Bloomberg: Άλμα στις αγορές ρωσικού φυσικού αερίου από την Ευρώπη

Ώρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ακούστηκαν πολλές φωνές στην Ευρώπη που την καλούσαν να διακόψει την αγορά ενέργειας από τη Ρωσία για να τιμωρήσει τη Μόσχα. Ωστόσο, η άμεση αντίδραση των ευρωπαϊκών ενεργειακών εταιρειών ήταν να αυξήσουν τις αγορές φυσικού αερίου, μεγάλο μέρος του οποίου μεταφέρεται μέσω των αγωγών της Ουκρανίας.

Για δεύτερη συναπτή ημέρα οι εταιρείες κοινής ωφελείας της Ευρώπης παραγγέλνουν πολύ περισσότερο φυσικό αέριο μέσω των μακροπρόθεσμων συμβολαίων που έχουν με την Gazprom. Ο λόγος είναι ότι οι συμφωνίες αυτές με τον ρωσικό κολοσσό τιμολογούνται με τρόπο που να προσφέρουν τώρα αέριο φτηνότερο σε σύγκριση με εκείνο των ευρωπαϊκών αγορών.

Εκτόξευση τιμών στην ενέργεια

Σχολιάζοντας την εκτόξευση των τιμών της ενέργειας, ο Στεφάν Ούρλιχ, αναλυτής φυσικού αερίου στην BloombergNEF, τόνισε πως οι τρέχουσες τιμές του φυσικού αερίου «είναι πολύ υψηλότερες από τις τιμές πώλησης που προβλέπουν πολλά από τα συμβόλαια της Gazprom γι’ αυτό και πολλές εταιρείες σπεύδουν να αγοράσουν πολύ περισσότερο». Δεν παραλείπει, βέβαια, να αναφέρει και την πιθανότητα να πρόκειται περί στρατηγικής επιλογής εφόσον «οι εταιρείες αγοράζουν καθώς διαβλέπουν το ενδεχόμενο να διακοπούν οι ροές ή να αυξηθούν περαιτέρω οι τιμές».

Ο πρώτος ευρωπαϊκός πόλεμος του 21ου αιώνα έχει καταστήσει σαφή την εξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από τη ρωσική ενέργεια. Το 1/3 της ζήτησης για φυσικό αέριο καλύπτεται μέσω των αγωγών που έρχονται από τα κοιτάσματα της Σιβηρίας και καταλήγουν έτσι στα ταμεία της Gazprom δισεκατομμύρια κάθε χρόνο.

Αν αποκοπεί η Ευρώπη από αυτές τις ροές θα οδηγηθούν στα ύψη οι τιμές του φυσικού αερίου και θα σημειωθούν διακοπές στην παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Τη δυσοίωνη αυτή προοπτική αντιμετωπίζουν ήδη οι κυβερνήσεις που βλέπουν τις υψηλές τιμές της ενέργειας να τροφοδοτούν τον πληθωρισμό. Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο εξαιρέθηκαν, πάντως, από το πακέτο των κυρώσεων που ανακοίνωσαν χθες οι ΗΠΑ και η Ε.Ε.

Οι ροές μέσω Ουκρανίας σημείωσαν την Πέμπτη άλμα σχεδόν 38% και υπολογίζεται ότι χθες αυξήθηκαν κατά περίπου 24% επιπλέον

Στο μεταξύ, οι διαπραγματευτές φυσικού αερίου αντέδρασαν στα μηνύματα της αγοράς. Σύμφωνα με την εταιρεία που διαχειρίζεται το δίκτυο της Ουκρανίας, οι ροές ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας σημείωσαν την Πέμπτη άλμα σχεδόν 38% και υπολογίζεται ότι χθες αυξήθηκαν κατά περίπου 24% επιπλέον. Ενδέχεται, άλλωστε, να ξαναρχίσει η ροή από τον αγωγό Yamal προς τη Γερμανία μετά τη διακοπή που σημειώθηκε για περισσότερο από δύο μήνες.

Η Gazprom δηλώνει πως έχει ανταποκριθεί στα αιτήματα των πελατών της από την Ευρώπη. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες Uniper SE, Eni Spa και Engie απέφυγαν να απαντήσoυν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σχετικές με τις παραγγελίες τους για ρωσικό φυσικό αέριο. Σε ό,τι αφορά τη γερμανική RWE AG τήρησε παρεμφερή στάση, δηλώνοντας ότι αποφεύγει να απαντά σε υποθετικές ερωτήσεις για τη μελλοντική κατάσταση της αγοράς.

Οξεία η ενεργειακή κρίση, ακόμα και πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία

Πολύ προτού εισβάλει η Ρωσία στην Ουκρανία, η Ευρώπη χειμαζόταν ήδη από μια οξύτατη ενεργειακή κρίση. Η ζήτηση ανέκαμψε ακριβώς τη στιγμή που μείωνε την προσφορά η Gazprom. Ο ρωσικός κολοσσός του φυσικού αερίου δεν κατόρθωσε, άλλωστε, να αναπληρώσει τα αποθέματα στους ταμιευτήρες της Ευρώπης στο τέλος του καλοκαιριού και στους φθινοπωρινούς μήνες. Το αποτέλεσμα ήταν να βρεθεί η Ευρώπη με τα μικρότερα αποθέματα των τελευταίων 10 και πλέον ετών για το μεγαλύτερο μέρος της χειμερινής περιόδου που χρειάζεται θέρμανση. Και όταν μειώθηκαν ακόμη περισσότερο οι εξαγωγές από τη Ρωσία, η Gazprom υποστήριξε ότι είχαν μειωθεί τα αιτήματα από την ευρωπαϊκή πελατεία της.

Στην εγχώρια αγορά της Ρωσίας η ζήτηση ήταν σε υψηλά επίπεδα, αλλά η παραγωγή είχε εκτοξευθεί στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων τριών ετών. Ετσι, η Ρωσία είχε τη δυνατότητα να αντλεί φυσικό αέριο από τους αποθηκευτικούς χώρους με πολύ πιο αργούς ρυθμούς από όσο μπορούσε να κάνει το ίδιο η Ευρώπη. Ωστόσο οι Ρώσοι αξιωματούχοι επαναλαμβάνουν σε μόνιμη βάση ότι η χώρα αποτελεί αξιόπιστο προμηθευτή ενέργειας και επιμένουν πως η Gazprom ανταποκρίνεται πάντα στις συμβατικές υποχρεώσεις της.