Ελληνική παρουσία στη Λιβύη – Η σωστή κίνηση

Η Ελλάδα εγκαινίασε χθες το προξενείο της στη Βεγγάζη, στο ανατολικό τμήμα της Λιβύης το οποίο ελέγχεται από τις αντι- τουρκικές, αντι-ισλαμικές δυνάμεις του Χαλίφα Χάφταρ. Είναι η πρώτη χώρα που ανοίγει προξενείο σε αυτή την περιοχή, κάτι που προξένησε την αναμενόμενη ξινίλα στους γνωστούς παράγοντες, όπως η Γερμανία, η οποία θέλει την Ελλάδα εκτός λιβυκού τερέν και το δείχνει με κάθε τρόπο. Μεταξύ άλλων, αποκλείοντας τη χώρα μας από τις διασκέψεις του Βερολίνου για την Λιβύη, λες και δεν είμαστε θαλασσίως όμορο κράτος ή δεν έχουμε άμεσα συμφέροντα στην περιοχή τα οποία μάλιστα θίγονται βάναυσα από την τουρκική πειρατική δραστηριότητα.

Αυτό είναι ένα από τα κλειδιά της γερμανικής στάσης. Η απροκάλυπτη επιδίωξη της Γερμανίας να εκμηδενίσει γεωπολιτικά την Ελλάδα ακόμα και από τις περιοχές άμεσων, ζωτικών συμφερόντων της, σχετίζεται και με την επιλογή τής Τουρκίας ως στρατηγικού εταίρου της.

Η σκανδαλώδης προστασία που της παρέχει στην ΕΕ παρά τη κατ’ εξακολούθηση και σε κάθε πτυχή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, σύρει την Ευρώπη να γίνει συνεργός σε σωρεία εγκλημάτων που διαπράττει η Τουρκία, από εισβολές σε ξένα κράτη και κατοχή εδαφών, μέχρι εθνοκαθάρσεις, υποστήριξη σε τρομοκρατικές οργανώσεις, λαθρεμπόριο και παραβίαση του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ.

Η κίνηση της Αθήνας να ανοίξει προξενείο στη περιοχή που ελέγχει ο όχι τόσο συμπαθής στους Δυτικούς Χάφταρ, ο οποίος όμως συνεχίζει να ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της Λιβύης, βάζει εκ των πραγμάτων την Ελλάδα στην επόμενη ημέρα. Το γελοίο επιχείρημα των Γερμανών «δεν σας καλέσαμε γιατί δεν είστε παρόντες στη Λιβύη», ακυρώνεται στη πράξη. Η Ελλάδα, πέραν της πρεσβείας που άνοιξε στην Τρίπολη, είναι η μόνη χώρα με επίσημη διπλωματική αντιπροσωπεία στην Ανατολική Λιβύη όπου δεν είναι όλοι οι Δυτικοί ακριβώς ευπρόσδεκτοι λόγω της στάσης που τήρησαν στον εμφύλιο.

Με την προοπτική των προγραμματισμένων εκλογών του Δεκεμβρίου να απομακρύνεται, κάτι που επιδιώκει η Τουρκία και οι ισλαμιστές proxies της διότι σε μία ομαλοποιημένη κατάσταση θα έχουν περιορισμένο ρόλο, η αναζωπύρωση των συγκρούσεων είναι ένα πιθανό σενάριο. Η Ελλάδα αυτή τη φορά θα είναι εκεί, τουλάχιστον διπλωματικά.

Εξάλλου και μεταξύ των δυνάμεων που δεν ανήκουν στον LNA του Χάφταρ, σημειώνονται τριβές και εκδηλώνεται αντίδραση για την προσπάθεια ασφυκτικής επιρροής από την Τουρκία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Λίβυα υπουργός Εξωτερικών Νάιλα Μοχάμεντ ελ-Μανγκούς, η οποία ζητά την απομάκρυνση όλων των τουρκικών δυνάμεων, ενώ ο επικεφαλής του μεταβατικού Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης, Μοχάμεντ Αλ-Μένφι (ο πρώην πρέσβης της Λιβύης στην Αθήνα που είχε απελαθεί λόγω των μνημονίων με την Άγκυρα) ζητά από τον πρωθυπουργό και άνθρωπο της Άγκυρας Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπέιμπα να παραδώσει το υπουργείο Άμυνας το οποίο διατηρεί καταχρηστικά.

Στη δε πρόσφατη επίσκεψη του στην Αθήνα ο πρόεδρος του Λιβυκού Κοινοβουλίου Αγκίλα Σάλεχ τόνισε ότι τα παράνομα μνημόνια της Τουρκίας με το καθεστώς Σαράτζ πρέπει να καταργηθούν. Η απόφαση για ελληνική διπλωματική παρουσία όχι μόνο στην Τρίπολη αλλά και στη Βεγγάζη και για ενεργό διπλωματία στη Λιβύη είναι απολύτως σωστή. Η ακύρωση των τουρκιών τετελεσμένων κυρίως σε ό,τι αφορά στην ψευδο-ΑΟΖ είναι εφικτή.

Οι συσχετισμοί είναι ρευστοί και η επιστροφή της Λιβύης στην κανονικότητα, αν δεν μεσολαβήσει νέος γύρος εμφυλίου, θα δημιουργήσει προϋποθέσεις μείωσης της επιρροής της Τουρκίας και αναίρεσης της ληστρική παρουσίας της με την οποία δυσφορούν και οι ίδιοι οι Λίβυοι. Ακόμα και αν ξεσπάσουν εκ νέου συγκρούσεις η επόμενη ημέρα κάποια στιγμή θα έρθει. Και στο ακραίο αλλά όχι απίθανο σενάριο διχοτόμησης της Λιβύης η Ελλάδα θα είναι ήδη παρούσα και στις δυο πλευρές.

Γενικά η Ελλάδα οφείλει να είναι εκεί διότι η Λιβύη απέχει μισή ώρα από τα νότια σύνορα της χώρας και ό,τι γίνεται εκεί και μας αφορά και μας επηρεάζει. Η συνεργασία με την Αίγυπτο και το Ισραήλ παρέχει δυνατότητες και στρατιωτικής αποκοπής και απομόνωσης της Τουρκίας από τη Λιβύη αν αυτό αποφασιστεί, με δεδομένο ότι κανείς δεν τη θέλει στην περιοχή. Για να το πούμε απλά, όσο και αν ακούγεται υπερβολικό ή υπερφίαλο, η Ελλάδα κρατά σε μεγάλο μέρος το κλειδί της τουρκικής παρουσίας στη Λιβύη και όχι το αντίθετο.