Όπερα: Η Ευρώπη υποκλίθηκε στη «Φόνισσα» του Γιώργου Κουμεντάκη

Θερμή υποδοχή επεφύλαξαν οι κριτικοί στην όπερα «Φόνισσα» του Γιώργου Κουμεντάκη, η οποία μετά την πρεμιέρα στην Εθνική Λυρική Σκηνή στις 3 Δεκέμβρη, έκανε παγκόσμια τηλεοπτική πρεμιέρα στις 12 Δεκεμβρίου στο MEZZO Live HD, το κορυφαίο τηλεοπτικό δίκτυο για την κλασική μουσική, την όπερα και τον χορό, το οποίο μεταδίδεται σε πάνω από 80 χώρες σε όλο τον κόσμο και έχει περισσότερους από 60 εκατομμύρια συνδρομητές.

“Η Φόνισσα ή ο θρίαμβος της ελληνικής όπερας», «Ένα δυνατό αριστούργημα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που στοιχειώνει τον θεατή», «Από το ατομικό στο οικουμενικό»: Αυτοί είναι ορισμένοι από τους τίτλους δημοσιευμάτων σε ξένα ΜΜΕ.

«Το διεθνές ενδιαφέρον και οι θετικές κριτικές του ξένου Τύπου για τη Φόνισσα φανερώνουν τη μεγάλη ανάγκη για τη σύνθεση και παρουσίαση νέων έργων όπερας, σε παγκόσμιο επίπεδο. Η τέχνη της όπερας, όπως και κάθε ζωντανή τέχνη, έχει ανάγκη τη νέα δημιουργία» δηλώνει στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Γιώργος Κουμεντάκης και προσθέτει: «Ως καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής χαίρομαι ιδιαιτέρως για μια ακόμα επιτυχία του οργανισμού μας και εύχομαι να μπορέσουμε να την αξιοποιήσουμε για να εξαγάγουμε τον ελληνικό πολιτισμό εκτός συνόρων. Ως συνθέτης αισθάνομαι δικαιωμένος από το γεγονός ότι τόσο τα ελληνικά στοιχεία του έργου όσο και ταυτοχρόνως η προσωπική μου συνθετική γλώσσα έχουν καταφέρει να αγγίξουν, να συγκινήσουν και να συνομιλήσουν με το διεθνές κοινό. Η επιτυχία της παραγωγής μας δείχνει πόσο σπουδαία δουλειά μπορούν να κάνουν οι Έλληνες καλλιτέχνες και τα σύνολα της ΕΛΣ».

«Ένα έργο τεράστιας δύναμης και βαθιάς συμπόνιας»

Αποθεωτική είναι η κριτική του Thierry Hilleriteau στην γαλλική εφημερίδα Le Figaro: «Μια μουσική τόσο ιδιότυπη όσο και οικουμενική, με επιρροές από τη δυτική λόγια μουσική, από την επανεφευρεθείσα ελληνική παραδοσιακή μουσική, ακόμη και από την ορθόδοξη λειτουργία. Πληθώρα χορωδιών (συμπεριλαμβανομένων των παιδικών φωνών, που σπάνια αναδεικνύονται τόσο στην όπερα). Ορχηστρική γραφή που ξεχειλίζει από έκφραση και χρώματα. Όλα αυτά μαζί με διακριτικές μινιμαλιστικές πινελιές. Αυτή είναι η Φόνισσα του Γιώργου Κουμεντάκη».

«Από αυτόν τον χαρακτήρα αντάξιο μιας ελληνικής τραγωδίας, ο Κουμεντάκης δημιουργεί μια ηρωίδα της όπερας, η οποία είναι βαθιά συγκλονιστική στην κάθοδό της στην ψυχική κόλαση. Την ερμηνεύει με μια μοναδική σκηνική και φωνητική ένταση η μεσόφωνος Μαίρη Έλεν Νέζη», γράφει ακόμη ο Hilleriteau.

«Ένα δυνατό αριστούργημα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που στοιχειώνει τον θεατή» είναι ο τίτλος του βρετανικού περιοδικού όπερας, Opera Now για την αναβίωση της όπερας του Γιώργου Κουμεντάκη που παρουσιάζεται σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου, σκηνοθεσία Αλέξανδρου Ευκλείδη, σκηνικά Πέτρου Τουλούδη και με τη Μαίρη-Έλεν Νέζη.

Κριτική

Ο Maurice Salles στην κριτική του στο σημαντικότερο γαλλικό σάιτ για την όπερα www.forumopera.com αναφέρει χαρακτηριστικά: «Οι θεατές που θα παρακολουθήσουν την μετάδοση της Φόνισσας στο Mezzo θα μπορέσουν να καταλάβουν αυτό που τα φτωχά μας λόγια δεν μπορούν να αποδώσουν, όπως την κομψότητα αυτής της γραφής στην οποία γίνονται αντιληπτές μνήμες από άλλους τόπους. Η γραφή του Γιώργου Κουμεντάκη αποτελεί συμπύκνωμα του ελληνικού πολιτισμού, όπως και η ιστορία της Ελλάδας, η οποία είναι ένα χωνευτήρι επιρροών. Ο συνθέτης έχει αφομοιώσει τις επιρροές αυτές και το αποτέλεσμα είναι μια σύνθεση απείρου ευλυγισίας, όπου οι ήχοι μοιάζουν φολκλορικοί αλλά δεν είναι, και όπου η διαφάνεια της ενορχήστρωσης επιτρέπει την πολυμορφία, αλλά χωρίς αυτή η δεξιοτεχνία να αποτελεί αυτοσκοπό. Αυτή είναι μάλλον η σταθερά στο έργο του συνθέτη: να αποφεύγει το αναμενόμενο, να ξεφεύγει από τις συμβατικές φόρμες για να αρθρώσει τη δική του φωνή. Μας έχει σαγηνεύσει βαθιά».

Οι δύο τελευταίες παραστάσεις της Φόνισσας, θα παρουσιαστούν στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στις 28 και 30 Δεκεμβρίου. Τα εισιτήρια έχουν εξαντληθεί.