Ολική έκλειψη Ηλίου: Σήμερα 4 Δεκεμβρίου θα είναι η μεγαλύτερη, η επόμενη θα είναι το 2023

Μια ολική έκλειψη Ηλίου θα συμβεί σήμερα  4 Δεκεμβρίου. Δυστυχώς δεν θα είναι ορατή από την Ελλάδα. Το «μονοπάτι» της έκλειψης θα είναι ορατό πλήρως μόνο για λίγο από την Ανταρκτική και το Νότιο Ατλαντικό Ωκεανό, συνεπώς μάλλον οι πιγκουίνοι θα την δουν ολόκληρη, ενώ εν μέρει ορατή θα είναι από τη Νότια Αφρική και τη νότια Ωκεανία. Αυτό το συγκλονιστικό φαινόμενο θα είναι ένα υπερθέαμα παγκοσμίως.

Ολοκληρώνονται έτσι οι εκλείψεις του 2021, καθώς είχε προηγηθεί μια ολική σεληνιακή στις 26 Μαΐου, μια δακτυλιοειδής ηλιακή στις 10 Ιουνίου και μια μερική σεληνιακή στις 19 Νοεμβρίου.

Οι εκλείψεις του 2022

Το 2022 θα υπάρξουν μια μερική ηλιακή στις 30 Απριλίου, μια ολική σεληνιακή στις 15-16 Μαΐου, μια δεύτερη μερική ηλιακή στις 25 Οκτωβρίου (ορατή και από την Ελλάδα), καθώς και μία ολική σεληνιακή στις 7-8 Νοεμβρίου. Η επόμενη ολική ηλιακή θα την παρακολουθήσουμε στις 20 Απριλίου το 2023.

Ολική έκλειψη Ηλίου έχουμε, όταν η Σελήνη παρεμβάλλεται ανάμεσα στη Γη και στον Ήλιο, καλύπτοντας πλήρως τον ηλιακό δίσκο και αποκαλύπτοντας έτσι την εξωτερική ατμόσφαιρα του άστρου μας, το λεγόμενο στέμμα. Η διάμετρος του Ήλιου είναι περίπου 400 φορές μεγαλύτερη εκείνης της Σελήνης, αλλά η τελευταία συμβαίνει να βρίσκεται επίσης σχεδόν 400 φορές πιο κοντά στη Γη από ό,τι ο Ήλιος, οπότε μπορεί να τον καλύψει από τα μάτια ενός γήινου παρατηρητή. Προϋπόθεση για να συμβεί μία έκλειψη είναι η ευθυγράμμιση τριών ουρανίων σωμάτων από τα οποία το ένα τουλάχιστον είναι αυτόφωτο.

Πότε έχουμε έκλειψη

Αν το επίπεδο της τροχιάς της Σελήνης γύρω από τη Γη ήταν ίδιο με το επίπεδο της τροχιάς της Γης γύρω από τον Ήλιο (επίπεδο της εκλειπτικής), τότε θα είχαμε έκλειψη Σελήνης και Ηλίου κάθε μήνα, δηλαδή κάθε φορά που η Σελήνη θα βρισκόταν στη φάση της πανσέληνου και της νέας Σελήνης αντίστοιχα, καθώς κάθε μήνα θα ευθυγραμμίζονταν τα τρία ουράνια σώματα.

Όμως τα δύο αυτά επίπεδα σχηματίζουν μεταξύ τους γωνία περίπου 5ο 8’ και οι δύο τροχιές τέμνονται στην ουράνια σφαίρα σε δύο σημεία που ονομάζονται αναβιβάζων σύνδεσμος και καταβιβάζων σύνδεσμος. Η ευθεία που συνδέει του δύο συνδέσμους ονομάζεται γραμμή των συνδέσμων. Για να ευθυγραμμιστούν λοιπόν τα τρία ουράνια σώματα θα πρέπει ο Ήλιος και η Σελήνη να βρίσκονται κοντά στους συνδέσμους αυτούς.

Η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA) θα μεταδώσει την έκλειψη από την Ανταρκτική τόσο στο κανάλι της στο YouTube όσο και στη διεύθυνση nasa.gov/live, ξεκινώντας από τις 08:30 ώρα Ελλάδας του Σαββάτου και τελειώνοντας στις 10:37 π.μ.