Πόλεμος Ουκρανία: Η βραδυφλεγής βόμβα του προσφυγικού

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει δημιουργήσει και στις δύο πλευρές πολλά προβλήματα. Η μεν Ρωσία αντιμετωπίζει πολύ αυστηρές κυρώσεις από την Δύση, ενώ ο Πούτιν προσπαθεί να τις αντιμετωπίσει με αντίμετρα.

Από την άλλη, ο Ζελένσκι προσπαθεί να περιορίσει τις απώλειες των πολιτών, ενώ την ίδια ώρα ο στρατός αντιστέκεται σθεναρά. Βέβαια ένα πρόβλημα που κανένας δεν έχει σκεφτεί είναι η επικείμενη έκρηξη του προσφυγικού με τους Ουκρανούς πολίτες να αφήνουν την πατρίδα τους.

Τα σενάρια του πολέμου

H Ρωσία θα κλιμακώσει άμεσα τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, αυξάνοντας τις αεροπορικές επιδρομές και πλήττοντας βασικές υποδομές της χώρας. Η ενεργειακή τροφοδοσία θα διακοπεί, ενώ οι τηλεπικοινωνίες θα «πέσουν». Χιλιάδες άμαχοι θα πεθάνουν. Παρά τη γενναία αντίσταση, το Κίεβο θα περιέλθει σε ρωσικά χέρια μέσα σε λίγες ημέρες. Η κυβέρνηση θα αντικατασταθεί από ένα καθεστώς ελεγχόμενο από τη Μόσχα.

Ο πρόεδρος Ζελένσκι είτε θα διαφύγει στο εξωτερικό είτε θα δολοφονηθεί. Ο πρόεδρος Πούτιν θα κηρύξει την νίκη του ρωσικού στρατού και θα αποσύρει τις δυνάμεις από τη χώρα. Χιλιάδες πρόσφυγες θα συνεχίσουν να κατακλύζουν την Ευρώπη, ενώ η Ουκρανία θα γίνει εξαρτημένο από τη Ρωσία κράτος, όπως η Λευκορωσία.

Ένας μεγάλης διάρκειας πόλεμος

Αρκετά πιθανότερο σενάριο, σε σχέση με το προηγούμενο. Οι ρωσικές δυνάμεις θα επιβραδύνουν την προέλασή τους, λόγω μειωμένου ηθικού και προβλημάτων στον ανεφοδιασμό. Θα χρειαστούν χρόνο για να ελέγξουν πόλεις – κλειδιά, όπως το Κίεβο, όπου οι μάχες θα δίνονται στους δρόμους και στα στενά. Θα ακολουθήσει μια μακρά πολιορκία. Η κατάσταση θα θυμίζει τον καταστροφικό πόλεμο στην Τσετσενία, τη δεκαετία του ‘90.

Ακόμη κι αν οι Ρώσοι καταφέρουν να ελέγξουν ορισμένες πόλεις, δύσκολα θα μπορέσουν να διατηρήσουν αυτόν τον έλεγχο. Μετά από πολλά χρόνια, και πιθανώς υπό μια νέα ηγεσία στη Μόσχα, οι ρωσικές δυνάμεις θα αποχωρήσουν από την Ουκρανία, όπως ακριβώς έκαναν και στο Αφγανιστάν το 1989.

Ένας ευρωπαϊκός πόλεμος

Ο πρόεδρος Πούτιν θα προσπαθήσει να ανακτήσει εδάφη της πρώην ρωσικής αυτοκρατορίας, στέλνοντας στρατεύματα σε πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, όπως η Μολδαβία και η Γεωργία, οι οποίες δεν είναι μέλη του ΝΑΤΟ.

Εναλλακτικά, το Κρεμλίνο θα χαρακτηρίσει ως πράξη επίθεσης, η οποία χρήζει απάντησης, τον εξοπλισμό της Ουκρανίας με όπλα από τη Δύση. Θα απειλήσει να στείλει στρατεύματα στις βαλτικές χώρες -που είναι μέλη του ΝΑΤΟ- όπως η Λιθουανία, προκειμένου να δημιουργήσει χερσαίο διάδρομο με τον ρωσικό παράκτιο θύλακα του Καλίνινγκραντ.

Διπλωματική λύση

«Οι δίαυλοι επικοινωνίας πρέπει πάντα να παραμένουν ανοιχτοί» είπε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Γαλλίας είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πούτιν. Οι διπλωμάτες μπορούν ελεύθερα να μετακινούνται από και προς τη ρωσική πρωτεύουσα. Ρώσοι και Ουκρανοί έχουν ήδη συναντηθεί δύο φορές εν μέσω του πολέμου.

Ενδεχομένως, δεν έχει γίνει πολλή πρόοδος, αλλά αρκεί το γεγονός ότι υπάρχει η πιθανότητα διαπραγμάτευσης μιας εκεχειρίας. Το ερώτημα είναι, όμως, αν θα υπάρξει μια συμφωνία, η οποία θα οδηγήσει και σε άρση των ρωσικών κυρώσεων, το οποίο θεωρείται ζητούμενο για τη Μόσχα. Με βάση αυτό το σενάριο: Ο πόλεμος θα εξελιχθεί αρνητικά για τη Ρωσία, Οι κυρώσεις θα αρχίσουν να αποσταθεροποιούν τη Μόσχα. Ο Πούτιν θα σκέφτεται ότι η συνέχιση του πολέμου αποτελεί μεγαλύτερη απειλή από ό,τι ο ατιμωτικός τερματισμός του.

Η Κίνα θα παρέμβει και θα ασκήσει πιέσεις στη Μόσχα ώστε να συμβιβαστεί. Την ίδια ώρα, η Ουκρανία, βλέποντας τις υποδομές να καταστρέφονται και τους αμάχους να σκοτώνονται, θα αρχίσει να εξετάζει την επιλογή του συμβιβασμού. Το Κίεβο θα αποδεχθεί τη ρωσική κυριαρχία σε Κριμαία και Ντονμπάς, με αντάλλαγμα την ανεξαρτησία της χώρας και του δικαιώματος σύσφιγξης των σχέσεων με την Ευρώπη.

Η εκδίωξη του Πούτιν

Πρόκειται για το λιγότερο πιθανό σενάριο. Άραγε, υπάρχει και η πιθανότητα ενός Κρεμλίνου χωρίς τον Πούτιν; Πώς θα γίνει αυτό; Ο Ρώσος πρόεδρος θα συρθεί σε έναν καταστροφικό πόλεμο. Χιλιάδες Ρώσοι στρατιώτες θα σκοτωθούν. Οι κυρώσεις θα πλήξουν την οικονομία και ο Πούτιν θα χάσει τα ερείσματα στην κοινωνία.

Ενδεχομένως θα ξεσπάσουν λαϊκές κινητοποιήσεις, με την κυβέρνηση να χρησιμοποιεί τις αρχές ασφαλείας για να τις καταστείλει. Όμως, όλο αυτό το κλίμα θα στρέψει εναντίον του Πούτιν τόσο τις στρατιωτικές όσο και τις οικονομικές ελίτ.

Η Δύση θα ξεκαθαρίσει ότι ο Ρώσος πρόεδρος πρέπει να αντικαταστεί από έναν πιο μετριοπαθή ηγέτη, προκειμένου να γίνει άρση των κυρώσεων και εξομάλυνση των σχέσεων. Θα πραγματοποιηθεί αιματηρό πραξικόπημα, το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα τη φυγή του Πούτιν.

Το Ουκρανικό εντείνει το προσφυγικό πρόβλημα

Περισσότεροι από 1 εκατ. Ουκρανοί έχουν εγκαταλείψει την χώρα, μετά την ρωσική εισβολή, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, με ειδικούς να προειδοποιούν πως με αυτό τον ρυθμό πιθανότητα να έχουμε την μεγαλύτερη προσφυγική κρίση του αιώνα.

Ο απολογισμός της Πέμπτης από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) ανέρχεται σε περισσότερο από το 2 τοις εκατό του πληθυσμού της Ουκρανίας, σε μια διασυνοριακή μετακίνηση μόλις επτά ημερών. Εκτιμάται ότι έως και 4 εκατομμύρια άνθρωποι ενδέχεται να εγκαταλείψουν την Ουκρανία, και ακόμη και αυτή η πρόβλεψη θα μπορούσε να αναθεωρηθεί προς τα πάνω.

Η πλειοψηφία των Ουκρανών προσφύγων φαίνεται πως έχει καταφύγει στην Πολωνία, η οποία εκτιμάται πως φιλοξενεί περίπου 548.000 πρόσφυγες. Η αμέσως επόμενη επιλογή των προσφύγων φαίνεται να είναι η Ουγγαρία στην οποία έχουν περάσει 133.000 πρόσφυγες.

Μετά την αποχώρηση περισσότερων από 82.000 ανθρώπων την πρώτη ημέρα της ρωσικής εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου, κάθε μέρα στη συνέχεια οδήγησε σε τουλάχιστον 117.000 νέους πρόσφυγες, φτάνοντας το ανώτατο όριο των σχεδόν 200.000 μόνο την Τρίτη, με βάση την τελευταία καταμέτρηση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.