Ειδικότερα, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράμμισε ότι η καλλιέργεια του πνεύματος και η παιδεία δεν συγκροτεί μόνο την εθνική μας ταυτότητα και ενότητα, το ευγενές συναίσθημα του ανήκειν σε μια κοινότητα, με κοινές αξίες και αναφορές. Είναι την ίδια στιγμή θεμελιώδης προϋπόθεση της επικοινωνίας μας με τους άλλους, του σεβασμού της διαφορετικότητας και της ανεκτικότητας. Όπως είπε χαρακτηριστικά «αν θαυμάστηκαν τόσο οι Μηδικοί Πόλεμοι, αν έγιναν θρύλος, είναι επειδή έδωσαν αφορμή “εις την εξαισίαν του ελληνικού πνεύματος επίδοσιν”.
Τη φιλοσοφία, την τέχνη, την επιστήμη, την πολιτική σκέψη και πράξη». Σημείωσε ότι οι Έλληνες νίκησαν τους Πέρσες χάρη στην ανδρεία και την αυτοθυσία τους, που την πυροδοτούσε η εναντίωση στον περσικό δεσποτισμό και η προάσπιση ενός ιδεώδους ελευθερίας, ανθρώπινης αξιοπρέπειας και πολιτικής αυτονομίας, που άρχιζε να διαμορφώνεται στην Αθήνα εκείνη την εποχή.
Αναφερόμενη στο σήμερα, επεσήμανε ότι εμβαθύνοντας στη γνώση, κατανοούμε καλύτερα τον εαυτό μας και τη θέση του τρίτου, αυτού που εκ πρώτης όψεως μας φαίνεται ότι αποκλίνει από τα δικά μας πρότυπα, μας μοιάζει ξένος ή ακόμη και παράξενος. «Στις σημερινές κοινωνίες, στην πατρίδα μας, και ιδίως σε ευρωπαϊκές χώρες με ισχυρές μειονότητες, είναι πρόκληση η ειρηνική συνύπαρξη των διαφορετικών πολιτισμών. Η διαφύλαξη της ελευθερίας και της ισότητας και του δημοκρατικού πλουραλισμού, δίχως καμία ανοχή σε μορφές φανατισμού και μισαλλοδοξίας. Η ιδιότητα του πολίτη είναι μια άσκηση αρετής και αυτογνωσίας μακριά από δογματισμούς, αρνητικά στερεότυπα και προκαταλήψεις» υπογράμμισε η κ. Σακελλαροπούλου.
Τέλος, τόνισε ότι η ίδια η σύνθεση του μαθητικού πληθυσμού θέτει το στοίχημα του διαλόγου των πολιτισμών και υπενθύμισε ότι η διαπολιτισμική εκπαίδευση είναι εδώ και χρόνια υψηλά στις προτεραιότητες της εκπαιδευτικής πολιτικής, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Καταλήγοντας, επεσήμανε ότι σε όλες τις βαθμίδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, η διαμόρφωση των σχολικών προγραμμάτων και των διδακτικών εγχειριδίων πρέπει να διαπνέεται από πολυφωνία και να συντονίζεται με την ιστορία, καθώς η γλώσσα μας, η θρησκεία μας, η ιστορία μας δεν είναι αποκομμένη από εκείνες των άλλων λαών.