Ναγκόρνο Καραμπάχ: Για νέα εκεχειρία δεσμεύτηκαν Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν

Σε ακόμα μία εκεχειρία δεσμεύτηκαν οι δύο χώρες, για ανθρωπιστικούς λόγους, η οποία θα ισχύσει από αύριο Δευτέρα. Ωστόσο δεν υπάρχει ιδιαίτερη αισιοδοξία ότι αυτήν την φορά θα εφαρμοστεί η κατάπαυση του πυρός, καθώς οι προηγούμενες προσπάθειες που έγιναν μέσα στον μήνα δεν απέδωσαν καρπούς. Ήδη χθες κυκλοφορούσε βίντεο που έδειχνε εκτελέσεις Αρμένιων στρατιωτών, με το Αζερμπαϊτζάν να το αρνείται.

Την νέα εκεχειρία ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, έπειτα από διαπραγματεύσεις στην Ουάσιγκτον. Εξέδωσαν μάλιστα κοινή ανακοίνωση με τις ΗΠΑ.

Ο υφυπουργός Εξωτερικών Στίβεν Μπίγκαν συναντήθηκε χθες με τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, διευκρίνισε το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών σε ένα δελτίο τύπου που εξέδωσε. Μία ημέρα πριν, ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο είχε υποδεχθεί τους ομολόγους του από το Αζερμπαϊτζάν Τζεϊχούν Μπαϊράμοφ και στη συνέχει από την Αρμενία Ζόχραμπ Μνατσακανιάν, χωρίς ωστόσο να συναντηθούν και οι τρεις μαζί. «Η εκεχειρία για ανθρωπιστικούς λόγους θα τεθεί σε ισχύ στις 08.00 το πρωί (06.00 ώρα Ελλάδας) την 26η Οκτωβρίου», συμπληρώνεται.

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι δύο χώρες δεσμεύονται σε μια εκεχειρία. Η κοινή δήλωση υπογραμμίζει ότι οι δύο υπουργοί «επαναβεβαιώνουν τη δέσμευση των χωρών τους να εφαρμόσουν και να τηρήσουν την κατάπαυση του πυρός για ανθρωπιστικούς λόγους που συμφωνήθηκε στη Μόσχα τη 10η Οκτωβρίου και επιβεβαιώθηκε σε μια δήλωση που δημοσιεύτηκε στο Παρίσι τη 17η Οκτωβρίου». Όμως, η εκεχειρία δεν είχε τηρηθεί έως σήμερα.

Η κατάρρευση των δύο συμφωνιών για κατάπαυση του πυρός έχει μειώσει τις ελπίδες για άμεσο τέλος των εμπόλεμων συγκρούσεων στην περιοχή. Μάλιστα, λέγεται ότι αρκετές χιλιάδες άνθρωποι έχουν πεθάνει και οι βομβαρδισμοί έχουν σκοτώσει άμαχους τόσο στην Αρμενία όσο και στο Αζερμπαϊτζάν. Χθες κυκλοφόρησαν βίντεο που έδειχναν εκτελέσεις Αρμένιων στρατιωτών.

Τα επίμαχα βίντεο

Το πρώτο βίντεο δείχνει τους δύο Αρμένιους που κρατούνται αιχμάλωτοι. Κάποιος που μιλά ρωσικά με βαριά αζέρικη προφορά διατάζει τους άντρες να περπατήσουν προς τα εμπρός, να παραδώσουν τα όπλα τους και να σηκώσουν ψηλά τα χέρια τους. Ο ίδιος ακούγεται να μιλάει στους άλλους αζέρους στρατιώτες, λέγοντάς τους να μην χτυπήσουν τους αιχμαλώτους.

Ο νεότερος κρατούμενος βγάζει το κράνος και το τζάκετ του πριν σηκώσει τα χέρια του στον αέρα. Αν και ο μεγαλύτερος άνδρας φοράει τζάκετ με καμουφλάζ στρατιωτικού τύπου, δεν είναι σαφές αν είναι στρατιώτης. Σπρώχνεται στο έδαφος και φαίνεται να κλαίει από τον πόνο.

Σύμφωνα πάντα με το BBC, το πρώτο βίντεο διαδέχτηκε ένα δεύτερο που δείχνει την εκτέλεση των δύο ανδρών. Οι κρατούμενοι φαίνεται να έχουν τα χέρια τους δεμένα πίσω και να είναι ντυμένοι με τις σημαίες της Αρμενίας και της μη αναγνωρισμένης δημοκρατίας του Ναγκόρνο – Καραμπάχ. Κάθονται σε ένα μικρό πεζούλι και κινούνται ελαφρώς. Τότε, κάποιος δίνει το φρικιαστικό παράγγελμα «Στοχεύστε στα κεφάλια τους». Ακολουθούν βολές κατά ριπάς και οι κρατούμενοι πέφτουν στο έδαφος.

Η γνησιότητα των βίντεο

Το βρετανικό δίκτυο επιβεβαίωσε ότι το άτομο που δίνει εντολές και στα δύο βίντεο έχει μητρική γλώσσα τα αζέρικα και μάλιστα έχει τοπική προφορά. Οι κρατούμενοι από το πρώτο βίντεο φαίνεται επίσης να είναι οι ίδιοι άντρες που εκτελούνται στο δεύτερο, καθώς φορούν τα ίδια ρούχα.

Το υπουργείο Αμυνας του Αζερμπαϊτζάν αρνήθηκε ότι αυτά ήταν στρατεύματά τους και χαρακτήρισε τα βίντεο πρόκληση. Μάλιστα, τα κλιπ διαγράφηκαν λίγο αργότερα. Την επόμενη μέρα, ο γενικός εισαγγελέας του Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε ότι έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα βίντεο ήταν πλαστά.

Το BBC έχει μελετήσει τα βίντεο και επιβεβαίωσε ότι έχουν καταγραφεί στο Χαντρούτ, μια πόλη στο νότιο Ναγκόρνο-Καραμπάχ που δοκιμάζεται από σφοδρές μάχες. Είναι πιθανό τα βίντεο να έχουν εγγραφεί κάποια στιγμή μεταξύ 9-15 Οκτωβρίου. Το Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε ότι το Χαντρούτ κατελήφθη στις 9 Οκτωβρίου, αν και αργότερα προέκυψε ότι, ενώ είχαν πάρει κάποια στρατηγικά σημεία γύρω από την πόλη, οι μάχες για τον έλεγχο της πόλης συνεχίστηκαν τουλάχιστον έως τις 12 Οκτωβρίου. Όπως αναφέρει η ίδια πηγή, τα κράνη και τα τουφέκια που φαίνονται να κρατούν οι στρατιώτες ταιριάζουν με εκείνα που χρησιμοποιούνται τουλάχιστον σε ορισμένες περιπτώσεις από στρατιώτες του Αζερμπαϊτζάν.

Στο Αζερμπαϊτζάν αμφισβητούν την αυθεντικότητα των βίντεο, επισημαίνοντας την φαινομενική έλλειψη αίματος μετά τους πυροβολισμούς, ωστόσο στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες που μίλησαν στο BBC λένε ότι το βίντεο φαίνεται γνήσιο.

«Το Χόλιγουντ δείχνει μια κακή αντανάκλαση του πώς μοιάζουν οι πληγές από τους πυροβολισμούς» επισήμανε γλαφυρά ο Ρομπ Λι, στρατιωτικός εμπειρογνώμονας από το Τμήμα Πολεμικών Σπουδών στο King’s College London. «Πρόκειται για πραγματικές σφαίρες, πρόκειται για πραγματική δολοφονία. Αυτό είναι γνήσιο και δεν βλέπω κανένα λόγο να υποθέσω ότι είναι σκηνοθετημένο» συμπλήρωσε βρετανός πρώην αξιωματικός μυστικών υπηρεσιών.