Χριστούγεννα στη Ρούμελη: Οι παραδοσιακές συνταγές της περιοχής

Τι κι αν είναι αυστηροί οι περιορισμοί λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού; Στη Ρούμελη τα ήθη και έθιμα, οι συνήθειες και κυρίως τα εδέσματα δεν μπορούν να περιοριστούν με το χριστουγεννιάτικο τραπέζι να είναι γεμάτο με χοιρινά, λουκάνικα αλλά και άλλους μεζέδες.

Πρόκειται για παραδόσεις που ξεκινούν από τον πιο απλό τρόπο και φτάνουν μέχρι το πάντρεμα της φωτιάς. «Τσιγαρίθρες», λουκάνικα, «μπουμπάρια», «χριστόψωμα», «βασιλόψωμα», «βασιλοκουλούρες», μπακλαβάδες. Οι κουζίνες των νοικοκυριών σε πόλεις και χωριά δίνουν ένα ξεχωριστό άρωμα στο χριστουγεννιάτικο κλίμα που απλώνεται από άκρη σε άκρη σε ολόκληρη τη Στερεά Ελλάδα.

Οι παραδοσιακές συνταγές για φαγητά και εδέσματα «ξεσκονίζονται» από τις νέες γενιές. Ανάμεσα στις «σύγχρονες εκδόσεις», η αναζήτηση για παραδοσιακά εδέσματα ή ακόμη για έθιμα που είναι συνδεδεμένα με τις παραδόσεις που έχουν βαθιές ρίζες στον χρόνο και που συνδυάζονται με τη γέννηση του Χριστού, είναι συνεχώς αυξανόμενη.

Η χοιροσφαγή

Στα ορεινά χωριά της δυτικής Φθιώτιδας είναι απίθανο να μην συναντήσουμε τουλάχιστον ένα χοίρο σε κάθε σπίτι. Η προετοιμασία για τη σφαγή τους ξεκινά πολύ νωρίς αφού οι νοικοκυρές είναι υποχρεωμένες να βρουν πλέον γανωματή για να γανώσουν τα οικιακά σκεύη που είναι αναγκαία για τη διαδικασία. Τώρα όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά αν καιπαραμένει ολόκληρη τελετουργία αφού είναι απαραίτητο να υπάρχει φωτιά, κάρβουνο και λιβάνι.

Οι τσιγαρίθρες

Είναι μια παλιά ιεροτελεστία για να διαχωρίσουν το λίπος του χοιρινού από το κρέας. Κόβονται κομμάτια λίπους από τα πιο «παστωμένα» τμήματα του χοιρινού κυρίως στην κοιλιακή χώρα, τα οποία έχουν και λίγο κρέας. Το τοποθετούν στο καζάνι με πολλή φωτιά και αρχίζει να βράζει και έτσι βγάζουν το λίπος το οποίο παλιά το αποθήκευαν για την υπόλοιπη χρονιά.

Η πηχτή

Είναι ένας μεζές που μπορεί να κρατήσει καιρό και να συντροφεύει το κρασί και το τσίπουρο τις κρύες νύχτες του χειμώνα. Είναι παστό χοιρινό κρέας από το κεφάλι συνήθως του ζώου, με αλάτι και πράσο.

Τα μπουμπάρια

Είτε με ρύζι είτε με μπλουγούρι (πλιγούρι) τα μπουμπάρια είναι είδος που δεν λείπει από το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Το παχύ έντερο του χοιρινού, τα εντόσθια και τα λίπη τους και μαζί λίγος κιμάς χοιρινός χοντροκομμένος, πράσο και ρύζι είναι τα βασικά υλικά. Με όλα αυτά γεμίζουν το χοιρινό έντερο και στη συνέχεια τα ψήνουν. Από περιοχή σε περιοχή προσθέτουν και αφαιρούν υλικά καθώς το έθιμο κρατά από την τουρκοκρατία.

Ο πασπαλάς

Είναι το κρέας από την κοιλιά του χοιρινού και πρέπει να έχει αρκετό πάχος. Το κόβουμε σε κομμάτια όχι πολύ μεγάλα άλλα ούτε πολύ μικρά, το βάζουμε σε μια λεκάνη και ρίχνουμε αλάτι χοντρό, το αφήνουμε για τέσσερις με πέντε ημέρες και το τουμπάρουμε κάθε τόσο να πάρει καλά το αλάτι και να σφίξει το κρέας για να μη μας χαλάσει. Μετά το απαραίτητο χρονικό διάστημα, το ξεπλένουμε να φύγει το πολύ αλάτι και το βάζουμε σε μια κατσαρόλα και το βράζουμε, όταν κρυώσει το κρέας το βάζουμε σε ένα τάπερ και ρίχνουμε από το ζουμί που έβρασε για να πήξει. Είναι ένας πολύ ωραίος μεζές που μπορούμε να τον φάμε σκέτο με ψητό ψωμί, μπορούμε να το κόψουμε σε πιο μικρά κομμάτια και να το τηγανίσουμε, να το κάνουμε ομελέτα, με πατάτες ή με τυρί τηγανητό.