Ιδιαίτερα αιφνιδιαστική ήταν η ανακοίνωση των ΗΠΑ – Βρετανίας – Αυστραλίας για την τριμερή αμυντική συμφωνία «AUKUS», καθώς μέχρι και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είχε ενημερωθεί για την εν λόγω εξέλιξη.
Πιο συγκεκριμένα, στη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου αναμένεται ότι θα συζητηθεί η συμφωνία AUKUS, μεταξύ ΗΠΑ, Αυστραλίας και Βρετανίας για τη δημιουργία ενός «μικρού ΝΑΤΟ», προανήγγειλε με ανάρτησή του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="1250" width="2000" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Απροετοίμαστη η Ευρώπη για την συμφωνία
Η συμφωνία βρήκε απροετοίμαστη την ευρωπαϊκή πλευρά. «Η Ε.E δεν ενημερώθηκε» παραδέχθηκε ο Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, που δεν έκρυψε τη δυσφορία του για την εξέλιξη
«Η εταιρική σχέση ασφάλειας AUKUS καταδεικνύει περαιτέρω την ανάγκη για μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ σε μια περιοχή στρατηγικού ενδιαφέροντος. Μια ισχυρή στρατηγική της ΕΕ για τη ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού ωκεανού είναι απαραίτητη περισσότερο από ποτέ. Χαιρετίζω τη σημερινή παρουσίαση της στρατηγικής του Ζοζέπ Μπορέλ. Στην ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου», ανέφερε.
AUKUS: Οργισμένη αντίδραση της Γαλλίας
Σφοδρή ήταν η αντίδραση και της Γαλλίας, η οποία πάντως καταγγέλλει το γεγονός ότι παρά το γεγονός ότι έχει στρατηγική συμμαχία και με τις τρεις χώρες, έχει αποκλειστεί από τη συμφωνία, ενώ την ίδια ώρα η AUKUS θέτει τέλος στη συμφωνίας με την Αυστραλία για την αγορά γαλλικών υποβρυχίων συνολικού ύψους 90 δισ. δολαρίων. Σύμφωνα με το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών, η Αυστραλία -που ανακοίνωσε ότι απορρίπτει τη συμφωνία με το Παρίσι και θα αγοράσει αμερικανικά πυρηνικά υποβρύχια- κινείται «ενάντια στο πνεύμα και το γράμμα της μεταξύ τους συμφωνίας».
Σε κοινή δήλωσή τους, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν-Ιβ Λεντριάν, και η υπουργός Άμυνας, Φλοράνς Παρλί, σημειώνουν: «Η επιλογή των ΗΠΑ να αφήσουν στο περιθώριο ένα Ευρωπαίο σύμμαχο σαν τη Γαλλία από μια συμφωνία με την Αυστραλία σε μια περίοδο που αντιμετωπίζουμε τεράστιες προκλήσεις στην περιοχή του Ειρηνικού και Ινδικού Ωκεανού, δείχνει έλλειψη συνοχής την οποία η Γαλλία αναγνωρίζει για λυπάται πολύ». 
![](data:image/svg+xml;charset=utf-8,<svg height="1250" width="2220" xmlns="http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1"/>)
Από την πλευρά του, ο πρώην πρέσβης της Γαλλίας στις ΗΠΑ, Ζεράρ Αρό, σχολίασε μέσω Twitter: «Η Γαλλία μόλις συνειδητοποίησε την πικρή αλήθεια ότι δέχτηκε μια πισώπλατη μαχαιριά από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, στο έδαφος της Αυστραλίας. Αυτά έχει η ζωή». Και πρόσθεσε ότι δεν υπήρχε λόγος να ανακληθεί η συμφωνία για τα υποβρύχια, καθώς μια αλλαγή της συμφωνίας θα μπορούσαν «εύκολα» να μετατραπούν σε πυρηνικά.
Από την πλευρά του, ο Αυστραλός πρωθυπουργός δικαιολογήθηκε όσον αφορά τη συμφωνία με τη Γαλλία, λέγοντας ότι «δεν ήταν πεταμένα λεφτά το 2,4 δισ. που ήδη δαπανήθηκαν, γιατί βελτίωσαν την αμυντική ισχύ της χώρας».