Ουκρανία: Μεγαλώνει το πρόβλημα των σιτηρών

Η Ουκρανία συνεχίζει να βάλλεται από τους Ρώσους, καθώς πλέον τα λιμάνια της έχουν αποκλειστεί. Αυτό σημαίνει ότι αδυνατεί να πουλήσει εκατομμύρια τόνους σιταριού, οι οποίοι ήταν προγραμματισμένο να εξαχθούν ως τον Ιούνιο.

Οι χώρες που βασίζονται στις εισαγωγές ουκρανικού σιταριού, όπως είναι η Αίγυπτος, η Τουρκία και η Υεμένη, θα πρέπει να βρουν εναλλακτικούς προμηθευτές, έχουν προειδοποιήσει πολλές οργανώσεις παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.

Σημαντικός παραγωγός σταριού η Ουκρανία

Η Ουκρανία, ένας σημαντικός παραγωγός σταριού και σπορελαίων, εξάγει το 98% των σιτηρών της μέσω των λιμανιών της και μόνο ένα πολύ μικρό μέρος μέσω του σιδηροδρόμου, όπου το κόστος είναι υψηλότερο.

Η χώρα αυτή ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σιτηρών στον κόσμο κατά το οικονομικό έτος 2020-21, ενώ η Ρωσία βρισκόταν στην τρίτη θέση, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Σιτηρών. Οι δύο χώρες μαζί αντιπροσώπευαν το 22% των παγκόσμιων εξαγωγών.

Όμως, με τα ρωσικά πολεμικά πλοία στα ανοιχτά της νότιας Ουκρανίας να εμποδίζουν τα φορτηγά πλοία να αποπλεύσουν από τα λιμάνια, συμπεριλαμβανομένου και εκείνου της Οδησσού, οι εξαγωγές σιτηρών έχουν σχεδόν σταματήσει ολοκληρωτικά από την έναρξη του πολέμου, στις 24 Φεβρουαρίου.

Πολλά πλοία μπλοκάρονται στα λιμάνια

Σύμφωνα με Ουκρανούς λιμενικούς, λόγω των μαχών περίπου 100 πλοία υπό ξένη σημαία έχουν μπλοκαριστεί στα λιμάνια. Σήμερα το υπουργείο Υποδομών ανακοίνωσε ότι όλα τα λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα και την Αζοφική παραμένουν «προσωρινά κλειστά» για όλα τα πλοία που θέλουν να ελλιμενιστούν ή να αποπλεύσουν.

«Αντιμετωπίζουμε μια πιθανή απώλεια 6 δισεκ. δολαρίων», είπε ο Μικόλα Γκορμπατσόφ, ο πρόεδρος της Ουκρανικής Ένωσης Σιτηρών, στο πρακτορείο Reuters. Όπως είπε, η χώρα διέθετε ακόμη περίπου 20 εκατομμύρια τόνους σταριού και καλαμποκιού από την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο, οι οποίοι προορίζονταν για εξαγωγή, με μέση τιμή τα 300 δολάρια ανά τόνο. Σύμφωνα με τον Γκορμπατσόφ, δεν είναι δυνατόν να μεταφερθεί μια τόσο μεγάλη ποσότητα με τρένα, με τα οποία θα μπορούσαν να εξαχθούν μόνο 600.000 τόνοι τον μήνα, δηλαδή το ένα δέκατο της ποσότητας που διακινούσαν τα λιμάνια πριν από τον πόλεμο.

Οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία έφτασαν πέρσι τα 27 δισ. δολάρια, αντιπροσώπευαν δηλαδή περίπου τα μισά έσοδα από τις συνολικές εξαγωγές. «Τώρα, απλώς χάνουμε αυτόν τον τομέα», είπε ο Γκορμπατσόφ.

Δεν υπάρχει άμεση έλλειψη από τρόφιμα

Οι Ουκρανοί που δεν έχουν αποκλειστεί σε πολιορκημένες πόλεις, όπως είναι η Μαριούπολη ή το Χάρκοβο, δεν αντιμετωπίζουν άμεσα ελλείψεις σε τρόφιμα, όμως ο πόλεμος θα μπορούσε να διαταράξει τη γεωργική παραγωγή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι Ουκρανοί αγρότες μπορεί να διστάσουν να σπείρουν φέτος, από τη μία επειδή φοβούνται για την ασφάλειά τους και από την άλλη επειδή η παραγωγή τους μπορεί να μείνει απούλητη, αν συνεχιστεί ο πόλεμος, εξήγησε ο Γκορμπατσόφ. Ουκρανοί αγρότες λένε ότι δεν διαθέτουν λιπάσματα αλλά δεν υπάρχουν και αρκετά καύσιμα για τα γεωργικά μηχανήματά τους. Στο μεταξύ όμως μέσα στον επόμενο μήνα θα πρέπει να ξεκινήσει η σπορά κριθαριού και καλαμποκιού, γιατί διαφορετικά θα είναι πολύ αργά, πρόσθεσε.

Το Σαββατοκύριακο, ο σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Όλεχ Ουστένκο είπε εάν συνεχιστεί ο πόλεμος η παραγωγή νέων αγροτικών προϊόντων μπορεί να μην επαρκεί για εξαγωγές. «Η Ουκρανία έχει αρκετά σιτηρά και αποθέματα τροφίμων για να επιβιώσει για έναν χρόνο αλλά αν συνεχιστεί ο πόλεμος (…) δεν θα μπορέσει να κάνει εξαγωγές σιταριού στον κόσμο και θα υπάρξουν προβλήματα», υποστήριξε. Οι αγρότες έχουν αρχίσει να σπέρνουν ανοιξιάτικα σιτηρά σε ορισμένες περιοχές αλλά ακόμη δεν έχει ξεκινήσει η εκστρατεία μαζικής σποράς, δήλωσε στο Reuters την περασμένη εβδομάδα ο αναπληρωτής υπουργός Γεωργίας Τάρας Βισότσκι.