Έφη Αχτσιόγλου: Η αντιμετώπιση των χρεών της πανδημίας δεν είναι χατίρι

Συνέντευξη της Έφης Αχτσιόγλου, βουλευτή Επικρατείας και τομεάρχη Οικονομικών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, στη “Realnews”. Τι θα περιλαμβάνει η ρύθμιση χρεών των μικρομεσαίων που ετοιμάζει ο ΣΥΡΙΖΑ και τι προτείνετε για παλαιότερες οφειλές και χρέη προς τις τράπεζες;

Το πρόβλημα των χρεών της πανδημίας έχει καταστεί τόσο εκρηκτικό, που, αν δεν αντιμετωπιστεί ριζικά, υπονομεύει οποιαδήποτε δυναμική για ανάπτυξη. Η αντιμετώπιση των χρεών δεν είναι χατίρι, αλλά προϋπόθεση βιωσιμότητας για τη συντριπτική μερίδα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Τα βήματα που πρέπει να γίνουν: Κατ’ αρχάς, το σύνολο της επιστρεπτέας προκαταβολής θα πρέπει να μετατραπεί σε μη επιστρεπτέα. Εξάλλου, σειρά ευρωπαϊκών χωρών, ιδίως στη δεύτερη φάση της πανδημίας, προχώρησε σε απευθείας επιχορηγήσεις στις επιχειρήσεις για να μείνουν ζωντανές.

Δεύτερον, είναι αναγκαία η ρύθμιση των χρεών προς το Δημόσιο με «κούρεμα» βασικής οφειλής. Το μοντέλο που προτείνουμε είναι αυτό που εφαρμόσαμε με τις 120 δόσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία, όπου και εκεί υπήρξε «κούρεμα» μεσοσταθμικά κατά 65%.Εκείνο το σχήμα ανακούφισε σημαντικά τους πολίτες, χωρίς να δημιουργήσει πρόβλημα στα δημόσια ταμεία. Παράλληλα, εισηγούμαστε ένα σταθερό πλαίσιο ρύθμισης των χρεών προς τις τράπεζες με δεσμευτικότητες και για αυτές, ώστε να αντιμετωπιστεί ο τεράστιος όγκος των παγωμένων δανείων, ύψους σχεδόν 30 δισ. Δυστυχώς, με τον πτωχευτικό κώδικα που πρόσφατα ψήφισε η Ν.Δ., οι τράπεζες δεν δεσμεύονται σε τίποτα, ενώ επικρέμαται μια γενική και οριζόντια απειλή πτώχευσης και δήμευσης περιουσιών για τους πολίτες που οφείλουν. Παράλληλα, οι πρόσφατες ανακοινώσεις του κ. Σκυλακάκη, ότι αποκλείει το «κούρεμα» γιατί είναι άδικο και «ξεπερασμένο», επιβεβαιώνουν ότι η συγκεκριμένη κυβέρνηση κουβαλά τόση ιδεοληψία, που καταντά κοινωνικά και οικονομικά επικίνδυνη.

Δεδομένων των προειδοποιήσεων για μαζικά λουκέτα, μήπως απαιτείται ένα σχέδιο ανάταξης της αγοράς σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο;

Το άλλο μεγάλο πρόβλημα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους, πέρα από τα χρέη και την έλλειψη ρευστότητας, είναι η αβεβαιότητα. Οι διαρκείς παλινωδίες της κυβέρνησης στις αποφάσεις για τη λειτουργία της αγοράς, τα ημίμετρα «ενίσχυσης», που λήγουν και παρατείνονται με το σταγονόμετρο, οι διαρροές περί παύσης και αυτών των ανεπαρκών μέτρων στήριξης. Η πανδημία από μόνη της δημιουργεί ήδη αρκετή επισφάλεια σε όλους. Η δουλειά της κυβέρνησης είναι να περιορίζει την επισφάλεια αυτή μέσα από συγκροτημένο σχέδιο και εδώ αποτυγχάνει παταγωδώς.

Αυτό που χρειάζεται είναι ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο ανάταξης, με ορίζοντα τουλάχιστον το καλοκαίρι του 2022, ώστε επιχειρήσεις και εργαζόμενοι να γνωρίζουν ότι υπάρχουν συγκεκριμένες ασφάλειες για να προχωρήσουν. Το σχέδιο αυτό θα πρέπει κατ’ ελάχιστο να περιλαμβάνει ένα πλαίσιο ριζικής αναδιάρθρωσης του ιδιωτικού χρέους, όπως αυτό που σας περιέγραψα, την αντικατάσταση της επιστρεπτέας προκαταβολής με μη επιστρεπτέα ενίσχυση, την κάλυψη του ασφαλιστικού κόστους για διατήρηση των εργαζομένων από τις επιχειρήσεις, συγκεκριμένες φορολογικές διευκολύνσεις και, φυσικά, την οριστική απόσυρση του κατάπτυστου νέου πτωχευτικού κώδικα.

Η κυβέρνηση λέει ότι πρέπει να «μαζευτούμε», γιατί δεν υπάρχουν απεριόριστα χρήματα. Υπάρχει κίνδυνος νέου μνημονίου;

Η κυβέρνηση επικαλείτο και υλοποιούσε αυτή τη λογική, δικαιολογώντας τη μη ουσιαστική στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων όλο το 2020.Και πού μας οδήγησε; Στη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρώπη. Και αυτό ήταν αναμενόμενο, από τη στιγμή που ακολούθησε αυτή την πολιτική. Σε περιόδους τέτοιας κρίσης, το κράτος οφείλει να προχωρά σε δαπάνες για να στηρίξει το εισόδημα των πολιτών, την κατανάλωση, τη λειτουργία των επιχειρήσεων, για να περιορίσει την ύφεση. Και νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις στην Ευρώπη εφάρμοσαν και εφαρμόζουν αυτόν τον «κεϊνσιανισμό της κρίσης». Οι κίνδυνοι δημιουργούνται ακριβώς όταν δεν υιοθετείς αυτή την πολιτική των δημόσιων δαπανών. Το ΑΕΠ συρρικνώνεται, τα δημόσια έσοδα καταρρέουν και μετά όλα τα θεμελιώδη μεγέθη, όπως το χρέος, επιδεινώνονται. Συγχρόνως, οι δυνατότητες επαναφοράς σε μια αναπτυξιακή δυναμική απομακρύνονται. Και όσο υπάρχουν οι «ευρωπαϊκές διευκολύνσεις», το έκτακτο πρόγραμμα της ΕΚΤ, η αναστολή του Συμφώνου Σταθερότητας, υπάρχει μια σχετική ασφάλεια. Όταν αυτά αρθούν και η Ελλάδα βρεθεί ουραγός στην Ευρώπη στους ρυθμούς ανάπτυξης και με ένα υπερδιογκωμένο δημόσιο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ της, τότε τα πράγματα θα είναι πολύ σοβαρά. Ο κίνδυνος, λοιπόν, για μνημόνια δημιουργείται ακριβώς από την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει έναν έντιμο συμβιβασμό, που μοιραία θα περιλαμβάνει και υποχωρήσεις, για προσφυγή στη Χάγη;

Ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίζει την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία, επισημαίνει, όμως, ότι η κυβέρνηση προσέρχεται σε αυτές χωρίς σαφές στρατηγικό σχέδιο, εξαιτίας των εσωκομματικών πιέσεων που δέχεται ο κ. Μητσοτάκης, ιδίως από τον πρώην Πρωθυπουργό κ.Σαμαρά και τα στελέχη που αυτός επηρεάζει –και δεν είναι λίγα. Είναι, εξάλλου, ακριβώς γι’ αυτό που ο κ. Μητσοτάκης δεν ενημερώνει την αντιπολίτευση για τα θέματα που έθεσε η τουρκική πλευρά στην πρώτη διερευνητική συνάντηση. Συγκεκριμένα, ρωτήσαμε τη Ν.Δ. να ενημερώσει αν η Τουρκία έθεσε θέμα αποστρατιωτικοποίησης νησιών και θέμα «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο και απάντηση ακόμη δεν έχουμε πάρει. Σε κάθε περίπτωση, ο ΣΥΡΙΖΑ–Προοδευτική Συμμαχία έχει δηλώσει, διά στόματος του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα, ότι στηρίζει την προοπτική της Χάγης, χωρίς όμως να αποδέχεται υποχωρήσεις σε ζητήματα κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας. Αναρωτιέμαι αν ο κ. Μητσοτάκης έχει το πολιτικό σθένος να δηλώσει το ίδιο ή απλώς είναι όμηρος του κ. Σαμαρά.

Η συζήτηση που πυροδότησε η αποκάλυψη Μπεκατώρου λειτουργεί θετικά; Υπάρχουν παρενοχλήσεις ή σεξισμός στην πολιτική;

Σεξισμός υπάρχει παντού. Είναι μια πρακτική βαθύτατα εγγεγραμμένη στη συμπεριφορά και στη γλώσσα. Δεν είναι μια κατάσταση εξαίρεσης που τη συναντάμε μόνο στην άσκηση σωματικής βίας και στον βιασμό. Είναι μια καθημερινή πρακτική που εφορμάται από την πατριαρχική θεώρηση της γυναίκας ως αντικειμένου, όχι ως αυτενεργούντος και ελεύθερου υποκειμένου, και εξ αυτού ενέχει μια βαθιά υπόγεια υποτίμηση. Η Σοφία Μπεκατώρου έκανε το πιο κρίσιμο: μίλησε. Και αυτό δίνει τη δύναμη και την ασφάλεια και σε άλλες γυναίκες να μιλήσουν. Η κατάσταση θα αρχίσει να αλλάζει όσο όλο και περισσότερες γυναίκες μιλούν.​