Ο Πούτιν στο μικροσκόπιο της Διεθνούς Πολιτικής Δικαιοσύνης

Οι περιπτώσεις των Σέρβων ηγετών Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και Ράντοβαν Κάραζιτς, οι οποίοι κατέληξαν να σύρονται ενώπιον των δικαστών στη Χάγη, φαίνεται ότι γίνονται «εφιάλτης» για τον Πούτιν.

Οι δημοκρατίες καλούνται να υποστηρίξουν το έργο της ουκρανικής δικαιοσύνης και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, το οποίο ξεκίνησε σχετική έρευνα στις αρχές Μαρτίου.

Πιο συγκεκριμένα, για τον Τζο Μπάιντεν, τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι «εγκληματίας πολέμου» . Δύο εβδομάδες πριν από αυτόν, στις 2 Μαρτίου, ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον είχε κρίνει τον Ρώσο Πρόεδρο ένοχο για «εγκλήματα πολέμου» στην Ουκρανία, ένα κυρίαρχο κράτος στο οποίο εισέβαλε ο ρωσικός στρατός στις 24 Φεβρουαρίου. Πρόκειται για σοβαρές κατηγορίες, αλλά πολιτικού περιεχομένου.

Καθώς όμως οι μαρτυρίες για σκόπιμες καταχρήσεις κατά αμάχων αυξάνονται στην Ουκρανία, εναπόκειται πλέον στη διεθνή δικαιοσύνη να κάνει το έργο της. Είναι σημαντικό για αυτήν να χειρισθεί δικαστικά την στρατιωτική αυτή επίθεση και τις συνέπειές της στον ουκρανικό πληθυσμό.

Η καταλληλότερη δικαιοδοτική βαθμίδα είναι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ). Και περίπου σαράντα χώρες ζήτησαν από το κορυφαίο Δικαστήριο να ασχοληθεί με αυτόν τον φάκελο. Το 2016, η Ρωσία απέσυρε την υπογραφή της από τη συνθήκη δημιουργίας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, την οποία είχε υπογράψει το 2000, αλλά οι υπήκοοί της, που υπόκεινται σε ένταλμα σύλληψης, μπορούν να συλληφθούν οπουδήποτε.

Στις 2 Μαρτίου, ο εισαγγελέας του Δικαστηρίου αυτού, ξεκίνησε έρευνα για την διαλεύκανση εγκλημάτων που μπορεί να έχουν διαπραχθεί στην Ουκρανία από τις 21 Νοεμβρίου 2013.

Στο πλαίσιο αυτό, έχει δρομολογήσει το έργο της συλλογής αποδεικτικών στοιχείων. Ο εισαγγελέας ταξίδεψε στην Ουκρανία στις 16 Μαρτίου. Εκεί συνάντησε τη Γενική Εισαγγελέα της Ουκρανίας, το γραφείο της οποίας συλλέγει στοιχεία από την πρώτη μέρα. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο μπορεί να διώξει όλους τους δράστες εγκλημάτων πολέμου, συμπεριλαμβανομένου του Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς δεν αναγνωρίζει την ασυλία που χορηγείται στους αρχηγούς κρατών από τα εθνικά δικαστήρια.

Ο εισαγγελέας διερευνά, επίσης, εγκλήματα που θα μπορούσαν να έχουν διαπραχθεί από την ουκρανική πλευρά (εναντίον κρατουμένων, για παράδειγμα) και έχει αποστείλει σχετικό αίτημα στη Ρωσία, ζητώντας τη συνεργασία της.

Έτσι, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο θα μπορούσε σε λίγους μήνες να εκδώσει εντάλματα σύλληψης εναντίον Ρώσων αξιωματικών στην Ουκρανία. Αυτά τα εντάλματα σύλληψης περιλαμβάνουν συχνά ένα τμήμα σχετικά με την ιστορία των εγκλημάτων, για τα οποία κατηγορούνται οι ύποπτοι. Ο ιεραρχικός προϊστάμενός τους δεν είναι άλλος από τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, του οποίου η ευθύνη, τουλάχιστον στην απόφαση έναρξης του πολέμου, είναι, αν μη τι άλλο, ερευνητέα. Νομικά, τίποτε δεν θα εμποδίσει τον εισαγγελέα να εκδώσει ένταλμα κατά του προέδρου Πούτιν, εάν βεβαίως συγκεντρωθούν τα απαραίτητα προς τούτο στοιχεία.