Ρωσία Ουκρανία: Γρίφος η στρατηγική Βλαντίμιρ Πούτιν

Ρωσία και Ουκρανία είχαν μία διαμάχη, η οποία είχε κλιμακωθεί σε τέτοιο βαθμό που ο Πρόεδρος της Ουκρανίας ανακοίνωσε επικείμενη επίθεση, για να λάβει την αφοπλιστική απάντηση του Πούτιν “Τι ώρα θα γίνει η επέμβαση στην Ουκρανία;”. 

Πριν όμως φτάσει στην σημερινή αποκλιμάκωση είχε μεσολαβήσει μία συνεννόηση με τον επικεφαλή της ρωσικής διπλωματίας, Σεργκέι Λαβρόφ. Ο υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, δήλωσε ότι η απάντηση της Δύσης στα αιτήματα της Ρωσίας ήταν απογοητευτική, μερικές φορές ακόμη και προσβλητική.

Ο καθοριστικός ρόλος του Λαβρόφ

Όμως είχε κλονιστεί από τις ενέργειες της Ρωσίας, σημείωσε ο κ. Λαβρόφ, και η Αμερική, ειδικότερα, είχε ανταποκριθεί θετικά σε τουλάχιστον ορισμένα αιτήματα, ιδίως για τον έλεγχο των εξοπλισμών στην Ευρώπη. Οι συνομιλίες δεν μπορούσαν να διαρκέσουν, αλλά «σύστησε» την εντατικοποίηση των διπλωματικών επαφών.

«Μου φαίνεται ότι οι δυνατότητές μας κάθε άλλο παρά έχουν εξαντληθεί», δήλωσε, προς έγκριση του κ. Πούτιν. Λίγο αργότερα, ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου, δήλωσε ότι ορισμένες από τις στρατιωτικές ασκήσεις της Ρωσίας είχαν τελειώσει και άλλες ήταν κοντά στην ολοκλήρωση.

Δεύτερος παράγοντας αποκλιμάκωσης

Εν τω μεταξύ, στο Κίεβο, την πρωτεύουσα της Ουκρανίας, υπήρχε άλλο ένα σημάδι πιθανής διπλωματικής κίνησης. Ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς είπε ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ήταν στην πράξη εκτός συζήτησης. Όντας δίπλα του ο Volodymyr Zelensky, πρόεδρος της Ουκρανίας, είπε ότι η ένταξη στη στρατιωτική συμμαχία, αν και κατοχυρώνεται στο σύνταγμα, ήταν «ένα όνειρο».

Με άλλα λόγια, κανένας από τους δύο δεν θα υποκύψει στο αίτημα της Ρωσίας για επίσημη εγγύηση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ. Αλλά ήταν πιο σαφείς από ό,τι στο παρελθόν δηλώνοντας ότι δεν θα συνέβαινε για πολύ καιρό, αν ποτέ. Το αν αυτό κινεί τον κ. Πούτιν μπορεί να γίνει εμφανές όταν ο κ. Σολτς επισκεφθεί τη Μόσχα, μια εβδομάδα μετά από έναν παρόμοιο διπλωματικό γύρο από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν. Σε τηλεφωνική επικοινωνία, ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, δήλωσαν ότι παραμένει «ένα κρίσιμο παράθυρο» για τη διπλωματία.

Η μπλόφα της εισβολής παραμένει

Πράγματι, ο κ. Πούτιν συνεχίζει να ενισχύει τις δυνάμεις του γύρω από την Ουκρανία, λένε δυτικοί αξιωματούχοι. «Συνεχίζει να κάνει τα πράγματα που θα περίμενε κανείς να κάνει εάν σχεδίαζε μια μεγάλη στρατιωτική δράση και αυτό είναι να οξύνει την ετοιμότητα και να αυξήσει τις δυνατότητες της δύναμής του», δήλωσε ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος του Πενταγώνου. Η αμερικανική πρεσβεία στο Κίεβο κλείνει και το προσωπικό μεταφέρεται στην πόλη Λβιβ της δυτικής Ουκρανίας.

Δυτικοί αξιωματούχοι κάνουν λόγο για 14 ακόμη ρωσικές τακτικές ομάδες τάγματος που αποστέλλονται για να ενταχθούν στις 100 που έχουν ήδη αναπτυχθεί γύρω από την Ουκρανία. Περιλαμβάνουν τις ειδικές δυνάμεις Spetsnaz και πυραύλους Iskander. Στη Μαύρη Θάλασσα, o ρωσικός στόλος συγκεντρώνει δύναμη και θα είναι σε θέση τόσο να αναπτύξει μια αμφίβια δύναμη προσγείωσης όσο και να εκτοξεύσει «πυρά ακριβείας». Η σειρά της μάχης υποδηλώνει μια ώθηση από τη Λευκορωσία για να απειλήσει το Κίεβο και μια προσπάθεια να περικυκλωθούν τα καλύτερα στρατεύματα της Ουκρανίας, που αναπτύσσονται αυτή τη στιγμή στα ανατολικά της χώρας ενάντια σε αυτονομιστικές πολιτοφυλακές που ελέγχουν δύο θύλακες, γύρω από τις πόλεις Ντόνετσκ και Λουχάνσκ.

Η απάντηση του ΝΑΤΟ

Σε απάντηση, το ΝΑΤΟ έχει στείλει μέτριες δυνάμεις για να καθησυχάσει τους συμμάχους στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη—χιλιάδες στρατεύματα σε αντίθεση με τις εκτιμώμενες 130.000 που έχει αναπτύξει η Ρωσία. Στις 14 Φεβρουαρίου εκατοντάδες Γερμανοί στρατιώτες άρχισαν να φτάνουν για να ενισχύσουν την παρουσία τους στη Λιθουανία και οκτώ ακόμη αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη προσγειώθηκαν στην Πολωνία. Οι υπουργοί Άμυνας του ΝΑΤΟ έχουν προγραμματιστεί να συζητήσουν την κρίση στις Βρυξέλλες στις 16 και 17 Φεβρουαρίου.

Η Ρωσία έχει επίσης εκδόσει προειδοποιήσεις κατά της «πρόκλησης» από την Ουκρανία, που υποτίθεται ότι ενθαρρύνεται από τις δυτικές απειλές και τις στρατιωτικές αναπτύξεις. Στις 15 Φεβρουαρίου, η Δούμα, η κάτω βουλή του ρωσικού κοινοβουλίου, ψήφισε υπέρ της αναγνώρισης των αποσχισμένων περιοχών της Ουκρανίας, ένα βήμα πριν από την πλήρη προσάρτηση. η πρόταση θα σταλεί στον κ. Πούτιν «αμέσως». Ορισμένοι αξιωματούχοι στη Ρωσία προτείνουν ότι αυτό μπορεί να είναι μια διέξοδος από την τρέχουσα κρίση.

Όλα τα σενάρια ανοιχτά

Εν ολίγοις, ο κ. Πούτιν φαίνεται να κρατά όλες τις επιλογές ανοιχτές.

• Θα μπορούσε να εισβάλει στην Ουκρανία.
• Θα μπορούσε να διατηρήσει τα στρατεύματα αναπτυγμένα για μεγάλο χρονικό διάστημα ως μορφή ένοπλης διπλωματίας. Και με τις διπλωματικές του πρωτοβουλίες, έδωσε επίσης στον εαυτό του τα μέσα να απομακρυνθεί από τον πόλεμο, εάν κρίνει ότι οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές ή πιστεύει ότι έχει κερδίσει αρκετά χωρίς να χρειάζεται να πάρει περισσότερους κινδύνους. Εξάλλου, η Ρωσία πάντα ισχυριζόταν ότι δεν είχε σχέδιο εισβολής στην Ουκρανία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γουίλιαμ Τέιλορ, πρώην Αμερικανός πρεσβευτής στην Ουκρανία ανέφερε πως οι Ρώσοι ίσως να άλλαξαν γνώμη. Και συνεχίζει λέγοντας «Ίσως εξέτασαν το κόστος και τα οφέλη και είδαν ότι το κόστος είναι πραγματικά υψηλό. Αλλά ακόμα κι αν ο Πούτιν αποκλιμακωθεί, δεν θα είναι για πάντα. Όσο είναι ζωντανός θα προσπαθεί να κυριαρχήσει στην Ουκρανία».

Τέλος, ο Βλάντιμιρ Πούτιν φαίνεται να έχει “στήσει” μία περίτεχνη μπλόφα, καθώς με αφορμή την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ διεκδικεί από την Δύση σοβαρά και παλιά αιτήματα που έχουν να κάνουν με την επέκταση της Ρωσίας στην Ευρώπη και το ανάχωμα του ΝΑΤΟ.

Με πληροφορίες από τον Economist