Ποια μάσκα προστατεύει καλύτερα – Οι διαφορές ανάμεσα στην υφασμάτινη και χειρουργική

Από την αρχή της πανδημίας οι περισσότερες χώρες του κόσμου έκαναν υποχρεωτική τη χρήση μάσκας στους δημόσιους χώρους και στα ΜΜΜ. Και στη Γερμανία οι άνθρωποι είναι υποχρεωμένοι να φορούν μάσκα στο δρόμο, στα καταστήματα, στο λεωφορείο, στο μετρό ή στο ταξί.

Η Βαυαρία, πρώτη ανάμεσα στα γερμανικά κρατίδια προέκρινε τη χρήση της ιατρικής μάσκας FFP2. Τώρα θα ακολουθήσουν και άλλα κρατίδια και η συζήτηση περιστρέφεται στο εάν θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν στους εξωτερικούς χώρους οι λεγόμενες χειρουργικές μάσκες ή οι επίσης ιατρικές FFP2. Οι χειρουργικές μάσκες, όπως λέει και το όνομά τους χρησιμοποιούνταν από γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό στα χειρουργεία. Σήμερα τις βλέπουμε παντού. Εάν αυτός που βήξει ή φταρνιστεί φοράει τη μάσκα, τότε η πλειονότητα των σταγονιδίων μένει μέσα στη μάσκα. Αυτό βέβαια συμβαίνει εφόσον η μάσκα αλλάζεται συχνά. Στην εποχή του κορωνοϊού όμως γιατροί και νοσηλευτές προτίμησαν να φοράνε πιο ενισχυμένες μάσκες.

Οι ενισχυμένες μάσκες

Οι μάσκες FFP1 για παράδειγμα είναι πιο ενισχυμένες αλλά δεν προσφέρουν την κατάλληλη προστασία από τους ιούς. Προορίζονται περισσότερο για τεχνίτες που θέλουν να προστατευθούν από τη σκόνη, όπως για παράδειγμα οι ξυλουργοί ή οι οικοδόμοι. Οι μάσκες FFP2 χρησιμοποιούνται περισσότερο στα γηροκομεία και στα νοσοκομεία. Προσφέρουν σημαντική ασφάλεια στην προστασία από τους ιούς, ωστόσο δεν πρέπει να τις φοράει κανείς όταν έρχεται σε επαφή με ασθενείς με κορωνοϊό και υψηλό επιδημιολογικό φορτίο.

Μόνο οι μάσκες FFP3 προσφέρουν την ανώτατη δυνατή προστασία από αεροσωματίδια, ιούς, βακτήρια και για το λόγο αυτό προτιμούνται από γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό όταν έρχονται σε επαφή με ασθενείς με υψηλό ιικό φορτίο. Από μόνες τους φυσικά δεν αρκούν και θα πρέπει αυτοί που τις φορούν να τηρούν και άλλα μέτρα όπως για παράδειγμα αυστηρά μέτρα καθαριότητας, ειδικά προστατευτικά γυαλιά, γάντια, ποδονάρια και ειδικές προστατευτικές ποδιές. Αυτές τις μάσκες τις φοράνε για παράδειγμα στα τμήματα καραντίνας.

Δεν μπορεί να ελεγχθεί η σωστή χρήση

Οι μάσκες FFP2 που προκρίνονται ως αποτελεσματικότερες είναι όμως μόνο υπό την προυπόθεση ότι κάποιος θα τη φοράει σωστά. Οι μάσκες αυτές έχουν στην πραγματικότητα προβλεφθεί να τις φοράει κανείς μόνο μια φορά και μετά να τις πετάει. Λόγω όμως της πανδημίας και των έκτακτων καταστάσεων μπορεί κανείς να τις βάλει στο φούρνο στους 80 βαθμούς Κελσίου για μισή ώρα και να τις επαναχρησιμοποιήσει.

Επειδή όμως οι άνθρωποι αποκλείεται κάθε φορά που μπαίνουν στο λεωφορείο, το μετρό ή πάνε για ψώνια να αγοράζουν μια τέτοια μάσκα, η οποία είναι και ακριβή, πιστεύεται ότι ο κόσμος θα την επαναχρησιμοποιεί. Πιθανώς όχι σωστά και επίσης είναι πιθανόν να φοράνε την ίδια μάσκα για εβδομάδες ή για μήνες. Κάποια ακόμα προβλήματα που προκύπτουν για τους εργαζομένους σε σουπερμάρκετ ή ελεγκτές στα τρένα είναι ότι θα πρέπει να φοράνε τη μάσκα για πολλές ώρες. Σύμφωνα όμως με τους κανόνες που ισχύουν στη Γερμανία για την προστασία των εργαζομένων, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να φοράνε τη μάσκα μόνο για 75 λεπτά συνεχόμενα. Μετά θα πρέπει να κάνουν μια διακοπή 30 λεπτών.

Εργαζόμενοι που έχουν αναπνευστικά ή άλλα προβλήματα που επιβάλλουν τη μη χρήση μάσκας εξαιρούνται φυσικά από το γενικό κανόνα που ισχύει αυτό το διάστημα για την υποχρεωτική χρήση μάσκας. Όπως και να έχουν τα πράγματα, η τήρηση των αποστάσεων, το συχνό πλύσιμο των χεριών και η σωστή χρήση μάσκας είναι ένας ασφαλής τρόπος για να προστατευθούμε από τον κορωνοϊό.

Ποιες μάσκες προστατεύουν καλύτερα

Οι υφασμάτινες μάσκες εξακολουθούν να είναι το ίδιο αποτελεσματικές, ακόμη και απέναντι στα νέα παραλλαγμένα στελέχη του νέου κορωνϊού, καθώς ο τρόπος μετάδοσης του ιού είναι ο ίδιος, ανακοίνωσε χθες Παρασκευή το βράδυ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος δεν προβλέπει να προβεί σε αλλαγή των συστάσεών του.

«Οι υφασμάτινες μάσκες, οι μη χειρουργικές, μπορούν να χρησιμοποιούνται από όλους τους ανθρώπους ηλικίας κάτω των 60 ετών που δεν έχουν ιδιαίτερα προβλήματα υγείας», υπογραμμίζει η υπεύθυνη του ΠΟΥ για την διαχείριση της πανδημίας της COVID-19 Μαρία Φαν Κερκχόβε. «Στις ζώνες στις οποίες κυκλοφορεί ο ιός, οι μάσκες πρέπει να φοριούνται όταν οι άνθρωποι συνωστίζονται και καθίσταται αδύνατο να τηρηθεί απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου του ενός από τον άλλο, όπως και σε δωμάτια με καθόλου ή λίγο εξαερισμό», πρόσθεσε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.

Η Γερμανία και η Αυστρία μόλις αξίωσαν τη χρήση ιατρικών μασκών (χειρουργικές ή FFP2) στα εμπορικά καταστήματα και τα μέσα μεταφορών

Η γαλλική κυβέρνηση ζήτησε από την πλευρά της να μην χρησιμοποιούνται πλέον κάποιες υφασμάτινες μάσκες, όπως αυτές που φτιάχνονται στο σπίτι, οι οποίες κρίνεται ότι δεν φιλτράρουν επαρκώς τον αέρα, μετά την εμφάνιση νέων παραλλαγμένων στελεχών του κοροναϊού που είναι πιο μεταδοτικά. «Οι χώρες είναι ελεύθερες να λάβουν τα μέτρα που κρίνουν απαραίτητα», συνέχισε η Μαρία Φαν Κερκχόβε. Ωστόσο ακόμη και με παραλλαγμένα στελέχη του νέου κοροναϊού που μπορεί να είναι πιο μεταδοτικά «δεν έχουμε καμία ένδειξη που να αφήνει να εννοηθεί ότι ο τρόπος μετάδοσης άλλαξε», σημείωσε η αξιωματούχος του ΠΟΥ για την διαχείριση της πανδημίας. Γι’αυτό, συνέχισε, όσον αφορά τις ισχύουσες συστάσεις, «δεν έχουμε την πρόθεση να τις αλλάξουμε σε αυτό το στάδιο».

Βασιλακόπουλος: Οι ιατρικές μάσκες οι πιο ασφαλείς

Ο Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, διευθυντής πνευμονολογίας και εντατικής θεραπείας του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου, διευκρίνισε ποιες μάσκες πρέπει να επιλέγουν οι πολίτες για να είναι πλήρως προστατευμένοι.«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι ιατρικές μάσκες, αυτές που έχουν φτιαχτεί για να προστατεύουν τον ασθενή από τον γιατρό και το αντίστροφο, είναι οι καταλληλότερες δυνατές», υπογράμμισε αρχικά ο κ. Βασιλακόπουλος, ερωτηθείς για το ποιες μάσκες πρέπει να χρησιμοποιούμε κατά της νέας μετάλλαξης του κορωνοϊού.

Εν συνεχεία διευκρίνισε, μιλώντας στο Mega, ότι υπάρχουν μάσκες «υψηλής προστασίας» που προτιμούν και πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες που έχουν τα χαρακτηριστικά FFP2 ή FFP3 ή ΚΝ95 και ΚΝ99 και «κρατούν το 95-99% των μικρών σωματιδίων». Επίσης, όπως είπε, υπάρχουν οι χειρουργικές μάσκες που συγκρατούν το 50% και υπάρχουν και οι υφασμάτινες που όταν είναι στεγνές συγκρατούν μικρότερο ποσοστό, αλλά πάλι συγκρατούν.

«Είναι άλλο πράγμα η υφασμάτινη που αποτελείται από ένα ύφασμα μόνο και αν νοτίσει χάνει την αποτελεσματικότητά της κι άλλο η υφασμάτινη μάσκα που αποτελείται από τρία στρώματα διαφορετικά υφάσματα το καθένα, ώστε να έχουν διαφορετικές ιδιότητες που είναι πιο αποτελεσματική. Αν έχω τη δυνατότητα να αγοράζω χειρουργικές ή ακόμα καλύτερα μάσκες υψηλής προστασίας ακόμα καλύτερα», σημείωσε.

Σε αντίθετη περίπτωση προέτρεψε οι πολίτες να έχουν 3-4 υφασμάτινες μάσκες να τις πλένουν και όταν νοτίζουν να αντικαθίστανται. Παρακάλεσε μάλιστα να μην αγοράζουμε μάσκες με βαλβίδα. «Κανείς δεν πρέπει να χρησιμοποιεί αυτές τις μάσκες στον κορωνοϊό, είναι μάσκες επαγγελματικές για την σκόνη». Διευκρίνισε δε ότι πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός ο κόσμος στον τρόπο που χρησιμοποιεί τις μάσκες μιας χρήσης.

Χειρουργικές μάσκες προτείνουν Γαλλία – Γερμανία

Ο κορωνοϊός «σαρώνει» την Ευρώπη και οι χώρες βρίσκονται σε συναγερμό, αυστηροποιώντας τους κανόνες τους ενώ βρισκόμαστε στην καρδιά του καλοκαιριού. Η Γερμανία την Τρίτη το βράδυ καθιστούσε υποχρεωτικό για τα άτομα που μπαίνουν στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς ή πηγαίνουν στα σούπερ μάρκετ να φορούν μάσκες ιατρικού στιλ: είτε N95, την αντίστοιχη κινεζική ή ευρωπαϊκή KN95 ή FFP2, ή χειρουργική μάσκα.

Είχαν προηγηθεί οι αυστηρότεροι κανονισμοί της Βαυαρίας αυτήν την εβδομάδα, η οποία απαίτησε μάσκες αντίστοιχες των N95 στα καταστήματα και στις δημόσιες συγκοινωνίες. Η Αυστρία θα εισάγει τα ίδια μέτρα από τη Δευτέρα. Η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ανέφερε ότι η νέα μετάλλαξη που οδήγησε σε αυτή την «τεράστια αύξηση» στις λοιμώξεις στη Βρετανία και την Ιρλανδία είναι ο λόγος πίσω από τη θέσπιση των αυστηρότερων μέτρων για τις μάσκες. Η Ανγκελα Μέρκελ είπε ότι προς το παρόν η μετάλλαξη αυτή δεν είναι το κυρίαρχο στέλεχος του κορωνοϊού στη Γερμανία.

«Υπάρχει ακόμα χρόνος να συγκρατήσουμε τον κίνδυνο», είπε η Μέρκελ. «Άρα, το θέμα είναι η πρόληψη». Έκκληση να μην χρησιμοποιούν πλέον υφασμάτινες μάσκες απεύθυνε στους πολίτες ο υπουργός Υγείας Ολιβιέ Βεράν. Ο Daniel Camus, του Ινστιτούτου Παστέρ στη Λιλ και μέλος του συμβουλίου, δήλωσε στο γαλλικό ραδιόφωνο την Τετάρτη: «Οι μάσκες κατηγορίας 2 ή υφασμάτινες μάσκες φιλτράρουν μόνο το 70%, ενώ οι μάσκες κατηγορίας 1, όπως οι χειρουργικές μάσκες, μπορούν να φτάσουν το 95% εάν φορεθούν σωστά. Καθώς η μετάλλαξη μεταδίδεται πιο εύκολα, είναι λογικό να χρησιμοποιείτε μάσκες με την υψηλότερη ισχύ φιλτραρίσματος. Δεν αμφισβητούμε τις μάσκες που χρησιμοποιούνται μέχρι τώρα, αλλά καθώς δεν έχουμε νέα όπλα ενάντια στα νέα στελέχη, το μόνο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να βελτιώσουμε τα όπλα που έχουμε ήδη».

Τι δείχνουν οι μελέτες

Όπως αναφέρει η «Wall Street Journal», μια σειρά επιστημονικών στοιχείων δείχνουν ότι, γενικά, η χρήση μάσκας μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Μία μελέτη που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «Lancet» τον Ιούνιο συνέκρινε τα ποσοστά μετάδοσης σε 16 χώρες και διαπίστωσε ότι «τόσο οι μάσκες N95 όσο και οι χειρουργικές μάσκες προστατεύουν καλύτερα σε σύγκριση με τις μάσκες μίας στρώσης».

Άλλη έρευνα, από το Πανεπιστήμιο Duke τον Αύγουστο, συνέκρινε την αποτελεσματικότητα διαφορετικών καλυμμάτων προσώπου και διαπίστωσε ότι οι μάσκες N95 ήταν οι πιο αποτελεσματικές. Οι απλές χειρουργικές μάσκες είναι περίπου τρεις φορές πιο αποτελεσματικές από τις υφασμάτινες μάσκες στην πρόληψη της εξάπλωσης των σταγονιδίων του ιού, σύμφωνα με μια μελέτη του 2013.