Οικονομία – Πολιτική: Aντάμα ή απέναντι

Η προ εβδομάδος πολιτική σύγκρουση εντός του κοινοβουλίου, αποτέλεσε ουσιαστικά και την έναρξη της προεκλογικής περιόδου. Άτυπα αλλά ουσιαστικά. Τα κοινοβουλευτικά κόμματα, έχουν αρχίσει να ετοιμάζουν τα οργανωτικά σχήματα τους, ενώ σε κάποια από αυτά αχνογράφονται και ψηφοδέλτια. Μπορεί ο πρωθυπουργός να έβαλε ένα τέλος στα σενάρια για πρόωρες εκλογές την άνοιξη αφού καθόρισε τη διεξαγωγή του συνεδρίου, αλλά οι κυβερνητικοί βουλευτές έχουν εδώ και καιρό αρχίσει να επισκέπτονται συχνότερα τις περιφέρειες τους. Από τη πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας, ξεκαθαρίζοντας τα εσωτερικά τροχοπέδη της πάλαι ποτέ ισχυράς Κουμουνδούρου, επιλέγει το σκληρό ροκ και σε επίπεδο προσωπικής αντιπαράθεσης.

Την ίδια στιγμή, όμως, η χώρα έχει εισέλθει, σε νέες, οικονομικές φουρτούνες. Η πανδημία εκτέλεσε ουσιαστικά τη δημοσιονομική πολιτική. Οι επιδοτήσεις που ξεπερνούν τα 40 δις.ευρώ έχουν γονατίσει κυριολεκτικά την εθνική οικονομία. Η εκτίναξη του πληθωρισμού βάζει τροχοπέδη σε οποιαδήποτε δυνατότητα έστω και μερικής ανάπτυξης. Για να μπορέσει η χώρα να πάρει ανάσα θα πρέπει το 2023 να παράξει πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 5%. Αξίζει να σημειωθεί πως το 2021 σημειώθηκε ποσοστό ανάπτυξης περίπου 9%!

Ο κεντρικός τραπεζίτης της χώρας, Γιάννης Στουρνάρας, έχει προειδοποιήσει πως η μοναδική προοπτική λύσης εδράζεται στην έξοδο από την ενισχυμένη εποπτεία. Έχει ήδη τεθεί και ως εθνικός στόχος για το τρέχον έτος. Σε αυτό συμφωνεί και ο Δημήτρης Λιάκος, πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργό επί ΣΥΡΙΖΑ, σημειώνοντας ότι «αν η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας για τα ελληνικά χρεόγραφα έχει τεθεί ως στόχος της οικονομικής πολιτικής, η αύξηση του πολιτικού ρίσκου επηρεάζει τις πιθανότητες υλοποίησης της σχετικής απόφασης από τους οίκους αξιολόγησης και χρονικής μετάθεσης της μετά τη διεξαγωγή των εθνικών εκλογών». Ειρήσθω εν παρόδω πως η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, περνάει αποκλειστικά και μόνο μέσα από τη πορεία εξόδου της ενισχυμένης εποπτείας.

Ύστερα από 11 χρόνια με τρία μνημόνια και διάλυση κοινωνικών τάξεων, η Ελλάδα βρίσκεται ακόμη σε καθεστώς εποπτείας, την ίδια στιγμή που το Δ.Ν.Τ, αποχωρεί και τυπικώς από τη χώρα. 

Όλοι αναγνωρίζουν πως η άτυπη προεκλογική περίοδος που έχει ξεκινήσει ενδέχεται να προκαλέσει νέο σοκ στην εθνική οικονομία. Οι συνεχείς επιδοτήσεις προκειμένου να ανακουφιστούν τα νοικοκυριά- μεσαία και κατώτερα στρώματα- είναι ικανά και αναγκαία για την έξοδο από το πιο βαρύ, μετά την εποχή μνημονίων-οικονομικό χειμώνα της χώρας. Λύσεις υπήρχαν αλλά η κυβέρνηση είτε καθυστέρησε, είτε δεν τις επέλεξε. Το παράδειγμα του Μακρόν στη Γαλλία με τις παρεμβάσεις στη γαλλική ΔΕΗ και τη συμφωνία με τους ισχυρούς παίχτες της γαλλικής ενεργειακής αγοράς, δεν επιλέχθηκε από τη χώρα.

Το αντίστοιχο παράδειγμα του Πορτογάλου σοσιαλιστή Αντόνιο Κόστα, τελευταίως έγινε αντιληπτό στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Οι Πορτογάλοι κατάφεραν να αντιταχθούν στα μνημόνια, να ισορροπήσουν οικονομικά και να χαράξουν μια νέα εθνική πορεία επειδή στα κρίσιμα χρόνια αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα εθνικό πολιτικό τείχος απέναντι στις απειλές του Σόιμπλε και του Δ.Ν.Τ. Οι Πορτογάλοι, όμως, με το αποτέλεσμα των εκλογών τους, απέδειξαν πως το «αντι-συστημικό» ρεύμα είναι σε φάση ύφεσης. Οι ριζοσπάστες της αριστεράς εκμηδενίστηκαν, ενώ οι «αντί» εκφράζονται κυρίως από ακροδεξιά ρεύματα. Πώς, όμως, οι Πορτογάλοι, κατάφεραν να ξεπεράσουν σε τρία χρόνια το μνημόνιο, ενώ σε μας πήρε δεκαετία, αλλά και έχουν ένα από τα υψηλότερα ποσοστά παγκοσμίως σε εμβολιασμούς; Αν κάποιος αναζητήσει την απάντηση στο κρίσιμο αυτό ερώτημα, θα πρέπει να γυρίσει μερικά χρόνια πίσω, όταν το πολιτικό σύστημα της χώρας αποφάσισε να αντιμετωπίσει από κοινού τους έξωθεν κινδύνους. Είναι μια άλλη πολιτική κουλτούρα.

Το ελληνικό πολιτικό σύστημα, έχει ήδη αποφασίσει να οδεύσει προς εκλογές. Τώρα, την άνοιξη, το φθινόπωρο ή στις αρχές του 2023, το καμπανάκι για την έναρξη του αγώνα, ήχησε δυνατά. Οι Βρυξέλλες στέλνουν το δικό τους μήνυμα. Και με πολιτικές εκτιμήσεις πως η αυτοδυναμία δεν είναι και τόσο βέβαιη και με οικονομικές «εντολές» πως το 2023 είναι χρόνια ύφεσης για την Ελλάδα, καθώς ήδη το χρέος είναι στα 200% του ΑΕΠ. Η χώρα βρίσκεται εκ νέου στο στόχαστρο της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Την ίδια στιγμή βρισκόμαστε ενώπιον μιας νέας δυσοίωνης κατάστασης. Η ακρίβεια, οι ανατιμήσεις στα καύσιμα και φυσικό αέριο, αντάμα με το σκληρό πολιτικό ροκ που έχει επιλέγει, δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ. Ο προϋπολογισμός του 2021 έκλεισε με έλλειμμα μιας μονάδας μικρότερο του προβλεφθέντος.

Στην ορκωμοσία του, ο Αντόνιο Κόστα, δεν παρέλειψε να τονίσει: «η απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν σημαίνει απόλυτη εξουσία. Η αυτοδυναμία δεν είναι παντοδυναμία»…