Τουρκία: Επικριτικό άρθρο για την στάση των ΜΜΕ απέναντι στο Χαφτάρ

Ο Φαρούκ Μπιλντιριτζί γράφει ένα επικριτικό άρθρο για την αλλαγή του αφηγήματος στην Τουρκία για τον Χαφτάρ. Ο δημοσιογράφος στο άρθρο του αναφέρεται στις εξελίξεις στη Λιβύη για τη στάση της Τουρκίας και των ΜΜΕ, σχολιάζοντας «Ενα νέο παράδειγμα του γρήγορου μετασχηματισμού της γλώσσας των μέσων ενημέρωσης μαζί με την επίσημη πολιτική που ακολουθεί το κράτος, βιώθηκε στη Λιβύη.

Συνεχίζει δε λέγοντας “Πριν λίγο καιρό, η Τουρκία θεωρούσε τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος ήταν αρχηγός των ανατολικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στη Λιβύη, ως “τρομοκράτη” και “πραξικοπηματία”. Ο Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν είχε απαντήσει στις ερωτήσεις για τη Λιβύη και τον Χαφτάρ: “Δεν θα καθόμουν ποτέ με έναν τρομοκράτη στο ίδιο τραπέζι”.

Σχετικά με την στάση Τσαβούσογλου

Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε αναφερθεί επίσης στην πλευρά του Χαφτάρ, χαρακτηρίζοντας τις δυνάμεις του “παράνομες”. Η κεντρική φωτογραφία του άρθρου με τα τουρκικά δημοσιεύματα κατά του Χαλίφα Χαφτάρ Μάλιστα, είχε κατηγορήσει την Ελλάδα, που προσκάλεσε τον Χαφτάρ στην Αθήνα, ότι “σαμποτάρει τις προσπάθειες για την ειρήνη στη Λιβύη”.

Ωστόσο, στην Πολιτική Συμφωνία της Λιβύης, η οποία προετοιμάστηκε το 2015 με πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών, το Προεδρικό Συμβούλιο στην Τρίπολη και η Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας έγιναν δεκτά ως εκτελεστικό όργανο και η Βουλή των Αντιπροσώπων στο Τομπρούκ έγινε αποδεκτή ως νομοθετικό σώμα. Επομένως, και οι δύο πλευρές ήταν νόμιμα σώματα.

Τα μέσα ενημέρωσης τον αποκαλούσαν τρομοκράτη

Τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης στην Τουρκία, αγνοώντας τη νομιμότητα του ΟΗΕ και των δύο πλευρών, υιοθέτησαν την ίδια πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση. Εκείνη την εποχή, οι ειδήσεις στα μέσα ενημέρωσης γράφονταν με τη μορφή “του πολέμου μεταξύ της νόμιμης κυβέρνησης που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Εθνη και των τρομοκρατικών δυνάμεων του Χαφτάρ”.

Για παράδειγμα, άρθρο που δημοσιεύτηκε από τη Yeni Şafak στις 4 Ιουλίου 2020 είχε τίτλο “Ο τρομοκράτης Χαφτάρ κατέληξε σε συμφωνία με τον Ελληνα (σ.σ.: προφανώς εννοεί τον έλληνα πρωθυπουργό)”. Στις 19 Ιουνίου 2021 στο Anadolu Agency υπήρχε ο τίτλος “Πολιτοφυλακή πιστή στον πραξικοπηματία Χαλίφα Χαφτάρ”.

Η yeniakit στις 26 Ιουλίου 2021 έγραφε για τον “τρομοκράτη Χαφτάρ” και τον “αρχηγό των παράνομων δυνάμεων”. Οι ισχυρισμοί ότι η Τουρκία πήρε εκατοντάδες μαχητές από τη Συρία για να υποστηρίξει τη διοίκηση της Τρίπολης αγνοήθηκαν επίσης.

Το γεγονός ότι οι δυνάμεις του Εθνικού Στρατού της Λιβύης με επικεφαλής τον Χαφτάρ χρειάστηκε να αποσυρθούν από τον αποκλεισμό της Τρίπολης πέρυσι με τη στρατιωτική υποστήριξη της Τουρκίας αντικατοπτρίστηκε επίσης στον αέρα της νίκης. Εκείνες τις μέρες, η Sabah χρησιμοποίησε τους τίτλους “Η Τουρκία άλλαξε την εξίσωση στη Λιβύη”, η Hürriyet “Στόχος η Σύρτη”, η Yeni Şafak “Μονοπάτια της Νίκης”, η Turkiye “Εφυγε όταν νικήθηκε ο Χαφτάρ”.

Χρησιμοποίησε τη γλώσσα των απειλών

Με την υπογραφή συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός μεταξύ των μερών του εμφυλίου πολέμου τον Οκτώβριο του 2020 και την έναρξη της εκλογικής προετοιμασίας, μπήκε μια νέα διαδικασία στη Λιβύη. Αλλά ακόμη και μετά τη συμφωνία, ο Τσαβούσογλου είπε: “Είδαμε ότι ο Χαφτάρ χρησιμοποίησε τη γλώσσα των απειλών εναντίον μας. Εάν υπάρχει απειλή εναντίον μας, δεν θα διστάσουμε να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο”.

Τους τελευταίους μήνες, αυτή η στάση έχει αρχίσει να αλλάζει και μια διαφορετική γλώσσα έχει χρησιμοποιηθεί κατά των δυνάμεων του Χαφτάρ. Την περασμένη εβδομάδα, ο Φεβζί αλ Νουβέιρι, ο αντιπρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, στην ανατολική Λιβύη, με συνοδεία αντιπροσωπείας ήρθαν στην Αγκυρα και έγιναν δεκτοί από τον πρόεδρο Ερντογάν.

Αυτή η σιωπηλή αλλαγή πολιτικής σχετικά με τον Χαφτάρ εκφράστηκε ανοιχτά στη συνέντευξη Τύπου προχθές του υπουργού Εξωτερικών Τσαβούσογλου. Υπενθυμίζοντας την επίσκεψη της λιβυκής αντιπροσωπείας στην Αγκυρα, ο Τσαβούσογλου είπε, απαντώντας σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις:

“Δεν κάναμε ποτέ διακρίσεις στη Λιβύη. Εργαστήκαμε σε συνεργασία με νόμιμες κυβερνήσεις. Είχαμε αυτήν την κατανόηση από την αρχή. Αλλά για κάποιο λόγο, η ανατολική πλευρά ήταν λίγο μακριά από την Τουρκία. Γιατί η ατζέντα τους ήταν διαφορετική.

Επίσκεψη… Χαφτάρ στην Αγκυρα

”Ο Ακίλα Σάλεχ θέλησε να έρθει στην Τουρκία πολλές φορές. Τον καλέσαμε, ορίστηκαν οι ημερομηνίες, μετά τα παράτησε. Ο Χαφτάρ ήθελε επίσης να έρθει μια φορά. Ηθελε να έρθει με έναν όρο, δηλαδή να συναντηθεί με τον Πρόεδρό μας.

Ο αξιότιμος Πρόεδρός μας είπε ότι θα μπορούσε να συναντηθεί με τον Αντιπρόεδρο Φουάτ Οκτάι και μαζί μου. Ο Χαφτάρ δεν είναι συνομιλητής μου. Δεν είναι εξουσιοδοτημένο πρόσωπο στη χώρα του, είπε ο Πρόεδρός μας. Αλλά ο Χάφταρ δεν ήρθε τότε. Αν είχε έρθει, θα ήμασταν έτοιμοι να τον συναντήσουμε επίσης”.

Χαρακτηρίζοντας την αναχώρηση του Χαφτάρ στην Αθήνα ως “εχθρική κίνηση” πριν ένα χρόνο, ο Τσαβούσογλου ανέφερε ότι το ίδιο άτομο θα μπορούσε να έρθει στην Αγκυρα. Αυτή ήταν μια μεγάλη αλλαγή, αλλά ο Τσαβούσογλου το ανέφερε με φυσιολογικό τρόπο, σαν να είχε πάντα μια τέτοια στάση.

Κανείς από τους δημοσιογράφους που παρακολούθησαν τη συνέντευξη Τύπου δεν εστίασε την προσοχή του σε αυτήν την αλλαγή πολιτικής και δεν υπενθύμισε ότι ο Χαφτάρ είχε χαρακτηριστεί κάποτε ως “τρομοκράτης”. Μάλιστα, τα περισσότερα από τα νέα της συνέντευξης Τύπου του Τσαβούσογλου δεν περιλάμβαναν καν τα λόγια που έλεγε για τον Χαφτάρ…

Αυτό το μέρος της συνέντευξης Τύπου, εκτός από τις ειδήσεις του πρακτορείου Anadolu, δεν τράβηξε την προσοχή στα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης, ενώ τα έντυπα μέσα ανέφεραν και το θέμα της Αρμενίας. Τα λόγια για τον Χαφτάρ μεταφέρθηκαν με εισαγωγικά στη Hürriyet και τη Milliyet.

Τα ΜΜΕ δεν εξεπλάγησαν καθόλου που αναφέρθηκε στις ειδήσεις η επίσκεψη (της αντιπροσωπείας) του Χαφτάρ στην Αγκυρα, ο οποίος μέχρι πρόσφατα χαρακτηριζόταν ως “τρομοκράτης” και “πραξικοπηματίας”!.

Μια τέτοια επίσκεψη χαιρετίστηκε ως συνήθως, και επιπλέον η αλλαγή στην πολιτική της Λιβύης δεν επισημάνθηκε.

Η στάση των μέσων ενημέρωσης μοιάζει με ανεμοδείκτη

Οι όροι “τρομοκράτης Χαφτάρ” και “πραξικοπηματίας Χαφτάρ” εγκαταλείφθηκαν και ο Χαφτάρ αναφέρθηκε στη Hürriyet ως “ο ηγέτης των παράνομων δυνάμεων στα ανατολικά της Λιβύης”. Ο τούρκος δημοσιογράφος και συγγραφέας Φαρούκ Μπιλντιριτζί (φωτογραφία sozcu.com.tr)

Αυτό έγραψε και το πρακτορείο Anadolu και άλλα μέσα ενημέρωσης στις ειδήσεις για τις εκλογές στη Λιβύη. Καθώς συζητείται ότι ο Χαφτάρ θα έρθει ακόμη και στην Αγκυρα, σύντομα θα αναδυθούν και “άνομες δυνάμεις” και θα ονομαστεί ο “Ηγέτης Χαφτάρ” ή ο “Στρατηγός Χαφτάρ”».

Γιατί η γλώσσα των ΜΜΕ είναι σαν ανεμοδείκτης της πολιτικής εξουσίας στρέφεται προς όποια κατεύθυνση κι αν φυσά, αλλάζει ραγδαία. Δεν υπάρχει αντικειμενική και ανεξάρτητη προσέγγιση στις ειδήσεις. Εφόσον ο Τσαβούσογλου ανακήρυξε το 2022 ως “έτος ομαλοποίησης”, σημαίνει ότι θα δούμε πολλές αλλαγές, όπως και στη Συρία με τον Aσαντ, στα μέσα ενημέρωσης. Τελικά, η πυξίδα δείχνει τη δύναμη…».