“Πράσινη Συμφωνία”: Η καλύτερη “απάντηση” της Ευρώπης αργεί…

Η ανάγκη απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο παραμένει στο τραπέζι των Ευρωπαίων αλλά είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν οι συνέπειες μιας τέτοιας απόφασης, στη δεδομένη χρονική στιγμή, για τις περισσότερες χώρες βαρύνουν λιγότερο από την διάθεση των Ευρωπαίων να στείλουν και τη δική τους “απάντηση” στον Πούτιν , μετά το εμπάργκο των Αμερικάνων στο ρωσικό πετρέλαιο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εισάγει από τη Ρωσία περίπου το 40% του φυσικού αερίου και το 25% του πετρελαίου που καταναλώνει.

Σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης Bruegel, οι χώρες της ΕΕ καταβάλλουν συνολικά περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ ημερησίως στη ρωσική πλευρά για φυσικό αέριο και πετρέλαιο.

Χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία, που εξαρτώνται πολύ περισσότερο από το ρωσικό φυσικό αέριο εάν συγκριθούν με άλλες, νιώθουν να απειλούνται περισσότερο από το ενδεχόμενο εκτόξευσης των τιμών της ενέργειας, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το BBC. Για του λόγου το αληθές, αρκεί να ανατρέξει κανείς και στις δηλώσεις που έκανε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, αποκηρύσσοντας το ενδεχόμενο να επιβληθεί ευρωπαϊκό εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικής ενέργειας στην παρούσα φάση.

Γερμανοί και Γάλλοι “μετράνε” τις αντιδράσεις του κόσμου

Το BBC υπενθυμίζει ότι έως και πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι Γερμανοί τάσσονταν στην πλειονότητά τους υπέρ της λειτουργίας του αμφιλεγόμενου ρωσογερμανικού αγωγού φυσικού αερίου “Nord Stream 2”. Επειτα από περίπου δύο εβδομάδες πολέμου, το «κλίμα» στη Γερμανία μοιάζει να έχει αλλάξει και πλέον στρέφεται κατά της Ρωσίας ενώ και ο αγωγός Nord Stream 2 έχει εν τω μεταξύ «δει» τις προοπτικές λειτουργίας του να «παγώνουν» για τα καλά.

Η Ενωση Γερμανών Βιομηχάνων έχει, από την πλευρά της, προειδοποιήσει ότι οι τιμές που ανεβαίνουν θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε λουκέτα και κλείσιμο επιχειρήσεων, «πληγώνοντας» έτσι τη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ που είναι η γερμανική.

Υπενθυμίζεται ότι στο πρόσφατο παρελθόν η άνοδος των τιμών της ενέργειας είχε προκαλέσει στη Γαλλία έντονες διαμαρτυρίες, «γεννώντας» μεταξύ άλλων και το κίνημα των επονομαζόμενων «κίτρινων γιλέκων».

Ενδεικτική της γαλλικής «ανησυχίας» είναι και η στάση του γαλλικού ενεργειακού κολοσσού της Total που προς το παρόν τουλάχιστον συνεχίζει να κάνει κανονικά μπίζνες με τη Ρωσία, υιοθετώντας μια εντελώς διαφορετική στάση από εκείνη που υιοθέτησαν άλλοι – βρετανικοί – ενεργειακοί κολοσσοί όπως είναι εκείνοι της BP και της Shell.

Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο αυτήν την εβδομάδα και μεταξύ των ηγετών της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης. Η επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν θεωρεί απαραίτητο ν αναζητηθούν  εναλλακτικοί  προμηθευτές (Κατάρ, Αζερμπαϊτζάν), να βελτιωθούν οι ενεργειακές υποδομές της ΕΕ και να επενδυθούν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (οι Γερμανοί έχουν ήδη ανακοινώσει σχετικές επενδύσεις ύψους 200 δισ. ευρώ) όπως άλλωστε ήδη προβλέπεται και στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης.

Πράσινη συμφωνία

Τον Δεκέμβριο του 2019 η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύτηκε να υλοποιήσει την Πράσινη Συμφωνία, θέτοντας ως εμβληματικό στόχο να καταστεί η Ευρώπη η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος μέχρι το 2050.

Ουσιαστική δέσμευση της Ε.Ε. είναι η υλοποίηση ενός πλήρους πλαισίου μεταστροφής προς μια οικονομία «χαμηλού» άνθρακα, ώστε το 2050 οι εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου  να αντισταθμίζονται από την δέσμευσή τους μέσω φυσικών οικοσυστημάτων και τεχνολογικών λύσεων δημιουργώντας μηδενικό ισοζύγιο.

Η σημαντική αυτή κλιματική φιλοδοξία, σε συνδυασμό με τη δέσμευση για κοινωνικά δίκαιη μετάβαση και την ανάγκη υλοποίησης επενδύσεων ύψους € 1τρισ., συνιστά τον οδικό χάρτη πορείας της Ε.Ε. προς το μέλλον, με πυξίδα τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Μέσω της Πράσινης Συμφωνίας η Ευρωπαϊκή Ένωση ανανεώνει τη δέσμευσή της για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού και συμβάλλει ουσιαστικά στην υλοποίηση της ατζέντας των Ηνωμένων Εθνών για το 2030 και των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Βασική προϋπόθεση αποτελεί η ανάληψη παρόμοιων δεσμεύσεων και από τις υπόλοιπες μεγάλες οικονομίες του πλανήτη. Σε έκθεση του ΟΗΕ (Emissions Gap Report 2019), διαπιστώνεται ότι το επίπεδο των παγκόσμιων προσπαθειών είναι ανεπαρκές για την εκπλήρωση των παγκόσμιων κλιματικών στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού, δηλαδή τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας κάτω από 2ο C και κατά προτίμηση κάτω από 1,5ο C σε σχέση με τη μέση θερμοκρασία της Γης την περίοδο πριν την βιομηχανική επανάσταση.

Σύμφωνα με την εν λόγω έκθεση, οι εκπομπές ΑτΘ συνεχίζουν να αυξάνονται με ρυθμό περίπου 1,5% την τελευταία δεκαετία, την ώρα που για την επίτευξη του στόχου περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας κάτω από 2o C θα πρέπει να μειωθούν κατά 25% μεταξύ 2018 και 2030. Το ποσοστό μείωσης την ίδια περίοδο αυξάνεται σε 55% για επίτευξη αύξησης της θερμοκρασίας κάτω από 1,5ο C.

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αποτελεί την απάντηση της Ε.Ε. σε αυτό και παράλληλα, επιβεβαίωση της ιστορικά καταγεγραμμένης πρωτοπορίας της στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Ένα χρόνο μετά την υιοθέτηση της Πράσινης Συμφωνίας, τον Δεκέμβριο του 2020, η Ε.Ε. αύξησε τον στόχο μείωσης εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου από 40% σε τουλάχιστον 55% έως το 2030 ως ενδιάμεσο στόχο επίτευξης του κεντρικού στόχου για κλιματική ουδετερότητα το 2050.

Για την επίτευξη του στόχου της Πράσινης Συμφωνίας, η Ε.Ε. καλείται να υλοποιήσει ένα πολυδιάστατο πλαίσιο μεταρρυθμίσεων σε τομείς με ισχυρή αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας είναι η κλιματική φιλοδοξία της Ε.Ε. να συνδυαστεί με τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των κλάδων που αναλαμβάνουν το συνεχώς αυξανόμενο κόστος μείωσης των εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου και ολόκληρης της εφοδιαστικής αλυσίδας.