Εξαφάνιση: Πάνω από 1.500 ομιλούμενες γλώσσες απειλούνται έως το 2100

Εξαφάνιση: Απειλή με ρυθμό τουλάχιστον μία κάθε μήνα

Πάνω από 1.500 γλώσσες σχεδόν το ένα πέμπτο (20%) των 7.000 γλωσσών του πλανήτη υπάρχει περίπτωση να μη μιλιούνται πια πάνω στη Γη έως το τέλος του αιώνα μας, σύμφωνα με μία νέα διεθνή διεπιστημονική μελέτη. Πάνω κάτω με πρόχειρους υπολογισμούς τουλάχιστον μία ομιλούμενη γλώσσα του πλανήτη μπορεί να εξαφανίζεται κάθε μήνα έως το 2100. Η εξαφάνιση ομιλουμένων γλωσσών σημαίνει και το τέλος των ανθρώπων.

Η εξαφάνιση των ομιλουμένων γλωσσών είναι πολύ πιο κοντά από όσο πιστεύουμε

Οι ερευνητές από διάφορους επιστημονικούς κλάδους (βιολόγοι, μαθηματικοί, γλωσσολόγοι κ.ά.), με επικεφαλής την καθηγήτρια Εξελικτικής Βιολογίας Λίντελ Μπρόμχαμ του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου, οι οποίοι έκαναν τη σχετική ανάρτηση στο περιοδικό για θέματα Οικολογίας και Εξέλιξης «Nature Ecology & Evolution», εξέτασαν τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν χιλιάδες γλώσσες με βάση 51 παράγοντες (νομική αναγνώριση μίας γλώσσας, δημογραφικά χαρακτηριστικά των χρηστών της, κεντρικές εκπαιδευτικές πολιτικές της χώρας, κλιματική αλλαγή και άλλα περιβαλλοντικά δεδομένα, κοινωνικο-οικονομικοί δείκτες κ.ά.). Συμπέραναν ότι η απώλεια των γλωσσών αναμένεται να πενταπλασιαστεί έως το 2100 σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα.

«Βρήκαμε ότι, χωρίς άμεση παρέμβαση, η απώλεια των γλωσσών μπορεί να τριπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 40 χρόνια. Και έως το τέλος του τρέχοντος αιώνα 1.500 γλώσσες μπορεί πια να έχουν σταματήσει να μιλιούνται», επισήμανε η Μπρόνχαμ. Όπως σχολίασε από τις συνολικά περίπου 7.000 αναγνωρισμένες γλώσσες του πλανήτη, σχεδόν οι μισές είναι απειλούμενες με Εξαφάνιση.

Όσο αυξάνεται το μορφωτικό επίπεδο και η διάρκεια των ετών εκπαίδευσης και σπουδών τόσο εντείνεται η απειλή εξαφάνισης αρκετών γλωσσών. Γι′ αυτό, οι ερευνητές τονίζουν την ανάγκη όχι να σταματήσει η συνεχής και διαρκή μόρφωση, αλλά να υποστηριχτεί η δίγλωσση υποχρεωτική εκπαίδευση, με στόχο να ενισχυθεί το εκπαιδευτικό σύστημα.

«Χάνουμε πολλά από την πολιτισμική ποικιλότητα»

Ακόμη, σύμφωνα με τη μελέτη, όσο περισσότεροι δρόμοι υπάρχουν σε μία περιοχή, συνδέοντας τις πόλεις με τις πιο απομακρυσμένες περιοχές μίας χώρας, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος για τις τοπικές γλώσσες που μιλιούνται από μικρούς πληθυσμούς, καθώς αυτό, όπως είπε η Μπρόνχαμ, «βοηθά τις κυρίαρχες γλώσσες να λειτουργούν σαν οδοστρωτήρες πάνω στις άλλες μικρότερες γλώσσες».

Συνέχισε λέγοντας ότι «όταν μία γλώσσα χάνεται ή ”κοιμάται”, όπως λέμε για τις γλώσσες που δεν μιλιούνται πια, χάνουμε τόσα πράγματα από την ανθρώπινη πολιτισμική ποικιλότητα. Κάθε γλώσσα είναι έξοχη με τον τρόπο της. Πολλές γλώσσες που προβλέπεται να χαθούν μέσα σε αυτόν τον αιώνα έχουν ακόμη ικανούς ομιλητές, συνεπώς δεν έχει χαθεί η ευκαιρία να επενδύσουμε στην υποστήριξη των κοινοτήτων τους προκειμένου να αναζωογονήσουμε τις αυτόχθονες γλώσσες και να τις διατηρήσουμε για τις μελλοντικές γενιές».

Μερικοί επιστήμονες που δεν πιστεύουν στην εξέλιξη, πάντως, δεν αποκλείουν ότι στην αρχή του 22ου αιώνα έως το 90% των σημερινών γλωσσών μπορεί πια να μη μιλιούνται από κανέναν.