Πάρνηθα: Η σπάνια χλωρίδα και πανίδα που βρίσκεται συνεχώς υπό απειλή

Η Πάρνηθα είναι βουνό της Αττικής, βόρεια των Αθήνων, με συνολική έκταση 300 περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα και ψηλότερη κορυφή την Καραβόλα στα 1.413 μέτρα.Έχει ανακηρυχθεί περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ένα σημαντικό της τμήμα απαρτίζει τον ομώνυμο Εθνικό Δρυμό, ο οποίος ιδρύθηκε το 1961.

Έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000, αποτελεί σημαντική περιοχή για τα πουλιά (SPA) και έχει ανακηρυχθεί τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, ενώ μετά την πυρκαγιά του 2007 καθορίστηκαν περιοχές προστασίας με Προεδρικό Διάταγμα.

Αποτελεί ένα θησαυρό με σπάνια χλωρίδα και πανίδα, απαράμιλλης ομορφιάς και σημασίας, οποίος έχει πολλάκις κινδυνέψει από πυρκαγιές, ενώ οι τελευταίες πυρκαγιές στην Αττική εντείνουν την ανησυχία για τη λήψη μέτρων για την προστασία της, ενώ ο δήμος Αχαρνών κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Πάρνηθα: Η σπάνια χλωρίδα

Όπως αναφέρει topoguide.gr, ανάμεσα στα σπανιότερα και πιο ενδιαφέροντα φυτά της Πάρνηθας συγκαταλέγονται η Άσπρη παιώνια, ο Κόκκινος κρίνος, η Κόκκινη τουλίπα, η Βοιωτική τουλίπα, η Κίτρινη τουλίπα, ο Έβενος του Σίμπθορπ, η Salvia ringens, η Ίριδα Iris sintenisii, η Iberis carnosa, η Ελληνική Φριτιλάρια και η Fritillaria obliqua obliqua, όπως επίσης και η Malosorbus florentina, η Asperula baenitzii και η Amelanchier chelmea.

Άλλα σημαντικά είδη είναι τα αγριόσκορδα Alliumj brussalissi, Allium hymettium και Allium cyrilli, οι κρόκοι Crocus flavus subsp. atticus, Crocus olivieri και Crocus nivalis, η βιόλα του Υμηττού, η Satureja parnassica subsp. parnassica και το αγριογαρύφαλλο serratifolius subsp. serratifolius.

Από επιστημονικής άποψης, τα πιο ενδιαφέροντα είδη χλωρίδας της Πάρνηθας είναι η Καμπανούλα της Πάρνηθας και η σιληνή της Πάρνηθας, τα δυο ενδημικά taxa του βουνού.

Πολλά φυτά από τις κορυφές της Πάρνηθας έχουν ήδη εξαφανιστεί, εξαιτίας των στρατιωτικών και ραδιοτηλεοπτικών εγκαταστάσεων, αλλά και των καταστροφών στις εκτάσεις αυτές.

Πάρνηθα: Η σπάνια πανίδα

Η Πάρνηθα φιλοξενεί και μια εξαιρετικά πλούσια πανίδα. Σε ότι αφορά στα μεγάλα θηλαστικά, χάρη στην παρουσίατου ελαφιού, την εγκατάσταση και ευημέρια ενός πληθυσμού αγριογούρουνων, την πρόσφατη άφιξη του λύκου, ηπανίδα της μοιάζει περισσότερο στα μεγάλα βουνά της Νότιας Πίνδου παρά στα αποψιλωμένα βουνά της Αττικής.

Επιπλέον, με την την εισαγωγή του κρητικού αγριμιού και τις αναφορές για τσακάλι, η Πάρνηθα εμφανίζει μιααπρόσμενη ποικιλία μεγάλων ζώων. Εξίσου πλούσια είναι και η ορνιθοπανίδα, αλλά και και η ερπετοπανίδα.

Στην Πάρνηθα έχουν καταγραφεί 29 είδη θηλαστικών. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το Ελάφι, που εδώ διατηρεί τον σημαντικότερο πληθυσμό του στην Ελλάδα. Ο αριθμός των ελαφιών στην Πάρνηθα εκτιμάται στα 500 άτομα, ενώ το μέγεθός του είναι εντελώς άγνωστο στο άλλο σημείο παρουσίας τους στην Ελλάδα, τη Ροδόπη.

Στις απόκρημνες πλαγιές και τα φαράγγια ζει ένας άγνωστου μεγέθους πληθυσμός Κρητικών αιγάγρων (Capra aegagrus cretica), που προέρχονται από τα ζώα που απελευθερώθηκαν από το Εκτροφείο θηραμάτων κατά την πυρκαγιά του 2007.

Η ορνιθοπανίδα της Πάρνηθας είναι η πλέον αξιόλογη στο γεωγραφικό χώρο της Αττικής. Έχουν καταγραφεί περίπου 135 είδη επιδημητικών καιαποδημητικών πουλιών. Τα πουλιά των θαμνώνων είναι τα πιο πολυάριθμα, τα οποία μάλιστα έχουν ευνοηθεί από τη διαδοχή της φυσικής αναγέννησηςτης βλάστησης μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 2007 και έχουν επεκτείνει το γεωγραφικό εύρος τους.

Πάνω από 30 είδη ερπετών και αμφιβίων έχουν καταγραφεί στην Πάρνηθα. Από τα ερπετά ενδιαφέρον έχουν οι παρουσίες της Δενδρογαλιάς, του Έρυκα και του Νερόφιδου. Από τις σαύρες, η πιό εντυπωσιακή είναι η κοινή πράσινη Τρανόσαυρα και από τα αμφίβια ξεχωρίζει ο κοινός Φρύνος.

Το κόκκινο ελάφι

Το κόκκινο ελάφι (Cervus elaphus) περιλαμβάνεται στα «Κινδυνεύοντα» είδη σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο, θεωρείται δηλαδή ότι αντιμετωπίζει κίνδυνο εξαφάνισης από τον φυσικό του χώρο στο άμεσο μέλλον και αποτελεί αντικείμενο προστασίας.

Στην Πάρνηθα συναντάται ο πλέον ακμαίος πληθυσμός στην Ελλάδα και μοναδικός φυσικός πληθυσμός στη χώρα, το 75% του οποίου είναι αυτόχθονος, δηλαδή απόγονοι ελαφιών που ζούσαν ανέκαθεν στο αττικό βουνό και αποτελεί απομονωμένο υποπληθυσμό. Τα αρσενικά ζυγίζουν από 85 έως 240 κιλά, ενώ τα θηλυκά από 80 έως 110 κιλά με προσδόκιμο ζωής τα 12 – 15 χρόνια και σπάνια τα 20 – 25 χρόνια.