Η ασύμμετρη υπενθύμιση της «Μήδειας»

Το χτύπημα της «Μήδειας» ήρθε να υπενθυμίσει κάτι το οποίο στον στρατηγικό σχεδιασμό πολλών κρατών, οργανισμών αλλά και μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών λαμβάνεται υπόψιν και ενσωματώνεται στα σενάρια διαχείρισης κρίσεων και όχι μόνο. Ακόμα και η πιο ακραία εκδοχή ενός γεγονότος ή μίας κατάστασης μπορεί να προκύψει ξαφνικά, άρα χώρες, διοικήσεις, επιχειρήσεις, οφείλουν να είναι έτοιμες για κάθε ενδεχόμενο ακόμα και για το πιο «εξωπραγματικό».

Η λογική «αυτό δεν πρόκειται να συμβεί, είναι πολύ τραβηγμένο», πολλές φορές τσαλακώνεται με άγριο τρόπο διότι αυτό που ήταν απίθανο να συμβεί, συμβαίνει και συνήθως αρκεί να συμβεί μία φορά για να επιφέρει από βαριές μέχρι μη ανατάξιμες επιπτώσεις. Στην περίπτωση της κακοκαιρίας, όπου μόνο σε μία περιοχή έπεσαν περισσότερα από χίλια δένδρα και στύλοι της ΔΕΗ σε καλώδια ηλεκτρικού αφήνοντας χωρίς ρεύμα 250 χιλιάδες άτομα, υπήρχαν, μέσα στην σοβαρότητα της κατάστασης,  και αρκετά στοιχεία τρολαρίσματος από τη «Μήδεια».

Το γεγονός ας πούμε ότι οι περιοχές που έμειναν επί δύο και τρείς ημέρες  δίχως ηλεκτρικό ήταν οι θεωρούμενες προνομιούχες των βορείων προαστίων, ενώ οι… συνήθεις ύποπτες δεν αντιμετώπισαν ιδιαίτερο πρόβλημα, είναι μία υπόμνηση ότι τα στερεότυπα στον σχεδιασμό μπορούν να οδηγήσουν σε δυσάρεστες καταστάσεις.

Ότι στα Καλάβρυτα, πχ, έναν από τους κατεξοχήν χιονοδρομικούς προορισμούς της χώρας, είχε ήλιο και ελαφρά χιονόπτωση, ενώ βγήκαν εκχιονιστικά στο Κολωνάκι, στη Σκουφά και στην Πατριάρχου Ιωακείμ, έχει στοιχεία τρολιάς.

Τα σοβαρά και μεγάλα (όχι απαραίτητα υπό την χωρική έννοια)  κράτη και οργανισμοί, εξετάζουν ως πιθανό σενάριο κρίσης ακόμα και τα πιο «εξωφρενιικά» ενδεχόμενα, για αυτό είναι σοβαρά  και μεγάλα. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι πάντα αντιμετωπίζουν με επιτυχία ό,τι και αν συμβεί, αλλά μειώνουν τις πιθανότητες να βρεθούν απροετοίμαστοι ή ανεπαρκείς σε μία απρόσμενη εξέλιξη.

Ο Αμερικανικός Στρατός για παράδειγμα είχε πραγματοποιήσει προ ετών μία άσκηση, όπου το σενάριο ήταν επίθεση από… ζόμπι. Πόσο πιθανό είναι να επιτεθούν ζόμπι στις ΗΠΑ; Μάλλον ελάχιστα, αν κα δεν βάζει κανείς το χέρι του στη φωτιά για το τι συμβαίνει στα διάφορα εργαστήρια. Ας σκεφθούμε όμως. Η δράση και τα φρικώδη εγκλήματα των τζιχαντιστών του ISIS. πολλοί εκ των οποίων δρούσαν και δρουν υπό την επήρεια (πέραν του θρησκευτικού φανατισμού) χαπιών (captagon ) που νεκρώνουν κάθε ανθρώπινο συναίσθημα και αναστολή ώστε να λειτουργούν αδίστακτα δίχως την παραμικρό συναισθηματισμό, παραπέμπει σε λειτουργία ανθρώπων ή ζόμπι; Με το ομοιάζουν περισσότερο;

Η Ελβετία, ένα αναμφίβολα σοβαρό κα οργανωμένο κράτος, παρότι διακηρυγμένα ουδέτερη, διατηρεί έναν από τους πιο ετοιμοπόλεμους και εκπαιδευμένους στρατούς.  Ο Ελβετοί μάλιστα έχουν τα όπλα στο σπίτι τους και κατά την πολιτική τους ζωή, ενώ  καλούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα να συμμετάσχουν σε εκπαιδεύσεις και ασκήσεις. Προ ολίγων ετών το σενάριο μιας μεγάλης πανεθνικής άσκησης προέβλεπε την αντιμετώπιση εισβολής από τη… Γαλλία. Πόσο πιθανό είναι να εισβάλει η Γαλλία στην Ελβετία ή κάποιος να καταλάβει στη Γαλλία και μέσω αυτής να εισβάλλει στην Ελβετία; Ας δώσει ο καθένας την απάντησή του. Οι Ελβετοί πάντως την άσκηση την έκαναν.

Ας σκεφθούμε αυτό που συμβαίνει τον τελευταίο χρόνο στον πλανήτη με την πανδημία του κορωνοϊού

Αν κάποιος έλεγε όλο αυτό ως σενάριο πριν από δύο χρόνια, πόσο σοβαρά θα ασχολούντο μαζί του οι κάθε λογής υπεύθυνοι και εν τέλει πόσο σοβαρά ήταν προετοιμασμένα τα κράτη για κάτι τέτοιο; Που στο φινάλε δεν μιλάμε για σύγκρουση με άλλον πλανήτη, πανδημίες έχουν συμβεί και θα συμβαίνουν

Αν πει κάποιος, τώρα, ότι πρέπει να είμαστε έτοιμοι για ένα σεισμό- τέρας και ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν στα σενάρια διαχείριση κρίσεων, θα εισακσουσθεί και θα γίνουν τα δέοντα;

Αν πει ότι πρέπει να είμαστε έτοιμοι για την περίπτωση πόλεμο με την Τουρκία φέτος, κάτι που δεν είναι και εκτός πιθανοτήτων και για το οποίο γίνεται (όψιμη) εξοπλιστική προετοιμασία, πόσοι θα του πουν «αυτά δεν γίνονται» ;  Αρκετοί.

Τέτοια ερωτήματα που φαντάζουν θεωρητικά μέχρι να ίνουν πραγματικότητα υπάρχουν πολλά. Μία «ευγενική» ασσύμετρη υπενθύμιση μας έδωσε η «Μήδεια» και εδώ και έναν χρόνο μας τη δίνει ο κορωνοϊός. Υπομνήσεις είναι, να μην θεωρούμε τίποτα απίθανο και τίποτα δεδομένο.