Έρευνα κορωνοϊός: Πως αντιμετώπισαν τα δύο lockdown οι Έλληνες – Τι πιστεύουν για το εμβόλιο

Η συμπεριφορά των Ελλήνων στο δεύτερο locdown συγκριτικά με το πρώτο, η αποψή τους για το εμβόλιο και η εμπιστοσύνη τους στην ενημέρωση είναι μερικά από τα ζητήματα που εξετάζει η έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Περισσότεροι από 3.500 πολίτες συμμετείχαν στην νέα έρευνα, απαντώντας στις ερωτήσεις των ερευνητών.

«Οι περιορισμοί στις μετακινήσεις των πολιτών και στη λειτουργία των καταστημάτων είχαν αυτή τη φορά ως αποτέλεσμα στάσεις και συμπεριφορές των πολιτών διαφοροποιημένες σε σχέση με την άνοιξη του 2020», εξηγεί στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ η δρ. Μαρίνα Ψιλούτσικου, Μέλος ΕΔΙΠ Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, υπεύθυνη για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της έρευνας.

Στόχος της έρευνας είναι να «διερευνηθούν οι κύριες διαφοροποιήσεις ανάμεσα στο πρώτο και στο δεύτερο lockdown, η συνέπεια των πολιτών απέναντι στα μέτρα, τα συναισθήματά τους, να εξακριβωθεί ο βαθμός ενημέρωσής τους και η εμπιστοσύνη τους προς τους εμπλεκόμενους φορείς» αλλά και να περιγράφει η «γενική καταναλωτική συμπεριφορά στην ιδιαίτερη αυτή συνθήκη μετά και την εμπειρία του πρώτου lockdown», εξηγεί η ερευνήτρια.

Ένα από τα βασικά ερωτήματα είναι το εάν υπήρξαν αλλαγές στην κοινωνία που παγιώθηκαν μέσα στο lockdown, όπως για παράδειγμα οι online αγορές προϊόντων.

Τήρηση των μέτρων – Φτάνει με την ενημέρωση

Οι περισσότεροι ερωτηθέντες δηλώνουν ότι συμμορφώνονται με τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί για την πανδημία με το με το 68% να κρατά αποστάσεις, το 86% να φορά μάσκα και το 90% να στέλνει SMS, ενώ «το 58% των Ελλήνων βγαίνει από το σπίτι όταν αυτό είναι απαραίτητο.

Η κ. Ψιλούτσικου προσθέτει πως «οι γυναίκες δείχνουν λίγο μεγαλύτερη συνέπεια ενώ σημαντικά πιο συνεπείς είναι οι ερωτηθέντες μεγαλύτερης ηλικίας». Όσο για το… απαραίτητο πλέον αξεσουάρ υγείας, το 63% των Ελλήνων επιλέγουν υφασμάτινη μάσκα κι ένας στους τρεις τη μιας χρήσης, μη χειρουργική, έκδοση.

Μειωμένη η εμπιστοσύνη στην Κυβέρνηση

Μειωμένη είναι η διάθεση για ενημέρωση για την Covid-19 σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2020 όπως και η εμπιστοσύνη. «Λιγότεροι από τους μισούς (ποσοστό 38%) ενημερώνονται καθημερινά, ενώ σχεδόν ένας στους δέκα δεν ενημερώνεται καθόλου», σημειώνει η κ. Ψιλούτσικου. Μικρότερο είναι και το ποσοστό που εμπιστεύονται τους εμπλεκόμενους φορείς, χωρίς διαφοροποίηση μεταξύ των φύλων ή του τόπου κατοικίας. Τη μεγαλύτερη πτώση εμφανίζει η εμπιστοσύνη προς την πολιτεία με ποσοστό 39% έναντι 57% τον Απρίλιο 2020 ενώ αμετάβλητο είναι το ποσοστό όσον εμπιστεύονται… τον εαυτό τους: οι 85 στους 100 Έλληνες δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης πάνω από όλα στη δική τους αντίληψη.

Πιο θετικές οι γυναίκες στον εμβολιασμό

Με τις εξελίξεις στο θέμα να καλπάζουν, σύμφωνα με την συγκεκριμένη έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών το 63% των Ελλήνων θεωρούν πιθανό να είναι διαθέσιμο το εμβόλιο στο πρώτο εξάμηνο του 2021 «ενώ το 42% των πολιτών προτίθεται να εμβολιαστεί».

Το εμβόλιο και τον εμβολιασμό «βλέπουν πιο θετικά οι γυναίκες και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία», εξηγεί η κ Ψιλούτσικου, ενώ μια δυνατότητα να παρέχεται επιλογή μεταξύ εμβολίων διαφορετικών εταιρειών «θα λειτουργήσει ενθαρρυντικά για όσους ήδη είναι θετικά διακείμενοι προς αυτό, ανασταλτικά για όσους έχουν ήδη επιφυλάξεις», αναλύει η υπεύθυνη της έρευνας.

«Ο φόβος για παρενέργειες και η αμφιβολία για την αποτελεσματικότητά του είναι οι βασικοί λόγοι δισταγμού απέναντι στον εμβολιασμό. Πάντως, ένας στους τρεις στον πληθυσμό πιστεύει ότι το εμβόλιο θα πρέπει να είναι υποχρεωτικό για όλους», προσθέτει.

Ακυρώνουν εξετάσεις

Σε ό,τι αφορά την προσωπική τους υγεία τέλος, τουλάχιστον ένας στους τέσσερις έχουν διαφοροποιήσει τη συμπεριφορά τους λόγω covid-19. Έτσι οι Έλληνες μέσα στα lockdown έχουν ακυρώσει ή αναβάλλει εξετάσεις (25%), θεραπείες (11%) και επισκέψεις στον οδοντίατρο (26%), αποφεύγουν να επισκεφθούν γιατρό για ήπια συμπτώματα (22%) κι έχουν ξεκινήσει ή αυξήσει την κατανάλωση βιταμινών (23%). Σημειωτέον την συμπεριφορά τους στα παραπάνω έχουν αλλάξει λίγο περισσότερο οι γυναίκες όπως και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία…

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ακτινογραφία της τελευταίας… “απόδρασης” πριν τον 2ο εγκλεισμό που ήταν μαζική: «Τουλάχιστον ένας στους δύο βγήκαν την ημέρα πριν το lockdown στην περιοχή τους, είτε για ψώνια είτε για να δουν φίλους και συγγενείς. Ένας στους δύο (56%) δήλωσαν πως “είχαν ανάγκη να βγουν” ενώ ένας στους τρεις (36%) πως “ήταν απαραίτητο να κάνουν κάποιες αγορές” ενώ μόλις το 15% θεωρούσαν πως ήταν πιθανό να μεταδώσουν ή να κολλήσουν τον ιό εκείνη την ημέρα», σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας.

Οι «online» αγορές

Το “online” έχει έρθει για να μείνει αφού κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown το 42% των Ελλήνων δοκίμασαν τηλεδιασκέψεις, το 33% αγορές από εμπορικά καταστήματα, το 14% συναλλαγές με το Δημόσιο ενώ 13 στους 100 προχώρησαν σε διαδικτυακές αγορές από super market. «Περισσότεροι από τους μισούς σκοπεύουν μάλιστα να συνεχίσουν κάποια ή κάποιες από αυτές τις δραστηριότητες και μετά το τέλος του lockdown», εξηγεί η υπεύθυνη για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της έρευνας.

«Ένας στους δύο εξοικειώθηκαν με online αγορές/δραστηριότητες και τις βρίσκουν πιο εύκολες, πιο γρήγορες και πιο χρήσιμες. Το 25% νιώθουν πιο άνετα, το 19% τις θεωρούν πιο αξιόπιστες και το 16% πιο διασκεδαστικές σε σχέση με τη γνώμη που είχαν πριν το lockdown ενώ ένας στους τρεις (37%) προτίθενται να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία click away, εάν αυτή προσφερθεί», προσθέτει η κ Ψιλούτσικου.

«Πάμε Black Friday 2020;»

Κι όμως τελικά δεν ‘ξέσπασαν’ στις ηλεκτρονικές αγορές οι Έλληνες κατά τη διάρκεια της ξενόφερτης «αλλά ‘καθεστώς’ πλέον» εκπτωτικής ημέρας. Συγκεκριμένα οι πολίτες πραγματοποίησαν αγορές στη Black Friday 2020 σε ποσοστό 36% -34,3% το 2019- ενώ η μέση δαπάνη ήταν επίσης ελαφρώς αυξημένη, στα 229 € από τα 216€ της περασμένης χρονιάς.

Περισσότερο φαν των… gadget οι γυναίκες και… σπιτόγατοι οι άνδρες το 2020. Οι γυναίκες ξόδεψαν φέτος 196€, σταθερά λιγότερα σε σχέση με τους άνδρες, η μέση δαπάνη των οποίων ανήλθε σε 280€. Σε ό,τι αφορά το είδος των αγορών, «οι γυναίκες προτίμησαν ρούχα και παπούτσια (69%), καλλυντικά και είδη προσωπικής περιποίησης (39%) ενώ οι άνδρες ηλεκτρονικά (48%), ρούχα και παπούτσια (47%)» εξηγεί η κ Ψιλούτσικου. Εντυπωσιακή είναι και «η αύξηση των αγορών σε ηλεκτρονικά για τις γυναίκες με 30% έναντι 14% το 2019 και σε είδη σπιτιού για τους άνδρες με 19% έναντι 7% το 2019», προσθέτει.