Δύο κηδείες και ένας γάμος

Η ουκρανική υπόθεση εξελίσσεται σε πολλά επίπεδα πολλά εκ των οποίων ξεπερνούν την ίδια τη εστία της κρίσης, την Ουκρανία, που όλο και περισσότερο μετατρέπεται σε σάκο του μποξ.

Να δούμε εν τάχει ορισμένες ενδεικτικές μόνο πτυχές.

Ως γνωστόν υπήρξε μια παράλληλη ευρωπαϊκή διπλωματική κινητικότητα με τις επισκέψεις του Γερμανού καγκελαρίου Όλαφ Σολτς στι ΗΠΑ όπου συναντήθηκε με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν στη Ρωσία για συνομιλίες με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Στην πρώτη συνάντηση το ρήγμα που επιβεβαιώθηκε ήταν πιο ορατό από το Γκραν Κάνυον. Ο Τζο Μπάιντεν με καθαρό αμερικανικό, σχεδόν στερεοτυπικό καουμπόικο τρόπο, είπε, κοιτώντας με ανάλογο ύφος τον συνομιλητή του, ότι «αν υπάρξει εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, Nord Stream 2, τέλος, δεν πρόκειται να υπάρξει».

Ο Σόλτς κοιτούσε τα παπούτσια του και καθ’ όλη τη διάρκεια των δημόσιων δηλώσεων δεν αναφέρθηκε ούτε μια φορά στον Nord Stream 2.

Ο λόγος είναι απλός. Ο συγκεκριμένος αγωγός φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς τη Γερμανία, ο οποίος είναι ετήσιας μεταφορικής δυνατότητας 55 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα), όση και το εν λειτουργία αδελφάκι του Nord Stream 1, είναι απαραίτητος για τη γερμανική οικονομία.

Εναλλακτικές πηγές ενεργειακής τροφοδότησης σε βιώσιμο για τη γερμανική βιομηχανία κόστος επί του παρόντος δεν υπάρχει και το αμερικανικό υγροποιημένο αέριο (LNG) δεν αποτελεί τέτοια. Το κυρίαρχο βαθύ γερμανικό βιομηχανικό εμπορικό σύστημα δεν θέλει ούτε να ακούσει για πλήρη ρήξη στις σχέσεις με Ρωσία η οποία πέραν από ενεργειακός τροφοδότης είναι και μεγάλη αγορά την οποία οι Γερμανοί δεν θέλουν επ’ ουδενί να χάσουν. Ακόμα και στην Ολλανδία να εισβάλλει η Ρωσία, η Γερμανία θα λέει «ναι μεν, αλλά» για τις κυρώσεις.

Στην άλλη συνάντηση, Μακρόν – Πούτιν, το αποτέλεσμα ήταν ανάλογο με τις θερμοκρασίες που επικρατούν στη Ρωσία. Το τραπέζι το οποίο επέλεξε το Κρεμλίνο για να διεξαχθεί η συζήτηση, με μήκος λίγο μικρότερο από γήπεδο τένις και με τον Μακρόν να χρειάζεται κιάλια για να δει τον Πούτιν, ήταν απολύτως ενδεικτικό της απόστασης.

Οι Ρώσοι δεν χάνουν ευκαιρία να επαναλαμβάνουν ότι δεν έχουν καμία διάθεση να συζητούν με τους Ευρωπαίους για το ουκρανικό, παρά μόνο με τους Αμερικανούς διότι θεωρούν ότι μόνο με αυτούς έχει νόημα, λόγω ισχύος. Με απλά λόγια στο πλαίσιο της παλιάς καλής real politik, γιατί να μιλάμε μαζί σας αφού στο τέλος θα γίνει ή δεν θα γίνει αυτό που θέλουν ή δεν θέλουν οι Αμερικανοί (υπό την προϋπόθεση ότι και αυτοί ξέρουν τι θέλουν). Ωμό, αλλά ειλικρινές.

Εξάλλου οι Ρώσοι γνωρίζουν ότι ως ένα βαθμό έχουν καταφέρει να διεμβολίσουν το Δυτικό στρατόπεδο. Και οι Γάλλοι, όπως και οι Γερμανοί, το τελευταίο πράγμα που θα ήθελαν είναι πλήρης ρήξη της Ευρώπης με τη Ρωσία.

Οι ΗΠΑ πιέζουν τους Ευρωπαίους για σκληρή στάση, με τους μισούς να την ξορκίζουν γιατί κάνουν business με τη Ρωσία και ζεσταίνονται με ρωσικό αέριο και τους άλλους μισούς, τους Ανατολικούς, να υπερθεματίζουν διότι έχουν ισχυρά αντιρωσικά αντανακλαστικά ένεκα της αλήστου μνήμης ΕΣΣΔ. Εντέλει, σε γενικές γραμμές, αυτές οι δύο συναντήσεις στις δύο μακρινές ηπείρους είχαν περίπου την ίδια τύχη.

Μια τρίτη συνάντηση, εκτός ευρωατλαντκού και εντός ευρασιατικού πεδίου, αυτή του «Τσάρου» με τον Κινέζο αυτοκράτορα (περί αυτού πρόκειται), του Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Σι Τζιπίνγκ, πήγε μία χαρά. Δίχως να παραβλέπονται οι μεταξύ τους σοβαροί και δομικοί ανταγωνισμοί ( ο αδύναμος κρίκος στη σχέση είναι η Ρωσία), στην παρούσα φάση συμπορεύονται και συνασπίζονται κατά των ΗΠΑ. Το γεωπολιτικό φλερτ εξελίσσεται σε δεσμό και ίσως σε γάμο, με συμφωνίες όπως η εκατοντάδων δισ τριακονταετής ενεργειακή, ο οποίος αν και με καυγαδάκια και με προοπτική κάποια στιγμή να καταλήξει σε διαζύγιο εντωμεταξύ παράγει αποτελέσματα όπως όλοι οι γάμοι.

Και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν Ευρωπαίοι που θέλουν να είναι καλεσμένοι στον γάμο, παρά την άποψη των Αμερικανών ότι τέτοιες «κοινωνικές εκδηλώσεις» θα πρέπει να αποφεύγονται.

Κλείνοντας προσωρινά – θα επανέλθουμε – είναι προφανές ότι η κρίση στην Ουκρανία αποτελεί την αφορμή (και όχι την αιτία) για ευρύτερες διευθετήσεις παγκόσμιας εμβέλειας που αφορούν την (ανα)κατανομή των σφαιρών επιρροής πλανητικά.

Δυστυχώς για τους Ουκρανούς είναι σφόδρα πιθανό να αποτελέσουν τους αναλώσιμους της υπόθεσης. Η κυνικότητα των Γερμανών οι οποίοι στην έκκληση των Ουκρανών και στην παρότρυνση των Αμερικανών προς τους Ευρωπαίους για ενίσχυση σε εξοπλισμούς έστειλαν πέντε χιλιάδες…κράνη είναι ενδεικτική. Πάλι καλά. Θα μπορούσαν να τους στείλουν φιάλες με αίμα.