Κάτι τρέχει με τον EastMed

Σε κινητικότητα βρίσκονται εκ νέου οι παράγοντες, αλλά και οι διεθνείς παίχτες της αγοράς σχετικά με το μεγαλεπήβολο σχέδιο του αγωγού EastMed. Η συζήτηση αναφορικά με τον αγωγό έχει ανοίξει. Χθες, ο βοηθός γραμματέας για διεθνείς υποθέσεις του αμερικανικού υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, απαντώντας σε σχετική ερώτηση δήλωσε ότι «μετά τις τελευταίες εξελίξεις θα τα δούμε όλα με φρέσκια ματιά». Είναι σαφές δηλαδή ότι ο αγωγός East Med επανέρχεται στο προσκήνιο λόγω των ευρύτερων εξελίξεων και της σύρραξης στην Ουκρανία καθώς η Ε.Ε. είναι επιτακτικό να βρει βιώσιμες και επαρκείς εναλλακτικές που θα υποκαταστήσουν ρωσικό αέριο.

Τα βήματα προόδου που πραγματοποιούνται είναι δεδομένο πως δεν οφείλονται μόνο στη διαδικασία απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό,αέριο. Η παγκόσμια οικονομία δείχνει να αλλάζει. Οι τεκτονικές αλλαγές που προκάλεσε η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, έχουν δημιουργήσει, την ανάγκη επανακαθορισμού των μέχρι πρόσφατα θέσεων και επενδύσεων των  διεθνών οίκων.

Παλαιότερα σχέδια έχουν αρχίσει να ζωντανεύουν  είτε εκσυγχρονισμένα είτε ακριβώς με τη παλιότερη μορφή τους.

Ο αγωγός EastMed, ο οποίος θα εκτείνεται σε 1.900 χιλιόμετρα και αρχικά θα μεταφέρει 10 Bcm / έτος κατά τον υφιστάμενο σχεδιασμό του, συμπεριλαμβάνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στα έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI), τα οποία αναγνωρίζονται ως προτεραιότητα για το ενεργειακό ισοζύγιο της Ευρώπης. Επίσης, Στις 5 Μαΐου 2020 χορηγήθηκε στο έργο EastMed και στον αγωγό ΠΟΣΕΙΔΩΝ, το καθεστώς Έργου Εθνικής σημασίας και Δημοσίου Συμφέροντος από το Ελληνικό Κοινοβούλιο.

Ο αγωγός EastMed ακολουθεί υποθαλάσσια όδευση προς την Κύπρο, στη συνέχεια προς τις ακτές της Κρήτης και ακολούθως, μέσω της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας ως τις ακτές της Θεσπρωτίας και την Ιταλία. Στο Φλωροβούνι της Θεσπρωτίας, ο αγωγός EastMed μπορεί να συνδεθεί με το έργο του αγωγού ΠΟΣΕΙΔΩΝ, ενισχύοντας περαιτέρω την ολοκλήρωση της αγοράς ενέργειας της ΕΕ με τις νέες ανακαλύψεις στη λεκάνη της Λεβαντίνης.

 Αξίζει να σημειωθεί ότι η  πρόσφατη απόσυρση της στήριξης των ΗΠΑ στον αγωγό, αιτιολογήθηκε εξαιτίας του προβληματισμού για την εμπορική και τεχνική βιωσιμότητα του έργου.

Οι ΗΠΑ γενικά δεν συμπαθούν τους αγωγούς. Σε πρόσφατες αναλύσεις και σε ελληνικές εφημερίδες υπήρξαν σημαντικές αναφορές για τις νέες προοπτικές αλλά και για τις αιτίες της εγκατάλειψης των σχεδίων.

Είναι δεδομένο και αυτή αποδεικνύεται με το πιο καθαρό τρόπο πως τα αμερικανικά συμφέροντα προτιμούν το LNG. Εκτιμούν πως τα κέρδη θα είναι μεγαλύτερα, πως η ευρύτερη οικονομική διείσδυση στην ευρωπαϊκή οικονομία μεστότερη αλλά και πως η διέλευση των αμερικανικών πλοίων-τάνκερς θα αλλάξει ενδεχομένως κάποιες ισορροπίες στις θάλασσες του νότου.

Εξάλλου οι αγωγοί  δίνουν μεγάλη ισχύ σε αυτούς που τους ελέγχουν και διαμορφώνουν «αποκλειστικές» σχέσεις ανάμεσα σε εξαγωγείς και καταναλωτές, όπως φαίνεται από την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο την οποία οι ΗΠΑ προσπαθούν με κάθε τρόπο να υπονομεύσουν. Αντίθετα, το LNG επιτρέπει πιο ρευστές και πολυμερείς σχέσεις ανάμεσα σε παραγωγούς και καταναλωτές…