημοσίευση της στις αρμόδιες εκδόσεις των Ηνωμένων Εθνών και πιο συγκεκριμένα  στον ιστότοπο του Τμήματος Ωκεάνιων Υποθέσεων και Δίκαιου της Θάλασσας καθώς και στην περιοδική έκδοση Law of the Sea Bulletin.

Στις 9 Ιουλίου υπήρξε κοινή διπλωματική νότα που επέδωσαν στο Γ.Γ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες οι μόνιμες αντιπροσωπείες του Μπαχρέιν, της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Ελλάδας και της Σαουδικής Αραβίας, στην οποία  παραθέτουν τους λόγους  που  δεν θα πρέπει να εγγραφεί στον κατάλογο με τις διεθνείς συνθήκες, το  Μνημόνιο  που υπέγραψαν στην Κωνσταντινούπολη,  στις 27 Νοεμβρίου 2019,  η κυβέρνηση της Τουρκίας και η «Κυβέρνηση Εθνικής Συνεννόησης» (GNA) της Λιβύης, για την οριοθέτηση θαλασσίων περιοχών δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο.

Παρά την πρωτοκόλληση του τουρκολιβυκου μνημονίου , ο ΟΗΕ δεν κρίνει το περιεχόμενο της και δεν σημαίνει ότι με τον τρόπο αυτό νομιμοποιούνται οι διεκδικήσεις των χωρών που την υποβάλλουν. Η Συμφωνία που πρωτοκολλείται δεσμεύει μόνο τα μέρη που την υπογράφουν και κανένα από τα μέρη δεν μπορεί να την επικαλεστεί  ενώπιον οργάνων του ΟΗΕ και των Διεθνών Δικαστηρίων.

H αντίδραση της Αθήνας

Οπως επισημαίνουν διπλωματικοί κύκλοι: «Μετά από 10 μήνες από την κατάθεσή του, πρωτοκολλήθηκε το παράνομο μνημόνιο οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ της Τουρκίας και της Κυβέρνησης της Τρίπολης στον ΟΗΕ. H πρωτοκόλληση και δημοσίευση των πάσης φύσεως συμφωνιών που κατατίθενται από τα κράτη στη Γραμματεία του ΟΗΕ αποτελεί τυπική και τεχνική διαδικασία. Η ενέργεια αυτή δεν προσδίδει νομιμότητα στα πρωτοκολλημένα κείμενα, ούτε σημαίνει την αναγνώριση του περιεχομένου από τα Ηνωμένα Έθνη.

Η εν λόγω «συμφωνία» είναι  παράνομη και άκυρη, συνήφθη με παράτυπο τρόπο και δεν κυρώθηκε, ως όφειλε, από τη λιβυκή Βουλή των Αντιπροσώπων, όπως φάνηκε και από την επιστολή του Προέδρου της τελευταίας προς τον ΓΓ του ΟΗΕ. Επίσης, η “συμφωνία” αυτή συνήφθη κατά παράβαση της Σύμβασης για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.

Ο παράνομος χαρακτήρας της έχει άλλωστε τονιστεί και καταγγελθεί από τη διεθνή κοινότητα».

Η καταδίκη του τουρκολιβυκου μνημονίου από την ΕΕ τον Δεκέμβριο του 2019

Υπενθυμίζεται ότι στην Σύνοδο Κορυφης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 13 Δεκεμβρίου 2019, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν καταδικάσει τη «συμφωνία» Τουρκίας-Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα, θεωρώντας ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

Το λεγόμενο μνημόνιο κατανόησης Άγκυρας-Τρίπολης “παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται προς το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να έχει νομικά δεσμευτικές συνέπειες για τρίτα κράτη”, τονιζόταν στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.