17 Νοεμβρίου 1973: Το Πολυτεχνείο ζει 48 χρόνια μετά

17 Νοεμβρίου 1973: 48 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τη μέρα που το τανκ εισέβαλε στο Πολυτεχνείο και έγινε η αρχή για την αποκατάσταση της δημοκρατίας.

Για μια επταετία η Ελλάδα είχε μπει στον γύψο. Οι φασίστες στρατιωτικοί πραγματοποίησαν το πραξικόπημα της 21 Απριλίου καταργώντας κάθε ατομική ελευθερία, εξορίζοντας όλους τους πολιτικούς της εποχής και φυσικά εφαρμόζοντας το δόγμα «Αποφασίζομεν και διατάσσομεν». Σε κάθε εξέγερση, σε κάθε επαναστατικό κίνημα πρωτοστατούν οι φοιτητές, ο διαχρονικός ανθός της Ελληνικής νεολαίας. Οι φοιτητές ήταν αυτοί που άναψαν τη φωτιά για να επανέλθει η δημοκρατία στη χώρα που γεννήθηκε.

Από τις 14 Νοεμβρίου οι φοιτητές αποφάσισαν να απέχουν από τα μαθήματά τους αντιδρώντας στο βάναυσο στρατιωτικό καθεστώς. Οι νεαροί ήρωες άρχισαν να μαζεύονται στο κτήριο του Πολυτεχνείου και ονόμασαν τους εαυτούς τους “Ελεύθερους Πολιορκημένους”. Παράλληλα ξεκίνησε ο ιστορικός ανεξάρτητος ραδιοφωνικός σταθμός που μετέδιδε μέχρι τη στιγμή που το τανκ έριξε την πόρτα του Πολυτεχνείου. Το μήνυμα για μια ελεύθερη Ελλάδα ήταν ξεκάθαρο: “Εδώ Πολυτεχνείο! Λαέ της Ελλάδας το Πολυτεχνείο είναι σημαιοφόρος του αγώνα μας, του αγώνα σας, του κοινού αγώνα μας ενάντια στη δικτατορία και για την Δημοκρατία“.

Η πρώτη επίθεση το πρώτο βράδυ

Μπορεί όλοι να θυμούνται την επίθεση που δέχτηκαν οι φοιτητές στις 17 Νοεμβρίου, αλλά από το πρώτο βράδυ η κατάληψη του Πολυτεχνείου δέχτηκε επίθεση από παρακρατικούς. Συγκεκριμένα μια ομάδα περίπου εκατό χουντικών νεολαίων της οργάνωσης Κόμμα 4ης Αυγούστου του Κώστα Πλεύρη μαζί με ασφαλίτες και παρακρατικούς αποφάσισαν να οργανώσουν εισβολή στο Πολυτεχνείο, αλλά ελλείψει σχεδιασμού και ηγεσίας περιορίστηκαν στην παρεμπόδιση της τροφοδοσίας των φοιτητών από εξωτερικές ομάδες περιφρούρησης.

Η σπίθα του Πολυτεχνείου έγινε φωτιά σε όλη τη χώρα με τις διαδηλώσεις της κατά της χούντας να αυξάνονται. Τα γεγονότα κορυφώθηκαν στις 17 Νοεμβρίου. Την ώρα που οι φοιτητές ήταν σε διαπραγματεύσεις με την “κυβέρνηση” δόθηκε η ύπουλη εντολή.  Το άρμα εισέβαλε στο Πολυτεχνείο αδιαφορώντας για τους φοιτητές που ήταν στο χώρο. Την ίδια ώρα ο σταθμός του Πολυτεχνείου έκανε έκκληση στους στρατιωτικούς να σταματήσουν. Μάταια όμως.

Οι φοιτητές μαζεύτηκαν στο κέντρο του προαύλιου χώρου και τραγούδησαν τον εθνικό ύμνο. Οι στρατιώτες έβγαλαν στην οδό Στουρνάρη τους φοιτητές και τότε δέχτηκαν βάναυση επίθεση από τους άνδρες της αστυνομίας. Οι νεαροί προσπάθησαν να διαφύγουν αλλά οι ελεύθεροι σκοπευτές που ήταν στημένοι στα κοντινά κτήρια άρχισαν να πυροβολούν αδιακρίτως αφαιρώντας πολλές ζωές.

Οι νεκροί του Πολυτεχνείου και το διαχρονικό μήνυμα της επετείου

Το καθεστώς της εποχής ήταν τέτοιο που δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό των νεκρών της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Υπάρχουν αναφορές ότι τα θύματα μπορεί να φτάνουν και τους 83. Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν νεκροί που δεν βρέθηκαν ποτέ ή σκοπίμως αποκρύφθηκαν. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δολοφονίες αγωνιστών συνεχίστηκαν μέχρι και δυο μέρες μετά την είσοδο του τανκ στο Πολυτεχνείο.

Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου υπήρξαν σταθμός στη διαμόρφωση της ταυτότητας της σύγχρονης ελληνικής Αριστεράς, από την οποία θεωρούνται ως κορυφαία εκδήλωση αυθόρμητης εξέγερσης, αντιαυταρχισμού. Ο επίσημος εορτασμός της επετείου της εξέγερσης κάθε 17η Νοεμβρίου καθιερώθηκε το 1981, από την τότε νεοεκλεγείσα κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ.

Εκείνη τη μέρα γεννήθηκαν πολιτικά πολλοί από τους πολιτικούς που κυβέρνησαν τη χώρα τα επόμενα χρόνια. Αυτό σε ορισμένες περιπτώσεις έφτασε σε σημείο κάποιοι να λοιδορήσουν τη γενιά του Πολυτεχνείου. Λανθασμένα. Η πραγματική γενιά του Πολυτεχνείου ήταν οι άνθρωποι που δεν φοβήθηκαν. Οι άνθρωποι που έγιναν “λευτεριάς λίπασμα” για μια ελεύθερη Ελλάδα.

“Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο, σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζομένων μαθητών, των ελεύθερων αγωνιζομένων Ελλήνων”.